Het enige wat nog aan Joegoslavië herinnert, zijn musea en monumenten. Wat wordt straks een bedevaartsoord: de bungalow van Tito of de bunker van Milosevic?
De belangrijkste historische attractie van Belgrado is met geen bord aangegeven. Er loopt geen wandelpad van rode sterren van het vacante gebouw van het Joegoslavische parlement in het centrum naar het Huis van de Bloemen, de laatste rustplaats van Josip Broz, aan de rand van villawijk Dedinje. Vooral oud-Joegoslaven uit Slovenië weten Tito nog te liggen, beweert de vrijwilliger onder aan de trappen van het mausoleum, een bescheiden bakstenen bungalow met een fontein ervoor. ‘Begrijpelijk; in Slovenië is het nu alleen maar business, business. In Servië kunnen we ons die nostalgie niet veroorloven.’
In 2006 zijn ook de laatste resten van Joegoslavië opgeruimd. Slobodan Milosevic, de laatste president van Joegoslavië, stierf in een Scheveningse cel. En met de onafhankelijkheid van Montenegro scheidden ook de laatste twee republieken van de Socialistische Federatieve Republiek Joegoslavië. Het idee van een groep Servische kunstenaars om een Joegoslavië Museum te vestigen in het voormalige parlementsgebouw in Belgrado, wereldberoemd sinds de bestorming die in oktober 2000 de val van Milosevic inleidde, vindt echter nauwelijks weerklank.
‘Museum voor de geschiedenis van Joegoslavië’ staat al wel op een klein bordje bij het poortgebouw van Tito’s herinneringshuis, de grootste curiosaverzameling van Belgrado. Behalve de marmeren tombe worden hier de geschenken bewaard die de in 1980 overleden Tito tijdens zijn reizen ontving. Geen klompen van het bezoek aan Nederland in 1970, wel meubilair uit Indonesië en een medicijnmannenpak uit Zuid-Amerika.
Bezoekers zijn Amerikaanse en Noorse toeristen die per cruiseschip de Donau afvaren, Sloveense jongeren die in Belgrado gaan stappen en bejaarde communisten. Een Joegoslavië Museum zal toeristen langer in de stad kunnen houden, denken de voorstanders. Het feit dat Het Tito Kookboek en het Lexicon YU Mythologie het afgelopen jaar hoog in de bestsellerlijsten stonden, zou bovendien duiden op belangstelling binnen de landsgrenzen.
Naar alle waarschijnlijkheid wordt een bunkercomplex van Milosevic in Dobanovac opengesteld voor het publiek. Slobo heeft meer toeristisch potentieel dan Tito, ook volgens zijn aanhangers in Pozarevac, de plaats waar hij in maart dit jaar werd begraven. De stad heeft het plaatselijke voetbaltoernooi vernoemd naar sporthater Milosevic. Novi Sad krijgt dankzij de regerende Servische Radicale Partij zelfs een Slobodan Milosevic-straat.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
