‘Weest wel met alle menschen.’ De ‘Kaapse brieven’ van Cornelius de Jong van Rodenburgh
Carla van Baalen en Dick de Mildt (red.)
640 p. Verloren, € 39,00
In 1815 vertrok de oudste dochter van ex-zeekapitein Cornelius de Jong, Jeannette, met haar echtgenoot naar Zuid-Afrika. Tot 1828 schreef Cornelius haar trouw brieven. Die geven een mooi beeld van de lotgevallen en sociale beslommeringen van een bemiddelde negentiende-eeuwse inwoner van de residentie.
Frans Peijster schreef een geschiedenis van zijn familie in Kooplieden en Kerkgangers. Geloof, hoop en handel van de familie De Peyster, 1525-1725 (352 p. Walburg Pers, € 29,95). De protestantse familie kwam uit de Zuidelijke Nederlanden, maar vertrok tijdens de Opstand naar het Noorden en integreerde hier wonderwel. Johannes de Peyster verhuisde later vanuit Haarlem naar Nieuw-Amsterdam. Daar nam hij deel aan bestuur van kerk en stad, maar was bovenal koopman. Hij maakte mee dat Nieuw-Amsterdam overging in Engelse handen en New York werd.
Napoleons nachtmerrie. 1812: hoe de keizer en zijn soldaten ten onder gingen in Rusland
Johan op de Beck
407 p. Epo, € 29,50
Het is 200 jaar geleden dat Napoleon ten strijde trok tegen Rusland. Er zijn veel ooggetuigenverslagen van deze militaire operatie bewaard gebleven. Johan op de Beck, voormalig journalist bij de Belgische televisie, combineerde deze verslagen met een politieke en militaire analyse van het conflict, dat volgens hem de toekomst van Europa heeft bepaald.
Een van de ooggetuigen die Op de Beck aan het woord laat is Joseph Abbeel. Zijn uitgebreide verslag is opnieuw uitgegeven door Joost Welten en Johan de Wilde in Met Napoleon naar Moskou. De ongelooflijke overlevingstocht van Joseph Abbeel (263 p. Davidsfonds, € 20,00). Abbeel maakt alle verschrikkingen van de veldtocht mee: hij lijdt honger en dorst, zit onder stof en ongedierte, plundert, raakt gewond en ziet Moskou branden. Het boek is prachtig geïllustreerd.
Tussen concurrentie en concentratie. Belangenorganisaties, kartels, fusies en overnames
Bram Bouwens en Joost Dankers
327 p. Boom, € 38,00
Dit is het derde deel van Bedrijfsleven in Nederland in de Twintigste eeuw (BINT). De onderzoekers van BINT willen een bijdrage leveren aan de discussie over de inrichting van het Nederlandse business system door de recente ontwikkelingen te plaatsen in het perspectief van de lange twintigste eeuw. In het derde deel bestuderen Bram Bouwens en Joost Dankers de wisselwerking tussen concurrentie en concentratie binnen het Nederlands bedrijfsleven. Ze doen dat aan de hand van een drietal strategische instrumenten die ondernemingen gebruiken om hun onderlinge concurrentieverhoudingen te beïnvloeden: belangenorganisaties, kartels, fusies en overnames.
Tegelijkertijd met het derde verscheen ook het vierde deel van BINT: Het menselijk kapitaal. Sociaal ondernemersbeleid in Nederland door Erik Nijhof en Annette van den Berg (366 p. Boom, € 39,90). Zij bezien de verhoudingen tussen werkgevers en werknemers vanuit de behoefte van ondernemers aan betrouwbaar en bekwaam personeel dat zij aan hun bedrijf willen binden.
Mooie Barend. Biografie van B.W. Biesheuvel, 1920-2001
Wilfred Schouten
815 p. Bert Bakker, € 39,95
Kan het niet wat minder, denk je al snel over dit boek. Ruim 800 dichtbedrukte pagina’s over een bepaald niet succesvol Nederlands politicus. Wilfred Schouten, programmamaker voor NCRV-televisie, dook in het leven van Barend Biesheuvel, die de bijnaam ‘Mooie Barend’ had. Hij lag niet alleen bij het vrouwelijk deel van de kiezers goed; ook bij mannelijke tijdgenoten maakten zijn postuur, charme en charisma indruk. Het kabinet van Biesheuvel hield het een jaar vol. Waarom het zo snel viel is een centrale vraag in dit boek.
Het komt niet vaak voor dat in korte tijd iemand vereerd wordt met twee biografieën. Politicus Dirk de Geer is het gelukt. Eerst was er Jonkheer D.J. de Geer. De teloorgang van een minister-president door H. van Osch (2007). Nu is er Een eenzaam staatsman. Dirk de Geer 1870-1960 (518 p. Verloren, € 45,00) door Trouw-journalist Meindert van der Kaaij. Hij maakt veel werk van de vraag of De Geer na de oorlog een eerlijk strafproces kreeg.
