Home Alles voor Vincent – Hans Luijten

Alles voor Vincent – Hans Luijten

  • Gepubliceerd op: 21 oktober 2019
  • Laatste update 12 apr 2023
  • Auteur:
    Rob Hartmans
  • 3 minuten leestijd
Alles voor Vincent – Hans Luijten

Dat het werk van Vincent van Gogh tegenwoordig zo populair is en dat hijzelf door velen wordt gezien als een van de belangrijkste kunstenaars aller tijden, heeft een aantal oorzaken. Om te beginnen is zijn werk heel intens, maar toch ‘begrijpelijk’. Daarnaast voldoet zijn levensloop – mislukt in de ‘normale’ maatschappij, bezeten werkend aan schilderijen die tijdens zijn leven vooral op onbegrip stuiten, het afgesneden oorlelletje en uiteindelijk de zelfmoord – helemaal aan het beeld van de eigenzinnige, monomane en geniale kunstenaar dat sinds de Romantiek in zwang is. En dan was er nog de onvoorwaardelijke steun van zijn broer Theo, die hem in staat stelde te schilderen en die in 1890 vrijwel zijn gehele oeuvre erfde.

Theo stierf echter al een halfjaar later, en als hij niet getrouwd was geweest met Jo Bonger, was het heel goed mogelijk geweest dat Vincent nooit zijn huidige cultstatus had gekregen. Jo van Gogh-Bonger (1862-1925) was namelijk degene die onvermoeibaar bleef strijden voor zijn erkenning als groot kunstenaar, die sceptische kunstcritici attaqueerde en onder andere in 1905 in het Stedelijk Museum van Amsterdam een overweldigende tentoonstelling organiseerde. Ook publiceerde zij in 1914 Vincents brieven aan Theo, die ze vervolgens in het Engels vertaalde.

Vandaar dat het terecht is dat er nu een biografie is verschenen van deze gedreven en doortastende vrouw, die bovendien actief was binnen de socialistische en feministische beweging, en die aan het eind van haar leven het stokje doorgaf aan haar zoon. Deze Vincent Willem van Gogh, de grootvader van de filmer Theo van Gogh, heeft er uiteindelijk voor gezorgd dat het Van Gogh Museum er kwam.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Als vrouw was het voor Jo van Gogh-Bonger niet gemakkelijk om door te dringen in het mannenbolwerk dat de kunstwereld toen nog was. Zo schreef de kunstschilder en criticus Jan Veth in 1891 meewarig over haar pogingen Vincent erkend te krijgen als groot schilder, waarbij ze hem deed denken aan ‘iemand die nooit iets voor muziek gevoeld heeft, maar die iemand in zijn familie krijgt die aan muziek doet, en nu alleen wil dat dit een genie in de muziek genoemd zal worden’. Later zou Veth bijdraaien, en dankzij Jo’s zendingsdrift en goede contacten in de kunstwereld was de roem van Vincent bij haar overlijden in 1925 al in hoge mate gevestigd. Wat hierbij hielp, was dat er inmiddels een veel radicalere, abstracte kunst was ontstaan, die veel mensen onbegrijpelijk en afstotelijk vonden. Van Gogh was overduidelijk ‘modern’, maar nog wel te behappen.

Alles voor Vincent. Het leven van Jo van Gogh-Bonger

Hans Luijten

620 p. Prometheus, € 35,-

Bestel via onze webshop.

Dit artikel is gepubliceerd in Historisch Nieuwsblad 11 - 2019

Nieuwste berichten

Woodrow Wilson en Edith Wilson
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Artikel

Schandaal rond Bidens gezondheid: hij is niet de eerste president die zijn ziekte verzweeg

Uit een nieuw boek blijkt dat Joe Bidens gezondheidsproblemen tijdens zijn presidentschap erger waren dan gedacht. In 1919 probeerde president Woodrow Wilson zijn ziekte ook zoveel mogelijk uit de publiciteit te houden. Zijn vrouw Edith Wilson hield hem uit de wind en nam allerlei taken van hem over. In het boek Original Sin schrijven journalisten dat...

Lees meer
Hans Wiegel noemde Winston Churchill zijn historische held: ‘Hij wist te inspireren’
Hans Wiegel noemde Winston Churchill zijn historische held: ‘Hij wist te inspireren’
Interview

Hans Wiegel noemde Winston Churchill zijn historische held: ‘Hij wist te inspireren’

Oud-VVD-leider en oud-vicepremier Hans Wiegel roemde in 2017 de Britse staatsman Winston Churchill om zijn moreel leiderschap tijdens de Tweede Wereldoorlog. ‘Hij was van doorslaggevende betekenis.’ Wanneer hoorde u voor het eerst van Winston Churchill?‘Ik zal een jaar of twaalf zijn geweest, ik meen dat dit op school was.’ Maakte hij meteen indruk op u?‘Ik...

Lees meer
De olifant van Karel de Grote
De olifant van Karel de Grote
Artikel

Trump krijgt een vliegtuig cadeau, Karel de Grote kreeg iets veel opvallenders

Een Qatarees cadeau leidt tot ophef in de VS: het emiraat wil president Donald Trump een vliegtuig ter waarde van 400 miljoen dollar schenken. Diplomatieke giften zijn al sinds de Oudheid een belangrijk onderdeel van internationale betrekkingen. Zo kregen heersers vroeger olifanten, relikwieën en koffieplantjes cadeau. President Trump vindt de controverse rond het cadeau uit...

Lees meer
Jager met jachthonden
Jager met jachthonden
Beeldessay

Nederlanders maken zich al eeuwen druk over de jacht. Maar niet uit dierenliefde

Tijdens een jachtpartij schoten edelen van de Republiek onbelemmerd vele dieren. Eind achttiende eeuw kwam daar steeds meer verzet tegen. Maar niet uit dierenliefde. Het was een verslavend tijdverdrijf. Met een horde achter het wild aan stuiven of juist in je eentje dieren besluipen. Te paard, ondersteund door jachthonden of valken, schoten jagers ‘edel wild’,...

Lees meer