Home STELLING: ‘De prostitutie kan beter worden aangepakt met een nieuwe Middernachtzending’

STELLING: ‘De prostitutie kan beter worden aangepakt met een nieuwe Middernachtzending’

  • Gepubliceerd op: 28 maart 2013
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Maurice Blessing
  • 3 minuten leestijd

Ruth Oldenziel:
‘In de negentiende eeuw gingen orthodoxe protestanten een alliantie aan met feministen om het hoerenlopen te ontmoedigen. Daarbij richtten deze activisten zich op de hoerenlopers zelf: ze spraken hen aan op hun persoonlijke verantwoordelijkheid. Dat was nieuw, omdat voorheen het idee domineerde dat mannen nu eenmaal van nature seksuele driften hebben. En dat prostitutie een noodzakelijk kwaad was, omdat de mannelijke driften alleen zo kunnen worden gekanaliseerd.

Maar dat veranderde in de negentiende eeuw. Het beeld van het vrouwenlichaam als Tempel van God kwam in zwang, en het ethische principe van de soevereiniteit van het menselijk lichaam won aan overtuigingskracht. Tegelijkertijd won het protestantse geloof in persoonlijke verantwoordelijkheid, en de morele plicht tot zelfbeheersing die daaruit voortvloeit aan invloed.

Aan de huidige plannen van de PvdA om prostitutie nog verder te reguleren of mogelijk zelfs te verbieden ligt echter een heel andere moraal ten grondslag. Weliswaar staat ook hier de eigen verantwoordelijkheid van de hoerenloper centraal, maar het is niet het hoerenlopen als zodanig dat hier wordt bekritiseerd. Wel het feit dat prostituees vaak onder dwang werken. Daarmee is het een arbeidsrechtelijke kwestie geworden, waarbij de verstoring van de vrije markt wordt gehekeld. En niet, zoals bij de Middernachtzending het geval was, het hoerenlopen op zichzelf.’

Anton van Hooff:
‘De Middernachtzending was een typisch negentiende-eeuws fenomeen. Het was een onderdeel van de victoriaanse zedelijkheidsbeweging. Maar prediking lost niets op. En een wettelijk verbod op hoerenlopen al helemaal niet. Daarmee criminaliseer je de gehele prostitutie, waardoor jeook minder zicht krijgt op de uitwassen, zoals vrouwenhandel, die wel hard moeten worden aangepakt.

Prostitutie wordt wel “het oudste beroep van de wereld” genoemd, en daar is veel voor te zeggen. Je zult het nooit kunnen uitroeien, ook al zou je het willen. In de klassieke Oudheid werd prostitutie dan ook als een natuurlijk fenomeen beschouwd, waar men heel praktisch mee omging. En hoewel prostituees zeker een maatschappelijk stigma hadden – zo moesten ze in het Romeinse Rijk speciale, herkenbare kleding dragen –, werd het beroep in alle openheid uitgevoerd.

In Pompeï vinden we op de buitenmuren van sommige huizen graffiti met de prijzen voor de seksuele diensten die binnen werden aangeboden. Ook de gedragsregels staan op sommige plekken vermeld, of aanprijzingen van een klant die ergens “fijn met de waardin heeft geneukt”. De komst van het christendom heeft aan de prostitutie als geaccepteerd fenomeen geen einde gemaakt. Zo was het – in elk geval niet lang geleden – niet ongewoon onder Grieks-orthodoxen dat vader zijn zoon na de geloofsconfirmatie naar een vertrouwd bordeel bracht.’

James Kennedy:
‘Ik ben het ermee eens dat prostitutiebezoek tegengegaan moet worden. Maar niet via burgerwachten. Dit is een taak van politie en justitie. De eigenlijke Middernachtzending was ook niet effectief; daarvoor trad die te incidenteel op. Wel heeft ze een belangrijke rol gespeeld om een maatschappelijk probleem onder de aandacht te brengen. En daarmee indirect bijgedragen aan het uiteindelijke bordeelverbod van 1911.

Maar daarmee werd prostitutie op zichzelf niet verboden, alleen “het uitbuiten van vrouwelijke onzedelijkheid” – zoals de activiteiten van pooiers. Zo ontstond een grijs gebied waarin Amsterdam kon uitgroeien tot internationaal centrum van prostitutie en vrouwenhandel. Dat laatste aspect heeft Paars geheel over het hoofd gezien toen het een eind maakte aan het bordeelverbod, omdat men de sekssector beter wilde kunnen reguleren en omdat men Amsterdam wilde ontlasten.

In Nederland is men er altijd van uitgegaan dat prostitutie over het algemeen op vrijwillige basis plaatsvindt. Maar onderzoeken wijzen op het tegendeel. In een land als Zweden, waar de staat van oudsher restrictiever optreedt en het feminisme sterker is, heeft men daarom alle prostitueebezoek verboden. Daar beschouwt men, anders dan hier, prostitutie op zichzelf als een ernstige aantasting van de rechten van de vrouw en als gevaar voor de samenleving als geheel.’

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Interview

Middeleeuwse kunst moest mooi én stevig zijn

Middeleeuwse kunst moest lang meegaan. Kunsthistoricus Jan van Daal ontdekte dat kunstenaars en opdrachtgevers contracten sloten over de duurzaamheid van kunstwerken.  ‘Kerken of gilden die in de Middeleeuwen een groot kunstwerk zoals een groot glas-in-loodwerk wilden laten maken, dachten na over hoelang dat mee moest gaan,’ vertelt Van Daal, schrijver van het proefschrift On Durable...

Lees meer
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Artikel

Schandaal rond Bidens gezondheid: hij is niet de eerste president die zijn ziekte verzweeg

Uit een nieuw boek blijkt dat Joe Bidens gezondheidsproblemen tijdens zijn presidentschap erger waren dan gedacht. In 1919 probeerde president Woodrow Wilson zijn ziekte ook zoveel mogelijk uit de publiciteit te houden. Zijn vrouw Edith Wilson hield hem uit de wind en nam allerlei taken van hem over. In het boek Original Sin schrijven journalisten dat...

Lees meer
Hans Wiegel noemde Winston Churchill zijn historische held: ‘Hij wist te inspireren’
Hans Wiegel noemde Winston Churchill zijn historische held: ‘Hij wist te inspireren’
Interview

Hans Wiegel noemde Winston Churchill zijn historische held: ‘Hij wist te inspireren’

Oud-VVD-leider en oud-vicepremier Hans Wiegel roemde in 2017 de Britse staatsman Winston Churchill om zijn moreel leiderschap tijdens de Tweede Wereldoorlog. ‘Hij was van doorslaggevende betekenis.’ Wanneer hoorde u voor het eerst van Winston Churchill?‘Ik zal een jaar of twaalf zijn geweest, ik meen dat dit op school was.’ Maakte hij meteen indruk op u?‘Ik...

Lees meer
De olifant van Karel de Grote
De olifant van Karel de Grote
Artikel

Trump krijgt een vliegtuig cadeau, Karel de Grote kreeg iets veel opvallenders

Een Qatarees cadeau leidt tot ophef in de VS: het emiraat wil president Donald Trump een vliegtuig ter waarde van 400 miljoen dollar schenken. Diplomatieke giften zijn al sinds de Oudheid een belangrijk onderdeel van internationale betrekkingen. Zo kregen heersers vroeger olifanten, relikwieën en koffieplantjes cadeau. President Trump vindt de controverse rond het cadeau uit...

Lees meer