De rode ambassadeur. De twintigste eeuw door de ogen van Coen Stork
Pieter Henk Steenhuis
239 p. Athenaeum-Polak & Van Gennep, € 17,95
Wie de artikelen van Bart Stol leest in dit nummer over de dekolonisatie zal merken dat het diplomatieke korps na de Tweede Wereldoorlog bepaald niet bestond uit progressieve lieden. Het korps was aartsconservatief, zo niet reactionair en het racisme tierde er welig. Dat zijn ook de ervaringen van diplomaat Coen Stork, die zijn levensverhaal vertelde aan Trouw-journalist Pieter Henk Steenhuis. Stork, afkomstig uit een zeer gegoede ondernemersfamilie, was in 1964 bij het proces tegen Nelson Mandela, wat zeer uitzonderlijk was voor een medewerker van de ambassade. Hij botste hard met zijn uiterst rechtse baas, de Nederlandse ambassadeur in Madrid, toen Franco daar nog regeerde. Stork beleefde zijn finest hours in Roemenië. Hij maakte als ambassadeur de val van het regime van Ceaucescu mee en deed er uitgebreid verslag van in de Nederlandse media. Zeer tegen de zin van minister van Buitenlandse Zaken Van den Broek.
Kazernekind. De geschiedenis van een Moluks gezin in Nederland
Marlies Mielekamp
244 p. Artemis & co, € 18,95
Een geschiedenis van de Molukkers in Nederland aan de hand van het levensverhaal van Jo Polnaya, die opgroeit in militaire kazernes in Indië. In 1951 komt ze met haar gezin naar Nederland en belandt in woonoord Schattenberg, voormalig kamp Westerbork. Ze probeert er het beste van te maken en start haar eigen Indische toko. Later verhuist ze met haar gezin van elf kinderen naar een Molukse wijk in Assen. Zoon Tommy stort zich in de Molukse vrijheidsstrijd en tot grote schrik van Jo is hij betrokken bij de gijzeling op de lagere school in Bovensmilde.
Journaliste Christel Jansen beschrijft het leven van Suus Jonkers (een pseudoniem) in De woonschool. Het verhaal van een meisje dat opgroeide tussen zwakbegaafden en ‘asocialen’ (271 p. Balans, € 17,95). Het boek, dat voortbouwt op Het Pauperparadijs van Suzanna Jansen, laat de opgang zien van een meisje dat opgroeit in een asocialenwijk (de Woonschool) in Haarlem.
Interventie op afspraak 30 mei 1969
Koen Croese
181 p. Walburg Pers, € 13,95
Koen Croese, ambtenaar voor het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, verdiepte zich in de opstand die in mei 1969 uitbrak op Curaçao. Een staking in Willemstad loopt volledig uit de hand. Terwijl de historische binnenstad brandt stuurt Nederland honderden mariniers om de orde te herstellen.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog deden Chinese arbeiders uit Rotterdam als stoker dienst op olietankers van de Curaçaosche Scheepvaart Maatschappij. Dat was een gevaarlijke klus, want de Duitsers namen de schepen regelmatig onder vuur. In april 1942 gingen de arbeiders in staking. Toen die grimmige vormen begon aan te nemen, schoten politie en bewakers van de olieraffinaderij vijftien Chinezen zonder pardon dood. Nizaar Makdoembaks, voorzitter van de Stichting Eerherstel Oorlogsslachtoffers Curaçao, heeft deze geschiedenis vastgelegd in De Aprilmoorden. Berichten vanaf Kerkhof van de Schande (104 p. Bestellen via 06-575 927 39).
Een eeuw van beeld en geluid. Cultuurgeschiedenis van radio en televisie in Nederland
Bas Agterberg e.a. (red.)
352 p. Beeld en Geluid, € 39,95
De bestudering van radio- en televisiegeschiedenis is ook in Nederland volwassen geworden. Dat valt bijvoorbeeld af te lezen aan de instelling van een bijzonder hoogleraarschap geschiedenis van radio en televisie aan de Universiteit van Amsterdam. Een doorbraak was ook het opnemen van het venster ‘De televisie: doorbraak van een massamedium’ in de Canon van de Nederlandse geschiedenis. In dit boek laat een aantal auteurs zien wat de invloed was van de audiovisuele vloedgolf in Nederland in de twintigste eeuw op het gedrag van mensen, op hun denken en hun gevoel. Ook wordt beschreven wat technologische doorbraken als internet en digitale media betekenen.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
