Home Boeken: Signalementen

Boeken: Signalementen

  • Gepubliceerd op: 4 juli 2011
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Frans Smits

Vuil van de reis. Op dictatour door Europa
Frank van Hoorn
175 p. L.J. Veen, € 17,95
Journalist Frank van Hoorn trekt door Europa, op zoek naar het verband tussen dictaturen en toerisme. Hij bezoekt Italië, Joegoslavië, Spanje, Albanië, Duitsland en tot slot het Wit-Rusland van Aleksander Loekasjenko, ‘de laatste dictator van Europa’. Van Hoorn laat zien hoe dictators gebruik maken van het toerisme om hun imago in het buitenland op te poetsen. Ook schrijft hij over hedendaagse toeristen die op zoek zijn naar plekken die herinneren aan dictators: het geboortehuis van Mussolini en Hitler, het graf van Franco. In zijn boek komt een stoet van fellow-travellers voorbij, zoals de katholieke Nederlandse priester Wouter Lutkie die op 11 mei 1927 wordt ontvangen door Mussolini. ‘Wat beschouwt u eigenlijk als uw taak,’ vraagt hij hem. ‘Een ander volk te maken,’ zegt Mussolini. Het boek is helaas niet evenwichtig. Van Hoorn heeft een paar dictaturen uitgebreid onderzocht en andere oppervlakkig.

Amsterdam voor vijf duiten per dag
Maarten Hell en Emma Los
144 p. Athenaeum-Polak & Van Gennep, € 24,95
Eerder was er Het oude Rome voor vijf denarii per dag en Het oude Athene voor vijf obolen per dag. Nu kunnen we ook door het Amsterdam van de zeventiende eeuw reizen. Eerst lezen we uiteraard hoe we in Amsterdam komen. Er zijn tips tegen reiskwalen: ‘Door het hossen van de wagen kan de neus gaan bloeden, neem dan een stuk krijt in handen.’ Vervolgens wordt verteld waar je kunt overnachten. ‘Amsterdamse bedden zijn vaak ongemakkelijk kort en smal.’ Volgt een verhandeling over de zeden en gewoontes in Amsterdam, en ook wordt de reiziger uitgelegd welke religies er zijn. Natuurlijk is er een hoofdstuk over shoppen in de stad en een hoofdstuk over het uitgaansleven, inclusief de bordelen. ‘Wees terughoudend met uitzonderlijke verzoeken zoals fellatio, kastijding en anale penetratie. Zulke zondige verlangens zien de prostituees en de stadsbestuurders liever niet.’

Metronome. In het ritme van de metro door de geschiedenis van Parijs
Lorànt Deutsch
395 p. Thomas Rap, € 19,90
Niet zo lang geleden verscheen al Parijzenaars van Graham Robb, waarin de geschiedenis vanaf 1750 wordt verteld. De schrijver en acteur Lorànt Deutsch begint rond het jaar 0 en eindigt in de eenentwintigste eeuw. Het boek was in Frankrijk een bestseller, wellicht omdat het nogal chauvinistisch is. Deutsch vertelt het verhaal aan de hand van 21 metrostations. Aan elk station is een eeuw verbonden. Het eerste hoofdstuk gaat over station Cité, waarin verteld wordt over Caesar en zijn gewelddadige ontmoetingen met de Galliërs. De twintigste eeuw is station Champs-Élysées-Clemenceau. Natuurlijk duikt De Gaulle op, die op 26 augustus 1944 defileerde op de Champs: ‘“Ah, de zee!”, mompelde hij toen hij de mensenmassa zag die naar de triomftocht was komen kijken.’ Het voorwoord bij de Nederlandse vertaling is van Paul Witteman: ‘Het boek zal altijd bij ons blijven.’

Gids historische stadswandelingen Indonesië
Emile Leushuis
416 p. KIT, € 20,00
Dit is een traditionele, maar degelijke reisgids. Veel historische steden in Indonesië hebben een duidelijk herkenbare koloniale geschiedenis. De artefacten van die geschiedenis kunnen met deze wandelgids makkelijk bezocht worden. Er zijn wandelingen in Medan, Jakarta, Cirebon, Bandung, Semarang, Yogyakarta, Surakarta, Surabaya en Melang. De gids heeft praktische informatie over musea en atracties en aandacht voor geschiedenis, architectuur, stedenbouw en actuele sociale ontwikkelingen. Voor Jakarta zijn er drie wandelingen uitgezet. De eerste voert door Kota: de oude haven Sundan Kelapa, station Kota en de Chinese wijk Glodok. In deze route is opgenomen het Jakarta Historisch Museum, voorheen het stadhuis van Batavia. Aan de voorzijde van het stadhuis bevond zich de watergevangenis, waarin gevangenen tot hun middel in het water stonden. In de gevangenis werden slaven die overtredingen hadden begaan en mensen met schulden voor langere tijd opgesloten.

