Home Bestaat er een raarder leven dan het mijne? – Rudi Wester

Bestaat er een raarder leven dan het mijne? – Rudi Wester

  • Gepubliceerd op: 23 februari 2021
  • Laatste update 29 mrt 2021
  • 3 minuten leestijd
Bestaat er een raarder leven dan het mijne? – Rudi Wester

Schrijver Jef Last zocht de spanning. Hij vocht tijdens de Spaanse Burgeroorlog, kreeg ruzie met de communisten en had een onstuimig liefdesleven. Dat leverde een boeiende biografie op.

Bij een schrijver denken mensen vaak aan een bleekneuzig, aamborstig type dat zich in zijn met boeken volgestouwde werkkamer angstvallig afsluit voor het straatrumoer om zijn diepste zielenroerselen zo fraai mogelijk op papier te zetten. Zulke auteurs zijn er inderdaad, maar de Nederlandse literator Jef Last (1898-1972) was uit heel ander hout gesneden.

Al jong revolteerde hij tegen het welgestelde milieu waaruit hij kwam. Tijdens zijn studie in Leiden ging hij het liefst naar Katwijk, waar hij meevoer op vissersschepen en zich sterk aangetrokken voelde tot de ongepolijste, in zijn ogen onbedorven vissersjongens. Hoewel hij trouwde met een vrouw die zijn burgerlijke afkomst én de afkeer daarvan deelde, en met wie hij drie dochters kreeg, bleef hij zijn leven lang achter jonge, ruige en niet zelden lichtelijk criminele knapen aan zitten.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Dit artikel op Historischnieuwsblad.nl is alleen toegankelijk voor abonnees. Met liefde en zorg werken wij iedere dag weer aan de beste historische verhalen door toonaangevende historici. Steun ons door lid te worden voor maar €4,99 per maand, de eerste maand €1,99. Log in om als abonnee direct verder te kunnen lezen of sluit een abonnement af.

Zijn voorliefde voor het proletariaat bleek ook uit zijn politieke omzwervingen. Als SDAP-lid liet hij arbeiders kennismaken met goede en klassenbewustzijn opwekkende films, maar na de nodige conflicten zocht hij vervolgens zijn heil bij de Revolutionair Socialistische Partij van Henk Sneevliet en vervolgens bij de communisten. Maar het was hem niet genoeg om revolutionaire gedichten en romans te schrijven, zodat hij in de Sovjet-Unie als arbeider wilde werken en in 1936 naar Spanje trok om tegen Franco te vechten. Ondertussen waren hem de ogen geopend voor het misdadige karakter van het communisme. Op hun beurt waren de stalinisten hem gaan zien als een gevaarlijke ‘trotskist’ (lees: fascist) en een ‘decadent’ (lees: homoseksueel) burgermannetje.

Doordat hij Spanje op tijd verliet werd hij niet door de communisten uit de weg geruimd, zoals hij ook tijdens de Duitse bezetting de dans voortdurend wist te ontspringen. Als redacteur van het illegale blad De Vonk liep hij wel groot gevaar, wat nog verergerd werd door zijn avontuurtjes met allerlei jongens.

Als schrijver was Last ongekend productief en lange tijd ook behoorlijk succesvol. Hij schreef niet alleen poëzie en proza, maar vertaalde ook uit het Russisch, Chinees, Indonesisch en Japans, en was tevens werkzaam als journalist. Omdat hij zo ongedurig was, maakt veel van zijn werk een haastige, onevenwichtige en onrijpe indruk. Toch genoot hij ook internationaal de nodige bekendheid. Dat hij een ‘briljante geest’ was, die ‘op het scherp van de snede’ dacht, daar kan Rudi Wester mij echter niet helemaal van overtuigen.

Als geëngageerd literator die de daad bij het woord voegde, als moedig verzetsman en als strijder voor de rechten van homoseksuelen was hij echter een interessante en voor velen inspirerende figuur. Dit heeft een boeiende biografie opgeleverd, die helaas af en toe ontsierd wordt door slordige bronvermelding, kromme formuleringen en vreemde persoonsverwisselingen.

Rob Hartmans is historicus, journalist en vertaler.         

 

Bestaat er een raarder leven dan het mijne? Jef Last 1898-1972

Rudi Wester

565 p. Prometheus, € 34,99