Home Onbaatzuchtig heldenepos

Onbaatzuchtig heldenepos

  • Gepubliceerd op: 01 nov 2005
  • Update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Piet Emmer

480 p. Meulenhoff, euro 27,50
De laatste jaren typeren historici de jarenlange strijd voor de afschaffing van de Engelse slavenhandel en slavernij steeds meer als een onbaatzuchtig heldenepos. De oude theorie dat de afschaffing een slim verpakte daad van Engels economisch eigenbelang was omdat de slavenhandel en de slavernij toch niet meer rendabel zouden zijn, is niet langer houdbaar.

           
In 1806, het jaar van de afschaffing van de handel, bloeide de Engelse slavenvaart als nooit tevoren, en tot vlak voor de afschaffing van de slavernij in 1833 bleven de prijzen van de slaven stijgen. Zonder ingrijpen zouden er nog vele miljoenen Afrikanen op Engelse schepen de Atlantische Oceaan over zijn gebracht en zou de slavernij in de Engelse koloniën veel langer hebben voortbestaan. 
           
Adam Hochschild, die eerder een zeer kritische bestseller schreef over de vele schandalen tijdens de vroege kolonisatie van de Kongo, is in Bevrijd de slaven! vol bewondering voor de saints van de Britse afschaffingslobby als William Wilberforce, Thomas Clarkson en John Newton. Zij ijverden er samen met een gigantisch voetvolk van methodisten, quakers en baptisten voor om slavenhandel en slavernij nog tijdens hun leven tot staan te brengen uit vrees anders het eeuwige leven te verspelen. 
           
Veel nieuws zal de kenner in dit boek niet aantreffen, of het moet de poging zijn om de grote aanhang van de afschaffingsbeweging in Engeland, Wales en Schotland te verklaren. Die publieke belangstelling was volgens Hochschild het gevolg van het feit dat Groot-Brittannië een compact land was met een goed postsysteem en veel kranten. Bovendien kenden de Engelsen de slavernij uit eigen ervaring door de zogenoemde pressgangs van de marine, die vele Britse jongens en mannen dwongen als slaven de schepen te bemannen. Ook waren er de verhalen van tienduizenden Britse zeelui die door de Noord-Afrikaanse zeerovers tot slaaf waren gemaakt. Al deze verklaringen zijn echter ook op Nederland van toepassing, terwijl de strijd voor de afschaffing van slavenhandel en de slavernij in ons land toch maar een handjevol aanhangers telde.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Een boer rijdt vloeibare mest uit over het land
Een boer rijdt vloeibare mest uit over het land
Interview

De politiek kiest al zestig jaar dezelfde tactiek bij het mestprobleem: vertragen

Landbouwminister Femke Wiersma wil de uitzonderingspositie voor Nederlandse boeren verlengen. Door deze zogeheten derogatie mogen ze meer mest uitrijden dan eigenlijk is toegestaan. Maar volgens de Financial Times gaat de EU haar verzoek om verlenging weigeren. Ondertussen ruziet ze met een andere BBB-minister over de mestplannen van het demissionaire kabinet. Wiersma’s opstelling past in een...

Lees meer
Gebouw Federal Reserve
Gebouw Federal Reserve
Artikel

Opheffing van de Amerikaanse Federale Bank veroorzaakte economische rampspoed

President Donald Trump heeft een afkeer van de Federal Reserve Bank (FED), de Amerikaanse centrale bank. Daarin staat hij niet alleen. Zijn verre voorganger Andrew Jackson hief de bank in 1836 zelfs op. Dat leidde tot een diepe economische crisis. Van oudsher hebben Amerikanen een hekel aan centrale overheidsinstellingen. En aan bankiers. Het verklaart waarom...

Lees meer
Het hof van Karel de Stoute, vijftiende-eeuwse manuscript-illustratie
Het hof van Karel de Stoute, vijftiende-eeuwse manuscript-illustratie
Artikel

De Bourgondiërs voerden een financieel schrikbewind

Bourgondische vorsten hieven belastingen om hun oorlogen en dynastieke ambities te financieren. De Belgische historicus Marc Boone belicht hun plannen via het leven van een van hun paladijnen. Dit artikel krijgt u van ons cadeau Wilt u ook toegang tot HN Actueel? Hiermee leest u dagelijks geschiedenisverhalen met een actuele aanleiding op onze website en...

Lees meer
Marie, gravin van Bylandt door Alies Pegtel
Marie, gravin van Bylandt door Alies Pegtel
Interview

Gravin Marie van Bylandt koos een verrassend zelfstandig leven

Gravin Marie van Bylandt groeide eind negentiende eeuw op in luxe op het Haagse landgoed Oostduin, omringd door natuur, personeel en talloze huisdieren. Toch koos ze daarna een verrassend zelfstandig leven: ongehuwd, onafhankelijk en samenwonend met dierenactiviste Elisabeth des Tombe. In De vervlogen wereld van Marie, gravin van Bylandt schetst historicus Alies Pegtel hoe de...

Lees meer
Loginmenu afsluiten