Emo’s reis. Een historisch culturele ontdekkingstocht door Europa in 1212
Dick E.H. De Boer
496 p. Noordboek € 29,95
Tussen november 1211 en juli 1212 maakte de Fries-Groningse abt Emo een reis naar Rome. Als proost van het prille kloostertje Bloemhof wilde hij steun van de paus verwerven in zijn conflict met de bisschop van Münster. De bisschop had tot verbijstering van Emo de schenking van de kerk van Wierum als nieuwe vestigingsplaats voor zijn klooster ongedaan gemaakt. Dick E.H. De Boer, emeritus hoogleraar Middeleeuwen te Groningen, reconstrueert van dag tot dag de belevenissen van de reizende abt en zijn metgezel, vriend en bouwmeester Hendrik en laat zien wat zij gezien hebben. Daardoor kunnen we via de ogen van Emo zijn verbazing delen over de haast ongebreidelde scheppingsdrang die in heel Europa kloosters, kapellen, kerken en kathedralen liet verrijzen. Prachtig verzorgd boek met tal van illustraties, waarvoor de vrij onbekende uitgever Noordboek alle lof verdient.

Overijssel. Plaatsen van herinnering
Wim Coster en Jan ten Hove (redactie)
541 p. Bert Bakker, € 39,95
In dit tijdschrift hoeft niet meer uitgelegd te worden wat plaatsen van herinnering zijn. De toepassing van de Franse succesformule van Pierre Nora leidde eerder tot de boekenserie Plaatsen van herinnering van Nederland (vier delen) en België (twee delen). Nu zijn dan blijkbaar de Nederlandse provincies aan de beurt. Dat Overijssel de rij opent zal wel liggen aan de druk aan de weg timmerende Wim Coster van het Historisch Centrum Overijssel. In het boek zijn veertig Overijsselse plaatsen van herinnering geselecteerd. Opdracht was dat alle 25 Overijsselse gemeentes minimaal een keer aan bod zouden komen. Om ‘de geografische spreiding’ te garanderen, zegt Wim Coster. Maar wellicht ook om het boek aan voldoende kopers te helpen. Wat treffen we aan: Giethoorn: Binnenpad en Café Fanfare (de beroemde film van Haanstra), Almelo: de tribune van Heracles, maar natuurlijk ook: Zwolle: standbeeld van Thorbecke op het Stationsplein.

Overwintering op Nova Zembla. Willem Barentsz en de expeditie om de Noord
Rayner Unwin
286 p. National Geographic, € 15,00
Met de hiervoor besproken boeken kunt u allemaal zelf op reis. Dat wordt met dit boek moeilijk. Maar wat is er leuker dan deze zomer dit ijzingwekkende verhaal nog eens te lezen, een hoogtepunt uit de vaderlandse geschiedenis. Temeer omdat in het najaar Reinout Oerlemans verfilming verschijnt van de avonturen van Willem Barentsz (in 3D!). Jammer: het boek van Unwin is verouderd. Het is de vertaling van een werd dat bijna twintig jaar geleden in Engeland verscheen. Het recente Nova Zembla onderzoek is in deze studie dus niet terug te vinden.
Tegelijkertijd verscheen bij dezelfde uitgever Zuid. Het verslag van Shackletons Trans-Antartica expeditie 1914-1917 (404 p. €, 17,90). Het is het verhaal van Ernest Shackletons poging om dwars over Antartica te lopen. Vlak voor hij de kust bereikte liep zijn schip vast in het ijs, waarna de expeditieleden machteloos moesten toezien hoe het door kruiend pakijs werd vermorzeld. Shackleton wist al zijn manschappen na een lang verblijf op de ijsvelden in veiligheid te brengen.

Doodsinstinct
Jed Rubenfeld
432 p. Sijthoff, € 19,95
Dit is de tweede thriller van Jed Rubenfeld, een Amerikaan die studeerde in Princeton en Harvard en expert is op het gebied van staatsrecht. Hij is getrouwd met de wereldberoemde Amy Chua, auteur van Strijdlied van de tijgermoeder. Sinds zijn eerste thriller ben ik fan van Rubenfeld. Hij mixt heel aangenaam historische feiten met fictie en beschrijft kritisch de Amerikaanse samenleving in het begin van de twintigste eeuw. Bovendien spelen Freud en diens werk in zijn thrillers een belangrijke rol. (Rubenfeld schreef zijn proefschrift over Freud.) In Doodsinstict draait het om een bomaanslag op Wall Street in 1919 – een werkelijke gebeurde misdaad die nooit is opgelost. Rubenfeld presenteert in dit spannende verhaal de daders.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Dit artikel op Historischnieuwsblad.nl is alleen toegankelijk voor abonnees. Met liefde en zorg werken wij iedere dag weer aan de beste historische verhalen door toonaangevende historici. Steun ons door lid te worden voor maar €4,99 per maand, de eerste maand €1,99. Log in om als abonnee direct verder te kunnen lezen of sluit een abonnement af.