Per september 2006 is Gert Oostindie (1955) hoogleraar Caribische geschiedenis aan de Universiteit Leiden. Als directeur van het Koninklijke Instituut voor Taal-, Land,- en Volkenkunde (KITLV) kan hij nu vanuit twee functies een goede impuls geven aan de geschiedschrijving over het Caribisch gebied in Nederland.
De Cariben stonden bij historici altijd in de schaduw van die andere kolonie, Indonesië. ‘De West’ werd er dan vaak ‘even bij gedaan’. Gert Oostindie: ‘Door de immigratiestromen van Surinamers en Antillianen in de jaren zeventig en tachtig werd deze regio voor historici steeds interessanter. Tegenwoordig zijn de Cariben niet meer het ondergeschoven kindje van de postkoloniale geschiedschrijving.’
Oostindie pleit ervoor om de komende jaren meer vergelijkend onderzoek te doen. Daarmee doelt hij zowel op de vergelijkingen ter plaatse als op die tussen verschillende methodes en Nederlandse visies: ‘Weinig mensen weten bijvoorbeeld dat de VOC in het Oosten ongeveer net zoveel slaven verhandelde als de WIC in het Westen. Toch associëren we de WIC met slavernij en uitbuiting en de VOC met een rijk Nederlands verleden. Er schuilt een zekere inconsistentie in onze omgang met het koloniale verleden.’
Oostindie is daarom ook benieuwd wat er over de Caribische koloniën geschreven zal worden in de Canon van de Nederlandse geschiedenis. ‘Historici schrijven vaak wat de migrantengroepen willen horen. Vanuit de Surinaamse gemeenschap is het belangrijk en begrijpelijk dat de slavenhandel wordt veroordeeld. Toch is het niet goed om over dit verleden alleen te moraliseren.’
Als nieuwe hoogleraar is Oostindie ook nauw betrokken bij het project The Atlantic World and the Dutch 1500-2000, dat gericht is op het invullen van een internet-database. In deze database zullen alle archieven, projecten en historici te vinden zijn die iets te maken hebben met de aanwezigheid van Nederlanders in het Atlantische gebied. Het KITLV werkt daarvoor samen met Nederlandse archieven en universiteiten, maar ook met historici in Suriname, de Verenigde Staten, Guyana, Ghana en op de Antillen. De contacten zullen nog worden uitgebreid, bijvoorbeeld met Brazilië. ‘Daar houdt een enthousiaste groep historici zich bezig met de geschiedenis van Nederlands-Brazilië. Zij zijn in het onderzoek eigenlijk veel verder dan wij hier.’ Op 28, 29 en 30 november komen deze Braziliaanse historici naar Nederland voor een congres over dit project. Oostindie zal daar aanwezig zijn, evenals iedere andere historicus die zich bezighoudt met de Atlantische geschiedenis van Nederland.
Lees hier meer over het project The Atlantic World and the Dutch.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
