Home De heropleving van de caravan

De heropleving van de caravan

  • Gepubliceerd op: 28 juni 2023
  • Laatste update 05 aug 2024
  • Auteur:
    Jonas Penning de Vries
  • 3 minuten leestijd
De heropleving van de caravan

Nederland heeft na Kroatië de hoogste caravandichtheid ter wereld. Voor veel mensen staat de caravan symbool voor de Nederlandse kleinburgerlijkheid: op weg naar de zon in de file staan, over de camping struinen met een toiletrol onder de arm, en een auto vol met hagelslag en pindakaas. Historicus Marchien den Hertog schreef met Een thuis op wielen een cultuurgeschiedenis over de caravan in Nederland, van de beginjaren voor de oorlog tot de heropleving tijdens de coronapandemie.

Waarom hebt u een boek over caravans geschreven? 

‘Spaarnestad Photo, tegenwoordig ondergebracht bij het Nationaal Archief, heeft een enorme collectie met foto’s van een caravanjournalist die al sinds de Tweede Wereldoorlog allerlei merken en ontwikkelingen op de markt bijhield. Hij maakte aantekeningen in boekjes, fotografeerde overal en reisde zelf door heel Europa met de caravan. Spaarnestad wilde eigenlijk een soort excuus om daar meer van te digitaliseren. En toen bedacht mijn redacteur bij de Walburg Pers dat het misschien een leuk boek zou zijn.’

Marchien den Hertog.

Waar komt de Nederlandse caravantraditie vandaan? 

‘Die is eind negentiende eeuw overgewaaid als onderdeel van de Britse cultuur. In Engeland werd rondtrekken met een woonwagen een vrijetijdsbesteding van de Britse adel, eerst met een paard ervoor, later met een auto. En dit werd in Nederland weer overgenomen. In 1912 richtte Carl Denig samen met zijn zus en twee vrienden de Nederlandse Toeristen Kampeer Club op. Eind jaren twintig werden de eerste caravans in Nederland gebouwd of geïmporteerd. Caravannen was toen nog wel iets voor de elite, want je moest natuurlijk een auto hebben.’

Wanneer brak de caravan in Nederland echt door? 

‘In de late jaren vijftig en begin jaren zestig werd de caravan ook iets voor de middenklasse. Dit kwam door de welvaartsgroei in die tijd, en de eerste loonsverhogingen na de oorlog. Er was meer geld voor consumptiegoederen, zoals koelkasten, auto’s en caravans. Daar kwam nog bij dat de vrije zaterdag werd ingevoerd. Een gezin kon er nu voor kiezen om een weekend weg te gaan.’

Is kamperen in de loop der jaren veranderd? 

‘Het avontuurlijke van kamperen, je caravan ergens in de natuur neerzetten of op goed geluk een camping zoeken, dat is er niet echt meer. Niemand gaat onvoorbereid op pad, de camping wordt gereserveerd en iedereen raast zo snel mogelijk over de snelweg om op de eindbestemming te komen. En dat terwijl rondtrekken met een caravan ook over de reis gaat, en de indrukken die je onderweg opdoet.’

Een thuis op wielen: eerherstel voor de sleurhut
Marchien den Hertog
216 p. Walburg Pers, €27,50
Bestel bij Libris.

Dit artikel is gepubliceerd in Historisch Nieuwsblad 7/8 - 2023

Nieuwste berichten

Hitler ontmoet arbeiders van Siemens in Berlijn
Hitler ontmoet arbeiders van Siemens in Berlijn
Artikel

Was Adolf Hitler links? Ja en nee, zegt fascisme-expert

Radicaal-rechtse politici zoals Elon Musk, Alice Weidel (AfD) en Martin Bosma (PVV) bestempelen het fascisme als een linkse ideologie. Aan de linkerkant van het politieke spectrum heerst juist de overtuiging dat fascisten handlangers waren van het grootkapitaal. Zo zou de term ‘nationaal-socialisme’ alleen maar zijn bedacht om de arbeidersmassa te misleiden, en haar nog gemakkelijker...

Lees meer
Pius IX latere leeftijd
Pius IX latere leeftijd
Interview

Paus Franciscus herinnert aan een paus die de macht verloor, maar zielen won

Paus Franciscus is overleden. Historicus Jeroen Koch vertelt hoe Franciscus’ verre voorganger paus Pius IX er in de negentiende eeuw in slaagde om van het Vaticaan een symbolisch en mythisch instituut te maken, in een tijd waarin de paus juist zijn wereldlijke macht verloor. Jeroen Koch, die samen met Frans Willem Lantink De paus en...

Lees meer
New Yorkse politie neemt vingerafdruk van Duitser in 1917 als deel van de Alien Enemies Act
New Yorkse politie neemt vingerafdruk van Duitser in 1917 als deel van de Alien Enemies Act
Interview

Waarom Trump zich beroept op een 200 jaar oude wet om Venezolanen uit te zetten

De Verenigde Staten zetten honderden immigranten op het vliegtuig naar El Salvador, waar zij zonder proces in een gruwelijke gevangenis worden geïnterneerd. Trump gebruikt daarvoor de omstreden Alien Enemies Act, een wet uit 1798. Die was oorspronkelijk bedoeld om vijandelijke buitenlanders uit te zetten in tijden van oorlog, maar werd in de Eerste Wereldoorlog al...

Lees meer
De Nationale Dodenherdenking in 2014
De Nationale Dodenherdenking in 2014
Recensie

Herdenking van de Tweede Wereldoorlog is al tachtig jaar gevoelig

In 2001 opende Chris van der Heijden zijn ophefmakende boek Grijs verleden. Nederland en de Tweede Wereldoorlog met de even briljante als provocatieve zinnen: ‘Eerst was er de oorlog, daarna het verhaal van die oorlog. De oorlog was erg, maar het verhaal maakte de oorlog nog erger’. Deze zinnen schoten me te binnen, al lezend...

Lees meer