Slavernij en kolonialisme prominent in schoolboeken

persbericht 28 februari 2020

Lesmethoden over geschiedenis in het voortgezet onderwijs besteden veel aandacht aan slavernij en kolonialisme. Dat concludeert het Historisch Nieuwsblad op basis van eigen onderzoek. Aan het slavernijverleden wordt zelfs twee keer zo veel ruimte gegeven als aan de Holocaust. Lees het volledige onderzoek in de maarteditie van Historisch Nieuwsblad.

De laatste jaren klinkt er veel kritiek op het geschiedenisonderwijs. Schoolboeken zouden te wit, te mannelijk en nationalistisch zijn. De VN-rapporteur voor racisme en xenofobie, Tendayi Achiume, zei tijdens haar bezoek aan Den Haag in oktober 2019 dat Nederlandse jongeren te weinig leren over het koloniale en slavernijverleden.
 
Maar zijn die verwijten terecht? Om dat te toetsen onderzocht Historisch Nieuwsblad zeven verschillende lesmethoden voor vmbo, havo en vwo.
 
Het onderzoek richtte zich op drie thema’s: zwarte bladzijden, vrouwengeschiedenis en wereldgeschiedenis. De belangrijkste uitkomsten op een rij:

Meer aandacht voor kolonialisme en slavernij dan voor Holocaust

Deze percentages van de totale lesstof worden besteed aan de volgende onderwerpen:
 
Kolonialisme               9%
Slavernij                      4 %
Holocaust                   2 %
 
In de hoofdstukken over kolonialisme en slavernij heeft het aandeel van Nederland een prominentere plaats dan dat van andere landen.
 
In de onderzochte methodes staan opdrachten aan leerlingen om na te denken of te discussiëren over actuele kwesties, zoals racisme en compensatie voor historisch leed. Deze opdrachten zijn soms gekoppeld aan de Holocaust, maar vaker aan slavernij en kolonialisme.