Home Brieven

Brieven

  • Gepubliceerd op: 28 september 2005
  • Laatste update 29 mrt 2023
  • 3 minuten leestijd

De redactie nodigt u uit om uw mening te geven over artikelen die in het Historisch Nieuwsblad zijn verschenen. Zij behoudt zich het recht voor brieven in te korten. U kunt uw reactie sturen naar Postbus 260, 1110 AG Diemen, of naar redactiehn@veenmagazines.nl

Willem II

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Het kleurrijke leven van koning Willem II levert vele verrassingen op. In Historisch Nieuwsblad 2005/7 schrijft Jeroen van Zanten dat twee oud-officieren Boers en Bouwens van der Boyen de Prins van Oranje in 1819 chanteerden wegens zijn voorliefde voor jonge heren en het kaartspel.

Dit was nieuw voor mij. Maar is het correct? Bekend is dat de beide heren de prins inderdaad belaagden, maar het ging daarbij om een heel andere kwestie. Het betrof een samenzwering tegen de Franse koning Lodewijk XVIII, waarbij de kroonprins diens troon beoogde over te nemen en daaraan vervolgens de Zuidelijke Nederlanden wilde toevoegen, met achterlating van de Noordelijke Nederlanden aan zijn vader. A.A. Boers en P.M.M. Bouwens van der Boyen traden op als tussenpersonen tussen de prins en de samenzweerders. Het plan werd echter verijdeld. Daarop werden de beide heren naar de koloniën weggewerkt, waar laatstgenoemde op Java nog voor veel opspraak zou zorgen.

Wel is er sprake van liefde voor het eigen geslacht in de publicatie Holland. Its Institutions; its Press, Kings and Prisons, die E. Meeter het licht deed zien in 1857. Het handelt hier om de genegenheid van Willem II voor Peter Jansen, die de vorst liefhad ‘better than the finest woman in his kingdom‘. Het boek van Meeter is niet onomstreden, maar niet ontkend kan worden dat zijn mededelingen vaak een kern van waarheid bevatten.

W.R. Hugenholtz, Heemstede

Referendum

In de rubriek ‘Het Hoge Woord’ in Historisch Nieuwsblad 2005/7 spuwt Anton van Hooff zijn gal over de uitkomst van het referendum van afgelopen juni over het Europees grondwettelijk verdrag. De Nederlanders zouden volgens Van Hooff de Europese integratie hebben ‘gesaboteerd’, sterker nog: ‘De Nederlandse natie zat er volkomen naast.’ Enige (historische) onderbouwing van deze mening had ik wel verwacht, maar die blijft vooralsnog uit.

Van Hooff is blijkbaar drie maanden na het gewraakte referendum nog zo kwaad dat geen historische vergelijking te groots is om die vermaledijde Nederlandse ‘nee-stemmers’ hun plaats te wijzen. De Duitse instemming met Adolf Hitler in 1933 wordt van stal gehaald om aan te tonen dat de Nederlanders op 1 juni jongstleden toch ongelijk hadden. Hiermee plaatst Van Hooff zich impliciet in het ‘goede kamp’ van de geschiedenis.

De vergelijking tussen het verwerpen van een grondwettelijk verdrag en de instemming met de politicus die miljoenen mensen naar de concentratiekampen liet afvoeren, is blijkbaar nog niet overtuigend genoeg. De lezer wordt namelijk vervolgens ‘getrakteerd’ op een uitvoerige omschrijving van een Atheens plebisciet in oorlogstijd, dat had kunnen leiden tot een massamoord op de bevolking van Mytilene. Hiermee wordt de vergelijking tussen 1 juni 2005 en 1933 toch niet zo willekeurig als Van Hooff ons wil doen geloven.

Als classicus had Van Hooff in een theoretische kritiek op de democratie kunnen volstaan met een verwijzing naar Plato, maar in plaats daarvan kiest hij voor de expliciete vergelijking tussen het instemmen met massamoord en het afwijzen van een grondwettelijk verdrag. Het getuigt niet alleen van smakeloosheid, maar ook van een gebrek aan relativeringsvermogen, waarover een universitair hoofddocent geschiedenis toch zou moeten beschikken.

Ruud Bruijns, Rotterdam

Nieuwste berichten

Bendeleden in Wilmington
Bendeleden in Wilmington
Artikel

Frederik van Eeden duldde racisme in Amerika

De idealist Frederik van Eeden begon in 1909 een nieuwe landbouwkolonie in de Amerikaanse staat North Carolina. Daarbij kreeg hij hulp van de schatrijke white supremacist Hugh MacRae, die betrokken was bij een racistische staatsgreep. Waarom ging Van Eeden toch met hem in zee?  In 1909 gaat arts, psychiater, schrijver en idealist Frederik van Eeden...

Lees meer
Canadese Week op een Amsterdamse school
Canadese Week op een Amsterdamse school
Artikel

Waarom het experiment om iedereen Engels te leren mislukte

Nederland moest vooruit in Europa. Daarom moest iedereen Engels leren, vond de Arnhemse PvdA-voorman Herman Koch. Het kwam in zijn stad in 1958 tot een experiment op lagere scholen – dat al snel vastliep. ‘Good morning, meneer!’, ‘Good morning, children!’ De begroeting tussen de kinderen van de derde klas van de openbare lagere school aan...

Lees meer
Zicht op Maastricht, 1581.
Zicht op Maastricht, 1581.
Nieuws

Politieke grenzen zorgden voor andere bouwstijl

Huizen in Maassteden als Maastricht, Sittard, Roermond en Venlo vertoonden tussen 1200 en 1600 opvallende verschillen. Die vielen in belangrijke mate samen met de politieke grenzen, zo betoogt Birgit Dukers in haar proefschrift Bouwen langs de Maas, waarop ze onlangs promoveerde aan de Universiteit van Amsterdam. De huidige provincie Limburg was in de late Middeleeuwen...

Lees meer
Tussen de kermiswagens. Schilderij door Otto Eerelman, circa 1900-1918.
Tussen de kermiswagens. Schilderij door Otto Eerelman, circa 1900-1918.
Beeldessay

Woonwagenbewoners hebben liever een huis op wielen

Tienduizenden mensen willen niet in een huis, maar in een woonwagen leven. Dat leidt al eeuwen tot discriminatie en tot strijd met de overheid, die hun vrijheid steevast probeert in te perken.   In Nederland hebben ook altijd mensen gewoond zonder vaste verblijfplaats. In de Middeleeuwen waren dit reizende handelaren of mensen met een specialistisch beroep....

Lees meer