Home Theater

Theater

  • Gepubliceerd op: 14 juli 2009
  • Laatste update 02 mei 2023
  • Auteur:
    Lambert J. Giebels
  • 2 minuten leestijd

De Greet-Hofmansaffaire blijft tot de verbeelding spreken. Dit jaar worden twee toneelstukken opgevoerd die erdoor zijn geïnspireerd: Juliana’s Derde Weg van theatergroep De Kern en Juliana van Egmond Theater. Zoals te verwachten was, hebben de schrijvers-regisseurs van de stukken, Jan Joop Jansen en Ger Thijs, een eigenzinnige interpretatie aan de feiten gegeven. Hoe bekijk je als toneelliefhebber de verbeelding van een werkelijkheid, waarmee je als historicus bezig bent?

In Juliana’s Derde Weg is Juliana, bij velen in herinnering gebleven als een lieve oma in bloemetjesjurk, een krachtige persoonlijkheid. Zij draagt tijdens de Koude Oorlog een pacifistisch idealisme uit, waardoor ze in conflict komt met haar militaristische echtgenoot, maar ook met het kabinet-Drees. De Greet-Hofmans-affaire ontwikkelt zich tot een waar koningsdrama.

In een mooie openingsclaus vergelijkt Juliana, die van toneel hield, haar lot met dat van de tragische king Lear. Ineke Terhege zet een overtuigende, Juliana neer, met als antagonist een levensechte Prins Bernhard. Verrassend is de rol van Greet Hofmans. De hoekige vrouw, die de Raspoetin aan het Oranje-hof werd genoemd, is hier een lieve milde dame – wellicht is dit beeld van de gebedsgenezeres ook een deel van de waarheid.

Het stuk Juliana speelt zich af in het hiernamaals, waar Juliana en Hofmans, samen met Beel, wachten op Bernhard. Op instigatie van Juliana, die ook hier als een toneelvrouw wordt gepresenteerd, worden onopgeloste conflicten uit het verleden nagespeeld. Juliana, een gedreven rol van Renée Soutendijk, is zowel heldin als hysterica. Bernhard reageert op haar verwijten jegens hem nu eens begripvol dan weer kwaadaardig.

Er was enige commotie ontstaan over de suggestie van Thijs dat tussen Juliana en Hofmans een lesbische verhouding zou hebben bestaan. Door AD gevraagd naar mijn reactie daarop, heb ik die ‘onsmakelijk’ genoemd.

Als toneelliefhebber kijk ik er toch wat anders tegenaan. Bij Richard III vraag je je niet af of ‘A horse, a horse, my kingdom for a horse’ historisch is. Ik heb me evenmin afgevraagd of de woorden van Beel ‘dat het bovennatuurlijke af en toe met het tegennatuurlijke werd verward’, op archiefonderzoek berusten. De verbeelding van de werkelijkheid is soms boeiender dan de werkelijkheid.

Lambert Giebels is de biograaf van Louis Beel.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

De Britse opdeling zorgt voor de grootste migratie in de menselijke geschiedenis
De Britse opdeling zorgt voor de grootste migratie in de menselijke geschiedenis
Artikel

India en Pakistan zijn al aartsrivalen sinds hun geboorte

De spanningen tussen kernmachten India en Pakistan liepen in de afgelopen week hoog op. Het conflict over het grensgebied Kashmir stamt uit 1947, het jaar van de opdeling van Brits-Indië. Die ging gepaard met gruwelijkheden en geweld: goede buren werden plotseling elkaar aartsvijanden. Begin juli 1947 arriveerde de Britse advocaat Cyril Radcliffe in een snikheet...

Lees meer
Militaire parade door Moskou in 2015
Militaire parade door Moskou in 2015
Artikel

Rusland vierde 9 mei niet altijd zo uitbundig. Nu moet de militaire parade de oorlog in Oekraïne rechtvaardigen

In 1945 viert de Sovjet-Unie voor het eerst de overwinning op nazi-Duitsland met een grote parade. Sindsdien is de betekenis van de wapenschouw op 9 mei verschillende keren veranderd. Tegenwoordig moet die militaire parade in Moskou vooral de oorlog in Oekraïne en het regime van president Vladimir Poetin legitimeren. ‘Ter gelegenheid van de overwinning op...

Lees meer
Zeezender Radio Veronica tijdens de laatste uitzenddag in 1974.
Zeezender Radio Veronica tijdens de laatste uitzenddag in 1974.
Interview

‘De Top 40-hitlijsten van Radio Veronica waren heilig’

Pophistoricus Leo Weijers (1959) is van jongs af aan gefascineerd door Radio Veronica. Als een ode aan de verdwenen zeezender schreef hij er een boek over. ‘Veronica was een bron van inspiratie voor latere radiomakers.’ Op 15 oktober 1959 werd de Vrije Radio Omroep Nederland (VRON) tijdens een vergadering van vrije radiohandelaren opgericht. De pioniers...

Lees meer
Still uit The promise
Still uit The promise
Recensie

Papoea’s werd niets gevraagd

De documentaire 'The Promise' blikt met archiefbeelden en interviews terug op het lot van de Papoea’s als speelbal van geopolitieke krachten.

Lees meer