Home Bommeljé

Bommeljé

  • Gepubliceerd op: 8 januari 2001
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Bastiaan Bommeljé
  • 2 minuten leestijd

April is de wreedste maand voor dichters, maar december is dat voor historici. Dit is de tijd waarin een ieder het verleden wil afschudden, dat plots zwaar en ongewenst lijkt. Goede voornemens staan klaar de toekomst tegemoet te marcheren, bewapend slechts met valse hoop, zelfbedrog, en een suïcidaal verlangen naar het slagveld der geschiedenis. December is geen maand voor historici om gelukkig te zijn, want dit is de tijd waarin men beseft dat het verleden een tragedie is die men beter kan overslaan, en het heden een farce die men beter kan ontlopen.

        Er is één troost. Het voorbije jaar was een alleszins aardig jaar voor vaderlandse geschiedschrijvers. Zo aardig dat het zelfs moeilijk is te bepalen wie wij hier mogen uitroepen tot de gelukkigste historicus van 2000.
        Was het wellicht de Groningse hoogleraar Doeko Bosscher? Hij was de drijvende kracht achter het eredoctoraat voor Helmut Kohl. Hij kon zijn geluk niet op toen de media gedwee reageerden op zijn schielijke afgelasting van de persconferentie met de nieuwe doctor, nadat bleek dat diens verdiensten bovenal scholen in het heimelijk vergaren van miljoenen zwarte marken voor de partijkas. Nu de promotie achter de rug is, kan Bosscher zich weer opgelucht wijden aan zijn pogingen in de Volkskrant het record voor de vederlichtste historische verhandeling te breken.
        Of was de gelukkigste historicus iemand uit het team van de televisiedocumentaire Dutch Approach over de Zuid-Molukse gijzelingen in de jaren zeventig? Hier moet het geluk mateloos zijn geweest toen de pers klakkeloos het voorproefje met verknipte uitspraken van Den Uyl (‘een executie’) en Van Agt overnam. Toen sommige kranten later schoorvoetend erkenden dat hier sprake was van geschiedvervalsing van beschamende proporties, was de publiciteit al binnen – en bleek hoe het staat met het historisch besef in de vaderlandse media.
        Of was de gelukkigste historicus van 2000 wellicht Professor Hans Blom? Hij mag zich in twee opzichten gelukkig noemen. Zo werd het Srebrenica-onderzoek van zijn Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie gered van stagnatie en stuurloosheid door de plotse genereuze overdracht door de Canadezen van hun gehele archief over Bosnië. Of dit betekent dat het NIOD-rapport straks bovenal een transatlantisch perspectief op de Nederlandse naïviteit zal bieden, is onbekend. Maar vast staat dat Hans Blom in ieder geval iets zal hebben om te overhandigen, hetgeen lang onzeker was. Zijn tweede gelukje kwam toen bleek dat een Amsterdamse uitgeverij alsnog het door hem geëntameerde tijdschrift voor contemporaine geschiedenis Nieuwste tijden wilde redden van de vuilnisbelt der geschiedenis. Daar lag het sinds de SdU het project torpedeerde, en de wonderbaarlijke wedergeboorte brengt Blom weer een stapje nader tot de vervulling van zijn wens de spil te zijn van de contemporaine geschiedschrijving in Nederland.
        Of was de gelukkigste historicus misschien de hoogleraar over wie dit jaar wederom geruchten gingen dat hij vanwege zijn ongewenste intimiteiten, zijn drankprobleem en het al vrijelijk citeren uit doctoraalscripties van studenten de laan uit zou worden gestuurd? Ja, hij is de gelukkigste, want zelfs deze wrede decembermaand blijft zijn naam hier ongenoemd. Voorlopig.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Chemische wapens in de Oudheid: bekogelde Hannibal zijn vijand met giftige slangen?
Chemische wapens in de Oudheid: bekogelde Hannibal zijn vijand met giftige slangen?
Artikel

Chemische wapens in de Oudheid: bekogelde Hannibal zijn vijand met giftige slangen?

De Verenigde Staten leggen sancties op aan Sudan omdat het leger chemische wapens zou hebben gebruikt in de burgeroorlog in het land. Volgens The New York Times zette de Sudanese legerleider Burhan chloorgas in bij gevechten met de paramilitaire eenheid Rapid Support Forces (RSF). Tijdens de Eerste Wereldoorlog gebruikten Duitse soldaten al chloorgas bij Ieper,...

Lees meer
Britse soldaten van de Light Brigade worden afgeslacht door de Russen op 25 oktober 1854. Geschilderd door Richard Caton Woodville, 1897.
Britse soldaten van de Light Brigade worden afgeslacht door de Russen op 25 oktober 1854. Geschilderd door Richard Caton Woodville, 1897.
Interview

’Voor Poetin heeft de claim op de Krim iets spiritueels, net als voor Catharina de Grote’

Tijdens de collegedag Het Russische imperium op 26 juni vertelt historicus Ivo van de Wijdeven over de geschiedenis van de Krim. Hij geeft voorproefje van wat hij die dag gaat vertellen: ‘De Krim is de mythische geboortegrond voor zowel de Oekraïners als de Russen.’ ‘De Krim is al eeuwenlang een twistpunt en daardoor de ideale...

Lees meer
Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Interview

Middeleeuwse kunst moest mooi én stevig zijn

Middeleeuwse kunst moest lang meegaan. Kunsthistoricus Jan van Daal ontdekte dat kunstenaars en opdrachtgevers contracten sloten over de duurzaamheid van kunstwerken.  ‘Kerken of gilden die in de Middeleeuwen een groot kunstwerk zoals een groot glas-in-loodwerk wilden laten maken, dachten na over hoelang dat mee moest gaan,’ vertelt Van Daal, schrijver van het proefschrift On Durable...

Lees meer
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Artikel

Schandaal rond Bidens gezondheid: hij is niet de eerste president die zijn ziekte verzweeg

Uit een nieuw boek blijkt dat Joe Bidens gezondheidsproblemen tijdens zijn presidentschap erger waren dan gedacht. In 1919 probeerde president Woodrow Wilson zijn ziekte ook zoveel mogelijk uit de publiciteit te houden. Zijn vrouw Edith Wilson hield hem uit de wind en nam allerlei taken van hem over. In het boek Original Sin schrijven journalisten dat...

Lees meer