Home Bestaat er een raarder leven dan het mijne? – Rudi Wester

Bestaat er een raarder leven dan het mijne? – Rudi Wester

  • Gepubliceerd op: 23 februari 2021
  • Laatste update 29 mrt 2021
  • 3 minuten leestijd
Bestaat er een raarder leven dan het mijne? – Rudi Wester

Schrijver Jef Last zocht de spanning. Hij vocht tijdens de Spaanse Burgeroorlog, kreeg ruzie met de communisten en had een onstuimig liefdesleven. Dat leverde een boeiende biografie op.

Bij een schrijver denken mensen vaak aan een bleekneuzig, aamborstig type dat zich in zijn met boeken volgestouwde werkkamer angstvallig afsluit voor het straatrumoer om zijn diepste zielenroerselen zo fraai mogelijk op papier te zetten. Zulke auteurs zijn er inderdaad, maar de Nederlandse literator Jef Last (1898-1972) was uit heel ander hout gesneden.

Al jong revolteerde hij tegen het welgestelde milieu waaruit hij kwam. Tijdens zijn studie in Leiden ging hij het liefst naar Katwijk, waar hij meevoer op vissersschepen en zich sterk aangetrokken voelde tot de ongepolijste, in zijn ogen onbedorven vissersjongens. Hoewel hij trouwde met een vrouw die zijn burgerlijke afkomst én de afkeer daarvan deelde, en met wie hij drie dochters kreeg, bleef hij zijn leven lang achter jonge, ruige en niet zelden lichtelijk criminele knapen aan zitten.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Zijn voorliefde voor het proletariaat bleek ook uit zijn politieke omzwervingen. Als SDAP-lid liet hij arbeiders kennismaken met goede en klassenbewustzijn opwekkende films, maar na de nodige conflicten zocht hij vervolgens zijn heil bij de Revolutionair Socialistische Partij van Henk Sneevliet en vervolgens bij de communisten. Maar het was hem niet genoeg om revolutionaire gedichten en romans te schrijven, zodat hij in de Sovjet-Unie als arbeider wilde werken en in 1936 naar Spanje trok om tegen Franco te vechten. Ondertussen waren hem de ogen geopend voor het misdadige karakter van het communisme. Op hun beurt waren de stalinisten hem gaan zien als een gevaarlijke ‘trotskist’ (lees: fascist) en een ‘decadent’ (lees: homoseksueel) burgermannetje.

Doordat hij Spanje op tijd verliet werd hij niet door de communisten uit de weg geruimd, zoals hij ook tijdens de Duitse bezetting de dans voortdurend wist te ontspringen. Als redacteur van het illegale blad De Vonk liep hij wel groot gevaar, wat nog verergerd werd door zijn avontuurtjes met allerlei jongens.

Als schrijver was Last ongekend productief en lange tijd ook behoorlijk succesvol. Hij schreef niet alleen poëzie en proza, maar vertaalde ook uit het Russisch, Chinees, Indonesisch en Japans, en was tevens werkzaam als journalist. Omdat hij zo ongedurig was, maakt veel van zijn werk een haastige, onevenwichtige en onrijpe indruk. Toch genoot hij ook internationaal de nodige bekendheid. Dat hij een ‘briljante geest’ was, die ‘op het scherp van de snede’ dacht, daar kan Rudi Wester mij echter niet helemaal van overtuigen.

Als geëngageerd literator die de daad bij het woord voegde, als moedig verzetsman en als strijder voor de rechten van homoseksuelen was hij echter een interessante en voor velen inspirerende figuur. Dit heeft een boeiende biografie opgeleverd, die helaas af en toe ontsierd wordt door slordige bronvermelding, kromme formuleringen en vreemde persoonsverwisselingen.

Rob Hartmans is historicus, journalist en vertaler.         

 

Bestaat er een raarder leven dan het mijne? Jef Last 1898-1972

Rudi Wester

565 p. Prometheus, € 34,99

Nieuwste berichten

Pius IX latere leeftijd
Pius IX latere leeftijd
Interview

Paus Franciscus herinnert aan een paus die de macht verloor, maar zielen won

Paus Franciscus is overleden. Historicus Jeroen Koch vertelt hoe Franciscus’ verre voorganger paus Pius IX er in de negentiende eeuw in slaagde om van het Vaticaan een symbolisch en mythisch instituut te maken, in een tijd waarin de paus juist zijn wereldlijke macht verloor. Jeroen Koch, die samen met Frans Willem Lantink De paus en...

Lees meer
New Yorkse politie neemt vingerafdruk van Duitser in 1917 als deel van de Alien Enemies Act
New Yorkse politie neemt vingerafdruk van Duitser in 1917 als deel van de Alien Enemies Act
Interview

Waarom Trump zich beroept op een 200 jaar oude wet om Venezolanen uit te zetten

De Verenigde Staten zetten honderden immigranten op het vliegtuig naar El Salvador, waar zij zonder proces in een gruwelijke gevangenis worden geïnterneerd. Trump gebruikt daarvoor de omstreden Alien Enemies Act, een wet uit 1798. Die was oorspronkelijk bedoeld om vijandelijke buitenlanders uit te zetten in tijden van oorlog, maar werd in de Eerste Wereldoorlog al...

Lees meer
De Nationale Dodenherdenking in 2014
De Nationale Dodenherdenking in 2014
Recensie

Herdenking van de Tweede Wereldoorlog is al tachtig jaar gevoelig

In 2001 opende Chris van der Heijden zijn ophefmakende boek Grijs verleden. Nederland en de Tweede Wereldoorlog met de even briljante als provocatieve zinnen: ‘Eerst was er de oorlog, daarna het verhaal van die oorlog. De oorlog was erg, maar het verhaal maakte de oorlog nog erger’. Deze zinnen schoten me te binnen, al lezend...

Lees meer
Prins Bernhard krijgt uitleg over de bewapening van de Northrop NF-5 op vliegbasis Gilze-Rijen
Prins Bernhard krijgt uitleg over de bewapening van de Northrop NF-5 op vliegbasis Gilze-Rijen
Onderzoek

Onderzoekscommissie wilde bewust niet weten hoe corrupt prins Bernhard daadwerkelijk was

De commissie die moest uitzoeken of prins Bernhard smeergeld aannam van Amerikaanse vliegtuigbouwbouwers, heeft haar werk niet goed gedaan. Dat concludeert historicus Philip Dröge in Historisch Nieuwsblad. Dröge baseert zich op het onlangs geopenbaarde archief van de toenmalige secretaris, Ad Geelhoed. De commissie had sterke aanwijzingen dat de prins nog corrupter was dan gedacht, maar...

Lees meer