Home Bommeljé

Bommeljé

  • Gepubliceerd op: 17 november 2000
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Bastiaan Bommeljé
  • 2 minuten leestijd

De historici van de volgende generatie zijn te benijden. Zij mogen straks de geschiedkundige analyse van het huidige tijdsgewricht schrijven. Dat wij in een interessante periode van de vaderlandse geschiedenis leven, valt moeilijk te geloven voor onszelf, maar toch zullen de geschiedschrijvers van morgen hun handen vol hebben. En dan bedoel ik niet met de incidenten die wij nu onmiddellijk weer vergeten (de kwestie Peper, de kwestie Pronk), noch met de intrigerende debilisering van het openbare leven (Big Brother, De Bus), noch met de erosie van de burgerlijke maatschappij (de onthechting van het onderwijs, de neergang van kranten en culturele tijdschriften). Neen, ik doel op het amalgaam van dat alles tezamen. Juist de vervlechting van deze zaken is voer voor historici.

        Misschien zullen zij onze tijd wel beschouwen als ‘post-revolutionair’. Zoiets als het ‘Despotisme van de vrijheid’ dat intrad na de Franse Revolutie. Dus een tijdperk waarin de idealen alweer zijn verraden of vergeten, waarin de goedbedoelende bevrijders terzijde zijn geschoven, en waarin de parvenu’s de touwtjes in handen hebben genomen. Omdat onze revolutie geen bestorming van de Bastille behelsde, maar broodjes-smeren in het Maagdenhuis, wordt de soep niet zo heet gegeten als onder Robespierre, doch de gelijkenis in geestelijk klimaat tussen 1800 en 2000 zal geen toekomstig historicus kunnen ontgaan.
        Ter illustratie: dertig jaar geleden bezetten Amsterdamse studenten het Maagdenhuis ter bevrijding van de universiteit, en thans komen de bestuurders van dezelfde universiteit voort uit die generatie. Zij willen nog steeds van alles, maar niet noodzakelijkerwijs hetzelfde als toen. Zo togen de Amsterdamse bestuurders onlangs en masse naar het zonnige Athene om aldaar de opening van het Nederlands Instituut luister bij te zetten. Zij gingen niet liften (zoals in 1968), neen, zij togen per business-class en boekten hun suites in het duurste vijf- sterrenhotel van de Griekse hoofdstad, Grande Bretagne. In dat onderkomen loopt men lieden als Za Za Gabor en de koning van Brunei tegen het lijf, die ook niet op een stuiver hoeven te kijken. Ik heb mij laten vertellen dat de bestuurders hebben genoten van het tripje. Dat gold ook voor de delegatie van de Universiteit van Groningen, die naar Athene ging met een budget stedentrip-arrangement.
        Is dat nu erg? Neen, het is niet erg, het toont slechts aan dat Bram Peper-gedrag geen kwaal is van alleen de oud-burgemeester van Rotterdam, maar symptomatisch voor een generatie die aan de macht kwam na de vaderlandse ‘revolutie’ van de jaren zestig. Tot de symptomen behoort ook het geschipper van de bestuurders der Leidse universiteit, die enige tijd geleden onder druk van de media bezwoeren dat de leerstoel Oude Geschiedenis behouden zou blijven, doch nadien die belofte niet zijn nagekomen. In hetzelfde ziektebeeld past ook het decreet van de Utrechtse bestuurders dat er geld moet komen voor de verbetering van ‘het beeld van de universiteit in de media’. Bram Peper-gedrag, wil ik zeggen, is een fascinerend verschijnsel dat noopt tot nadere geschiedkundige studie. En misschien ook tot onderzoek naar het declaratiegedrag van universiteitsbesturen.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Interview

Middeleeuwse kunst moest mooi én stevig zijn

Middeleeuwse kunst moest lang meegaan. Kunsthistoricus Jan van Daal ontdekte dat kunstenaars en opdrachtgevers contracten sloten over de duurzaamheid van kunstwerken.  ‘Kerken of gilden die in de Middeleeuwen een groot kunstwerk zoals een groot glas-in-loodwerk wilden laten maken, dachten na over hoelang dat mee moest gaan,’ vertelt Van Daal, schrijver van het proefschrift On Durable...

Lees meer
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Artikel

Schandaal rond Bidens gezondheid: hij is niet de eerste president die zijn ziekte verzweeg

Uit een nieuw boek blijkt dat Joe Bidens gezondheidsproblemen tijdens zijn presidentschap erger waren dan gedacht. In 1919 probeerde president Woodrow Wilson zijn ziekte ook zoveel mogelijk uit de publiciteit te houden. Zijn vrouw Edith Wilson hield hem uit de wind en nam allerlei taken van hem over. In het boek Original Sin schrijven journalisten dat...

Lees meer
Hans Wiegel noemde Winston Churchill zijn historische held: ‘Hij wist te inspireren’
Hans Wiegel noemde Winston Churchill zijn historische held: ‘Hij wist te inspireren’
Interview

Hans Wiegel noemde Winston Churchill zijn historische held: ‘Hij wist te inspireren’

Oud-VVD-leider en oud-vicepremier Hans Wiegel roemde in 2017 de Britse staatsman Winston Churchill om zijn moreel leiderschap tijdens de Tweede Wereldoorlog. ‘Hij was van doorslaggevende betekenis.’ Wanneer hoorde u voor het eerst van Winston Churchill?‘Ik zal een jaar of twaalf zijn geweest, ik meen dat dit op school was.’ Maakte hij meteen indruk op u?‘Ik...

Lees meer
De olifant van Karel de Grote
De olifant van Karel de Grote
Artikel

Trump krijgt een vliegtuig cadeau, Karel de Grote kreeg iets veel opvallenders

Een Qatarees cadeau leidt tot ophef in de VS: het emiraat wil president Donald Trump een vliegtuig ter waarde van 400 miljoen dollar schenken. Diplomatieke giften zijn al sinds de Oudheid een belangrijk onderdeel van internationale betrekkingen. Zo kregen heersers vroeger olifanten, relikwieën en koffieplantjes cadeau. President Trump vindt de controverse rond het cadeau uit...

Lees meer