De cijfers liegen er niet om: de database van het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) herbergt maar liefst 1.113.546 documenten. De website van het IISG is een goudmijn voor internationale gebruikers, want vrijwel alle informatie is zowel in het Engels als in het Nederlands te lezen, en ook de meeste databases zijn in het Engels te doorzoeken.
In de jaren twintig begon de historicus Nicolaas Wilhelmus Posthumus bronnen te verzamelen die relevant waren voor de economische geschiedenis. Ook had hij veel belangstelling voor de arbeidersbeweging. Toen de dreiging vanuit Duitsland in de jaren dertig toenam en de politieke situatie in Rusland veranderde, achtte Posthumus het noodzakelijk de archieven van de internationale arbeidersbeweging structureel te beschermen. Daarom werd in 1935 het IISG opgericht.
Uit heel Europa werden collecties gered van de vernietigingszucht van de Duitsers, met als paradepaardje de nalatenschap van Marx en Engels. Ook uit Rusland kwam bedreigd materiaal van gevluchte mensjewieken en sociaal-revolutionairen naar Amsterdam. Toch was ook daar de collectie niet veilig. Posthumus besloot een dependance van het instituut te openen in Engeland. Hier konden de kostbaarste archieven terecht.
Net op tijd, want onmiddellijk na het begin van de bezetting in mei 1940 stonden de Duitsers al op de stoep. Na de oorlog is het grootste deel van de collectie teruggevonden – het ene deel wat sneller dan het andere. Het SDAP-archief kwam pas eind jaren vijftig terug uit Polen, en in 1991 bleek dat ook in Moskou nog materiaal van het IISG rondzwierf.
De website herbergt momenteel twee virtuele tentoonstellingen, waarvan de collectie Russische, Cubaanse en Chinese propagandaposters de grootste en imposantste is. De posters maken deel uit van het beeldarchief van het IISG, dat met 173.935 foto’s, tekeningen, affiches en spotprenten nogal omvangrijk is. Die zijn online te bekijken, maar zoeken in de berg afbeeldingen is nog niet zo eenvoudig. Zo is het niet mogelijk de zoekresultaten te verfijnen.
Publicaties van de eigen onderzoekers staan online en onder het kopje ‘Digitale bronnen’ zijn verassende databases vinden. Zo kan men zoeken in historische beroepen, de vrouwengeschiedenis bestuderen of zich verdiepen in historische lonen en prijzen. Handig voor wie onderzoek doet naar de prijs van suiker in Peru in de zeventiende eeuw, om maar wat te noemen; een kilo suiker deed in 1627 6,27 gram zilver, zo vertelt het spreadsheet.
De IISG-server herbergt nog meer moois: onder meer een Azië-afdeling, een Midden- Oosten-departement, een Turks gedeelte, de collectie van het Reclame Arsenaal en het Persmuseum.
En de collectie blijft groeien. Onlangs zijn bijvoorbeeld twee van de belangrijkste bronnen van de geschiedenis van Holland en West-Friesland rond 1500 in de database opgenomen. De Staten van Holland noteerden zaken als het aantal haardsteden, de oppervlakte van het land en de accijnzen in steden en dorpen. De website biedt pdf’s van deze bronnen, zodat de tekst eenvoudig doorzoekbaar is.
www.iisg.nl
Vikingen
Tjursläkter (Clan van de Stier) is de naam van een historische vereniging die idolaat is van Vikingen. Op deze site staat niet hun krijgskunst centraal, maar vooral de ambachten, kunst en cultuur. Ook voor de tip waar je de beste Vikingtent kunt kopen kun je hier terecht. Voor de ware liefhebber is er 6 en 7 september een Vikingweekend in het Archeon.
www.tjurslakter.nl
www.archeon.nl
Loopgraven
Deze site oogt wat rommelig, maar herbergt een schat aan informatie over de Eerste Wereldoorlog. Je vindt er feiten en wetenswaardigheden over de oorlog, de nieuwste literatuur en vooral veel ooggetuigenverslagen. Bijvoorbeeld het verhaal van een Nederlandse verslaggever die ternauwernood aan de dood ontsnapt als hij een reportage maakt vanuit de loopgraven.
www.wereldoorlog1418.nl
Koninklijk Huis
Voor het laatste nieuws over het Koninklijk Huis moet je niet op deze officiële site zijn, maar wel voor achtergrondinformatie over onze monarchie. De geschiedenis van de Oranjes komt wel erg beknopt aan bod. Leuker zijn de online tentoonstellingen en de vele foto’s. Lees alles over de koninklijke paleizen, de koninklijke vervoersmiddelen en natuurlijk over de drie kleine prinsesjes.
www.koninklijkhuis.nl
Dit artikel is exclusief voor abonnees
