Home Beeldgeheim

Beeldgeheim

  • Gepubliceerd op: 14 december 2001
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Nico de Fijter

Een onbekende historische foto. Is het verhaal erachter te vertellen? De Rotterdamse korpschef B.A. Lutken en zijn Utrechtse collega P. Vogelzang doen een poging.


`Dit roept nogal wat tegenstrijdigheden op,’ zegt Vogelzang. `Het lijkt een foto uit het midden van de negentiende eeuw. Kijk maar naar het uniform met de kuitbroek en de schoenen, compleet met sporen. Maar daar correspondeert het asfalt, links op de foto, niet mee. Dat ziet er trouwens wel wat vreemd uit. Misschien door een afdrukfout of een fout van de fotograaf?
        Korpschef Lutken is het niet eens met de datering van zijn collega. Hij plaatst de foto zelfs tachtig jaar later. `Begin van de vorige eeuw. Misschien tussen 1920 en 1930?’ Maar waar is de foto genomen? In Nederland, weet Lutken. Hij wijst op de kleding. `De man draagt een uniform van de Koninklijke Marechaussee. Hij ligt in een aanplant van jonge dennen. Dat moet dus een zandgrondgebied zijn. De Veluwe? Twente? Of Drente?’
        Vogelzang twijfelt: `Dat hoofddeksel! Volgens mij waren de petten in Nederland wat bescheidener van hoogte. In landen als België en Frankrijk zou deze pet beter passen. Maar het landschap is wel Nederlands. Net als de tres die de man op zijn linkerschouder heeft; die past goed bij een Nederlands uniform. Die witte sliert op zijn andere mouw weer niet. Die kan ik helemaal niet thuisbrengen.’
        Maar wat doet die man daar op de grond? Vogelenzang denkt aan een ernstige, geheime actie. `Kijk eens hoe verdekt hij erbij ligt. We zien hier een serieuze wetsdienaar. Het zou kunnen dat-ie aantekeningen maakt van zijn bevindingen. Een militair is het niet, want hij draagt geen bajonet of een ander wapen. Eerder een veldwachter. Wellicht zijn links buiten het beeld stropers aan het werk. Een ernstig misdrijf zal het wel niet zijn. Het lijkt me dat een fotograaf in zo’n geval een foto van het misdrijf maakt, niet van de wetsdienaar.’
        `Het ziet er onschuldig uit,’ vindt Lutken. Hij denkt zelfs aan een foto voor een bruisende wervingsfolder. `Of een bijzondere prent voor het plakboek bij het 25-jarig ambtsjubileum van een collega-marechaussee.’ Zijn collega kijkt nog eens goed: `Als je naar de stand van de handen kijkt, kun je je afvragen of de man wel aan het schrijven is. Volgens mij bekijkt hij of dat wat hij ziet – wat dat ook wezen mag – overeenkomt met wat er in zijn aantekeningenboekje staat. Of hij heeft een vogel of iets dergelijks gevangen. Die is hij dan nu aan het bestuderen. Ja, het is een studerende Nederlandse veldwachter rond 1850.’
        `Nou,’ denkt Lutken, `misschien is het toch wat ernstiger dan het lijkt. Is hij bezig met een opsporingsonderzoek? Stroperij? Of zelfs een snelheidscontrole? Dat zal dan wel een van de eerste keren zijn geweest.’

Uitleg: Een lid van de Koninklijke Marechaussee ligt aan de rand van het kampeerterrein `Tot Vrijheidsbezinning’ in Appelscha. Hij registreert wat er gebeurt tijdens de Pinksterlanddagen. Dit evenement, dat al sinds de jaren dertig van de vorige eeuw jaarlijks wordt gehouden, is een ontmoetingsgelegenheid voor anarchistisch Nederland. De foto is gemaakt op 14 juli 1932.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Dit artikel op Historischnieuwsblad.nl is alleen toegankelijk voor abonnees. Met liefde en zorg werken wij iedere dag weer aan de beste historische verhalen door toonaangevende historici. Steun ons door lid te worden voor maar €4,99 per maand, de eerste maand €1,99. Log in om als abonnee direct verder te kunnen lezen of sluit een abonnement af.