Home Volksheld Tetsuwan Atom is terug

Volksheld Tetsuwan Atom is terug

  • Gepubliceerd op: 14 december 2011
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Judith Stalpers
  • 2 minuten leestijd

Toen Japans eerste grote mangaheld, Tetsuwan Atom, het levenslicht zag, was het 1951. Atom – in het buitenland bekend als Astroboy of Mighty Atom – is een robot in de gestalte van een kind, wiens ijzeren vuist wordt aangedreven door atoomkracht. Hij kan ermee vliegen en iedere tegenstander verslaan.
Toentertijd kende de wereld atoomenergie alleen in zijn wreedste vorm: de bommen die Hiroshima en Nagasaki in 1945 tot as hadden gereduceerd. Juist in het enige land met militaire atoomslachtoffers kon Atom zich ontpoppen als volksheld. Zijn populariteit steeg parallel aan Japans opmars op het gebied van kernenergie.

Die begon in 1955 met een samenwerkingsverband met de Verenigde Staten en een wet die alleen vreedzaam gebruik van kernenergie toeliet. De eerste testreactor liep in 1957. Toen in 1963 de eerste commerciële reactor in bedrijf ging, verscheen Atom in een tekenfilm. Hij verbeeldde het zoeken naar een betere, vredige wereld en het geloof in vooruitgang met behulp van techniek. Hij werd icoon en inspirator van die toekomstdroom. Menige fabrikant had Atom als reclamelogo.

Tot 11 maart 2011, de dag waarop een tsunami 400 kilometer kust in Noord-Japan in puin legde, 20.000 mensen verzwolg en drie reactoren in de kerncentrale Fukushima Daiichi liet doorbranden. Daarna was het atoomrobotje abrupt uit alle reclames voor techniekmusea, encyclopedieën of vernuftige producten verdwenen, zoals ook Japans hightech atoomindustrie van haar voetstuk viel.

Het budget voor kernenergie bedroeg in 2010 ongeveer 5 miljard euro. In totaal 54 kerncentrales leverden zo’n 30 procent van de elektriciteit. Twee centrales waren in aanbouw en nog eens tien stonden er gepland. Japan was wereldleider op het gebied van reactorbouw. Maar na de ramp werd het atoomprogramma stilgezet, werden 44 van de 54 kerncentrales van het net gehaald en speculeerde men over een snelle afschaffing van kernenergie. Japan moest zich minder op kernenergie richten, zei premier Noda in september.

Maar intussen is de eerste stilgelegde centrale weer opgestart en andere volgen binnenkort. De regering stimuleert reactorverkoop aan Vietnam en Turkije. Ook Atom is na acht maanden terug. Hij is gesignaleerd in autoshowrooms van Toyota, in reclames en op postzegels.

Op de valreep van 2011 vieren de Japanners Atoms zestigste verjaardag: traditioneel de leeftijd waarop je je eerste leven afsluit en je tweede leven begint. Een wel heel snelle wedergeboorte in een land dat tweemaal een atoomramp heeft beleefd.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Chemische wapens in de Oudheid: bekogelde Hannibal zijn vijand met giftige slangen?
Chemische wapens in de Oudheid: bekogelde Hannibal zijn vijand met giftige slangen?
Artikel

Chemische wapens in de Oudheid: bekogelde Hannibal zijn vijand met giftige slangen?

De Verenigde Staten leggen sancties op aan Sudan omdat het leger chemische wapens zou hebben gebruikt in de burgeroorlog in het land. Volgens The New York Times zette de Sudanese legerleider Burhan chloorgas in bij gevechten met de paramilitaire eenheid Rapid Support Forces (RSF). Tijdens de Eerste Wereldoorlog gebruikten Duitse soldaten al chloorgas bij Ieper,...

Lees meer
Britse soldaten van de Light Brigade worden afgeslacht door de Russen op 25 oktober 1854. Geschilderd door Richard Caton Woodville, 1897.
Britse soldaten van de Light Brigade worden afgeslacht door de Russen op 25 oktober 1854. Geschilderd door Richard Caton Woodville, 1897.
Interview

’Voor Poetin heeft de claim op de Krim iets spiritueels, net als voor Catharina de Grote’

Tijdens de collegedag Het Russische imperium op 26 juni vertelt historicus Ivo van de Wijdeven over de geschiedenis van de Krim. Hij geeft voorproefje van wat hij die dag gaat vertellen: ‘De Krim is de mythische geboortegrond voor zowel de Oekraïners als de Russen.’ ‘De Krim is al eeuwenlang een twistpunt en daardoor de ideale...

Lees meer
Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Interview

Middeleeuwse kunst moest mooi én stevig zijn

Middeleeuwse kunst moest lang meegaan. Kunsthistoricus Jan van Daal ontdekte dat kunstenaars en opdrachtgevers contracten sloten over de duurzaamheid van kunstwerken.  ‘Kerken of gilden die in de Middeleeuwen een groot kunstwerk zoals een groot glas-in-loodwerk wilden laten maken, dachten na over hoelang dat mee moest gaan,’ vertelt Van Daal, schrijver van het proefschrift On Durable...

Lees meer
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Artikel

Schandaal rond Bidens gezondheid: hij is niet de eerste president die zijn ziekte verzweeg

Uit een nieuw boek blijkt dat Joe Bidens gezondheidsproblemen tijdens zijn presidentschap erger waren dan gedacht. In 1919 probeerde president Woodrow Wilson zijn ziekte ook zoveel mogelijk uit de publiciteit te houden. Zijn vrouw Edith Wilson hield hem uit de wind en nam allerlei taken van hem over. In het boek Original Sin schrijven journalisten dat...

Lees meer