Home Wie vermoordde Julien Lahaut?

Wie vermoordde Julien Lahaut?

  • Gepubliceerd op: 02 jun 2010
  • Update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Margreet van Muijlwijck

Wie vermoordde zestig jaar geleden de communist Julien Lahaut? De Waalse socialiste Véronique de Keyser zamelt geld in om de zaak te heropenen.

November vorig jaar plaatste De Keyser in de Belgische kranten een opmerkelijke advertentie onder de kop: ‘Oproep tot steun Julien Lahaut.’ Een bizarre uitnodiging, gezien het feit dat Lahaut al zestig jaar dood is. Hij was de leider van de Communistische Partij van België en de man die op 11 augustus 1950 de eedaflegging van de Belgische koning Boudewijn verstoord zou hebben door ‘Vive la république!’ te roepen.

Het staat niet met zekerheid vast of Lahaut degene was die deze kreet slaakte. Maar nadat hij op 18 augustus 1950 bij zijn eigen voordeur met vier geweerschoten was afgemaakt, ging deze aanslag de geschiedenis in als een represaille voor zijn republikeinse oprisping. Het gerecht heeft de zaak nooit opgehelderd en in 1972 werd deze officieel gesloten.

Maar de geruchtenmolen rond deze politieke moord is altijd blijven draaien. De moord op Lahaut is onder andere in verband gebracht met een serie anticommunistische aanslagen van de CIA in die periode. De Vlaamse historici Rudi Van Doorslaer en Etienne Verhoeyen plaatsten in de jaren 1980 de moord in de context van ‘het communisme als binnenlandse vijand’.

Explosiever is een veronderstelde band met ‘het paleis’ en de staatsveiligheidsdienst. Lahaut had zich na de Tweede Wereldoorlog fel verzet tegen de terugkeer van Boudewijns vader, Leopold III, op de troon. De moord kon dus ook een wraakactie zijn van ultrarechtse monarchisten.

Complottheorieën rond de vermeende duistere acties van de ‘leopoldisten’ duiken in België op bij tal van onopgeloste zaken. Een aantal federale parlementsleden vond het daarom tijd worden voor een parlementaire-onderzoekscommissie. Maar voorstellen daartoe werden in respectievelijk 2002 en 2008 afgestemd. Wel werd besloten om het Studie- en Documentatiecentrum Oorlog en Hedendaagse Maatschappij (SOMA) met een onderzoek te belasten. Hiervoor was 396.000 euro nodig. De verantwoordelijke minister liet echter weten er geen geld voor te hebben.

Met haar oproep in de kranten probeert De Keyser nu het geld rechtstreeks bij de burgers te halen. Na vijf maanden staat de teller op ongeveer eentiende van het benodigde bedrag. De ontknoping in de zaak-Lahaut zal dus nog even op zich laten wachten.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Hongaars protest tegen de dam
Hongaars protest tegen de dam
Artikel

Hongaren gingen pas de straat op toen de Donau gevaar liep

Ondanks groeiende onvrede over het communistische systeem keken Hongaren in de jaren tachtig wel uit om in het openbaar kritiek te uiten. Pas toen de bouw van een waterkrachtcentrale de Donau bedreigde, kwam de bevolking in opstand.  In de jaren vijftig hadden Hongarije en Tsjecho-Slowakije het plan opgevat om een gigantische waterkrachtcentrale met dammen te...

Lees meer
Het zilvermeer in Bitterfeld is vervuild
Het zilvermeer in Bitterfeld is vervuild
Artikel

Oost-Duitsers reageerden geschokt op tv-beelden van smerige fabrieksstad

In de DDR was het anticommunistische verzet van de kerk nauw verbonden met de opkomst van de milieubeweging. Een heimelijk gefilmde televisiedocumentaire over een vieze fabrieksstad zette het Oost-Duitse milieuactivisme in één klap op de kaart.  Het grote publiek leerde de Oost-Duitse milieubeweging kennen toen in september 1988 de televisiedocumentaire Bitteres aus Bitterfeld op de...

Lees meer
Bulgaars protest tegen de milieuvervuiling in Ruse
Bulgaars protest tegen de milieuvervuiling in Ruse
Artikel

‘Geef ons schone lucht!’, scandeerden honderden boze Bulgaren

In Bulgarije was de milieubeweging de eerste protestbeweging die burgers tegen het communisme wist te mobiliseren. Moeders kwamen in opstand nadat hun kinderen flauwvielen door overwaaiende fabrieksgassen.  Op het centrale plein van het Bulgaarse provinciestadje Roese, niet ver van de Roemeense grens, stond op 23 september 1987 een groep jonge kinderen te wachten op hun...

Lees meer
Poolse demonstranten in 1980
Poolse demonstranten in 1980
Artikel

Kernramp gaf Poolse milieuactivisten een enorme populariteitsboost

De nucleaire ramp in Tsjernobyl bracht een kentering teweeg in Polen, waar al jaren een protestbeweging tegen het communistische regime sluimerde. Doordat het Sovjet-regime de ramp onder het tapijt wilde schuiven, verbeterde de reputatie van Poolse milieuactivisten. Hun verzet gaf ook andere Poolse protestbewegingen nieuw elan.   In 1980 was de vakbond c opgericht door havenarbeiders...

Lees meer