Home Caribische geschiedenis in de lift

Caribische geschiedenis in de lift

  • Gepubliceerd op: 16 juli 2009
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Guido van Hengel
  • 2 minuten leestijd
Caribische geschiedenis in de lift

Per september 2006 is Gert Oostindie (1955) hoogleraar Caribische geschiedenis aan de Universiteit Leiden. Als directeur van het Koninklijke Instituut voor Taal-, Land,- en Volkenkunde (KITLV) kan hij nu vanuit twee functies een goede impuls geven aan de geschiedschrijving over het Caribisch gebied in Nederland.


De Cariben stonden bij historici altijd in de schaduw van die andere kolonie, Indonesië. ‘De West’ werd er dan vaak ‘even bij gedaan’. Gert Oostindie: ‘Door de immigratiestromen van Surinamers en Antillianen in de jaren zeventig en tachtig werd deze regio voor historici steeds interessanter. Tegenwoordig zijn de Cariben niet meer het ondergeschoven kindje van de postkoloniale geschiedschrijving.’

Oostindie pleit ervoor om de komende jaren meer vergelijkend onderzoek te doen. Daarmee doelt hij zowel op de vergelijkingen ter plaatse als op die tussen verschillende methodes en Nederlandse visies: ‘Weinig mensen weten bijvoorbeeld dat de VOC in het Oosten ongeveer net zoveel slaven verhandelde als de WIC in het Westen. Toch associëren we de WIC met slavernij en uitbuiting en de VOC met een rijk Nederlands verleden. Er schuilt een zekere inconsistentie in onze omgang met het koloniale verleden.’

Oostindie is daarom ook benieuwd wat er over de Caribische koloniën geschreven zal worden in de Canon van de Nederlandse geschiedenis. ‘Historici schrijven vaak wat de migrantengroepen willen horen. Vanuit de Surinaamse gemeenschap is het belangrijk en begrijpelijk dat de slavenhandel wordt veroordeeld. Toch is het niet goed om over dit verleden alleen te moraliseren.’

Als nieuwe hoogleraar is Oostindie ook nauw betrokken bij het project The Atlantic World and the Dutch 1500-2000, dat gericht is op het invullen van een internet-database. In deze database zullen alle archieven, projecten en historici te vinden zijn die iets te maken hebben met de aanwezigheid van Nederlanders in het Atlantische gebied. Het KITLV werkt daarvoor samen met Nederlandse archieven en universiteiten, maar ook met historici in Suriname, de Verenigde Staten, Guyana, Ghana en op de Antillen. De contacten zullen nog worden uitgebreid, bijvoorbeeld met Brazilië. ‘Daar houdt een enthousiaste groep historici zich bezig met de geschiedenis van Nederlands-Brazilië. Zij zijn in het onderzoek eigenlijk veel verder dan wij hier.’ Op 28, 29 en 30 november komen deze Braziliaanse historici naar Nederland voor een congres over dit project. Oostindie zal daar aanwezig zijn, evenals iedere andere historicus die zich bezighoudt met de Atlantische geschiedenis van Nederland.

Lees hier meer over het project The Atlantic World and the Dutch

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Studenten demonstreren tegen Trumps aanval op Harvard en andere Amerikaanse universiteiten.
Studenten demonstreren tegen Trumps aanval op Harvard en andere Amerikaanse universiteiten.
Interview

Historici in Amerika voelen angst: ‘Slavernij, gender en klimaat zijn nu verboden woorden’

President Donald Trump richt zijn vizier op universiteiten die hij ‘te woke’ vindt. Wie niet stopt met zijn diversiteitsbeleid, verliest subsidie. Zijn de Verenigde Staten nog wel het beloofde land voor wetenschappers? ‘Ik denk absoluut na over een terugkeer naar Nederland.’ Ze had in april een beurs aan moeten vragen voor haar onderzoek, maar Andrea...

Lees meer
CERN voltooit de eeuwenoude zoektocht van alchemisten: lood verandert in goud
CERN voltooit de eeuwenoude zoektocht van alchemisten: lood verandert in goud
Artikel

CERN voltooit de eeuwenoude zoektocht van alchemisten: lood verandert in goud

Langs mystieke én langs praktische weg onderzocht alchemist Jan Baptista van Helmont de mens en de wereld. Hij droomde van magische zalven en spirituele zaden en liet scheikundigen een belangrijke erfenis na. Maar zijn ideeën brachten hemzelf in grote problemen. Naar verluidt had Jan Baptista van Helmont rare, ketterse dingen beweerd. Dat het zweet van...

Lees meer
Portret Jean-Marc van Tol
Portret Jean-Marc van Tol
Interview

Jean-Marc van Tol: ‘Laat Johan de Witt op zijn sokkel staan’ 

Jean-Marc van Tol laveert al jaren tussen wetenschap en literatuur. Hij werkt aan een romantrilogie over raadpensionaris Johan de Witt. Inmiddels zijn er twee delen verschenen, Musch en Buat. Daarnaast is hij coauteur van een nieuw historisch boek over zijn held: De wereld van De Witt. ‘Historici moeten zich op feiten baseren, maar ook hun...

Lees meer
Adolf Hitler en Francisco Franco
Adolf Hitler en Francisco Franco
Beeldessay

Franco liet Hitler in de steek 

Ideologisch had de Spaanse dictator Francisco Franco veel raakvlakken met de fascisten in Duitsland en Italië. Toch koos hij tijdens de Tweede Wereldoorlog niet echt voor hen.   Het was geen geslaagde ontmoeting. Nazileider Adolf Hitler zou na afloop hebben gezegd dat hij liever een paar kiezen liet trekken dan nog een keer af te spreken...

Lees meer