Hoe staat het met uw historische kennis? Ieder jaar organiseert dit blad samen met de Volkskrant en televisieprogramma Andere Tijden de Grote Geschiedenis Quiz. Bereidt u zich voor op deze quiz en oefen mee.
De eerste keer dat hij zijn naam zwart op wit gedrukt zag, was toen hij, ontsnapt naar Frankrijk, in Marseille in de krant las dat hij bij verstek ter dood was veroordeeld. Deze revolutionair, die de grootste guerrillastrijder van de moderne tijd zou worden, had deelgenomen aan een geheime samenzwering. In Marseille was hij in contact gekomen met een geestverwant, de profeet en propagandist van de eenwording van Italië. Dat bestond in de eerste helft van de negentiende eeuw, net als Duitsland, uit een aantal verschillende staten en staatjes.
Napels en Sicilië werden geregeerd door de Spaanse tak van de Bourbons; Lombardije en Venetië maakten deel uit van de Oostenrijkse monarchie; Modena, Parma en Toscane vielen onder de Habsburgers; en de paus heerste vanuit Rome over een groot en sterk achtergebleven gebied – de kerkvorst was zo behoudend dat hij zelfs de komst van de spoorwegen en de telegraaf tegenhield. Het koninkrijk Sardinië ten slotte, dat ook Piemonte, Genua en Savoye omvatte, werd als enige door een Italiaan geregeerd.
De revolutionair had als jongeman leren vechten in Zuid-Amerika, waar hij na zijn terdoodveroordeling heen was gevlucht. Zijn leger van Italiaanse vrijwilligers, gesierd met het rode hemd van de opstandelingen in Uruguay en gewapend met stokoude voorladers, zou vele jaren later vanuit Genua in Marsala op Sicilië landen. De revolutionair, nu 57 jaar oud, op wiens hoofd door de koning van Napels een prijs van 10.000 dukaten werd gezet, bleek onoverwinnelijk. En onkwetsbaar: de legende wil dat hij na het eerste gevecht zijn mantel opensloeg en de op hem afgevuurde kogels er bij bergen uit rolden. ‘Hij is een heilige,’ werd er gezegd.
Bij Calatafimi en bij Palermo werd gezegevierd, en de inname van Napels was van doorslaggevend belang voor de eenwording van Italië onder koning Victor Emanuel II van Sardinië-Piemonte.
Wie was deze revolutionair? a) Cavour, b) Garibaldi of c) Mazzini, en hoe groot was het leger der ‘zeerovers’ waarmee hij de strijd om Sicilië aanving?
De oplossing uit nr. 10 was: 1 à 1,5 miljoen emigranten. Het dichtbevolkte Ierland telde ten tijde van de Grote Hongersnood 8 miljoen inwoners; Engeland plus Wales slechts 16 miljoen en Schotland minder dan 3 miljoen. De aardappelziekte werd Ierland fataal door de lange duur en de geografische spreiding van het bederf van het gewas. Het dodencijfer (registratie bij de burgerlijke stand gebeurde pas vanaf 1864) lag ergens tussen de 0,5 en de 1,5 miljoen mensen.
Winnaar van de vorige prijsvraag is H. van Herksen uit Hoogeveen. Weet u de oplossing van deze maand? Inzendingen graag voor 2 februari naar de redactie van Historisch Nieuwsblad, Postbus 256, 1110 AG Diemen, of redactiehn@vug.nl. Onder de juiste inzenders verloten wij Van de wieg tot volwassenheid. 500 jaar culturele geschiedenis van het westen door Jacques Barzun.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
