Suffragettes dreven autoriteiten tot wanhoop
Sinds dit voorjaar staat er een beeld van de suffragette Millicent Fawcett, een vreedzame strijdster voor vrouwenkiesrecht, op het Londense parlementsplein. Al hadden sommige feministen liever een radicale suffragette vereeuwigd gezien – Emmeline Pankhurst bijvoorbeeld. Voor de harde strijd die Pankhurst en haar wapenzusters hebben gevoerd bestaat steeds meer aandacht op het Britse eiland.
Zo heeft Fern Ridell de suffragette Kitty Marion met het boek Death in Ten Minutes uit de vergetelheid gehaald, een van de ‘Young Hot Blondes’, die dusdanig hard campagne voerde dat ze werd gesurveilleerd door antiterreureenheden. Marion liet dag- en plakboeken achter, met notities en knipsels over aanslagen op treinen en op huizen van politici die ze in 1913 had gepleegd. Door – mannelijke – historici is het manuscript van deze jonge revolutionair, dat ter inzage lag in het Museum of Londen, decennialang genegeerd.
Na de Eerste Wereldoorlog kregen de meeste vrouwen stemrecht, maar de erfenis van de suffragettes gaat verder dan dat. Dat wordt duidelijk in het fascinerende boek Bad Girls: a History of Rebels and Renegades, waarin Caitlin Davies de 164-jarige geschiedenis van de Londense Holloway-gevangenis beschrijft. Tussen 1905 en 1914 zaten er meer dan 300 suffragettes vast in dit victoriaanse bouwwerk dat was gemodelleerd naar een burcht. Voor het eerst kwam er aandacht voor het lot van vrouwelijke gevangenen.
Vechtend voor de verbetering van hun omstandigheden gingen Pankhurst en anderen in hongerstaking. De autoriteiten wisten zich geen raad en begonnen de vrouwen – tot ieders afschuw – met geweld te voeren. ‘Stel je het eens voor,’ zo citeert Davies een suffragette, ‘twee maanden doorbrengen met 300 tot 400 van de beste vrouwen.’ Het gevang deed dan ook dienst als opleidingsinstituut voor militanten. Een gevangen gravin werd namens Sinn Fein zelfs verkozen tot het eerste vrouwelijke Lagerhuislid.
Patrick van IJzendoorn is correspondent voor de Volkskrant.
Dit artikel is exclusief voor abonnees