Home SIGNALEMENTEN

SIGNALEMENTEN

  • Gepubliceerd op: 22 april 2013
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Jos van der Burg
  • 2 minuten leestijd

 

In Darkness
Agnieszka Holland
Vanaf 2 mei in de bioscoop

Het is een bizar overlevingsverhaal. In het voorjaar van 1943 vlucht een groep Joden in de Poolse stad Lvov bij een Duitse razzia het stadsriool in. Als rioolarbeider en kleine crimineel Leopold Socha hen ontdekt, ziet hij een mooie kans om zich te verrijken. In ruil voor voedsel krijgt de man, voor wie antisemitisme even gewoon is als ademen, spullen en geld.
Maandenlang houdt hij de onderduikers in leven; de spanningen in het smerige riool lopen hoog op. Als het geld op is, doet hun dubieuze redder niet wat iedereen verwacht – hen verraden –, maar blijft hij langskomen met eten en drinken.
Na veertien (!) maanden kruipen bij de bevrijding van Lvov tien overlevenden uit het riool. De Poolse filmmaakster Agnieszka Holland, die eerder films maakte over de relatie tussen Poolse Joden en niet-Joden in de oorlog, nuanceert met de claustrofobische speelfilm In Darkness het debat over de Jodenvervolging in Polen.


De Holocaust. Een monument in film
Willy Lindwer
Source1Media, € 37,99

Meer dan tachtig films maakte de Amsterdammer Willy Lindwer – zoon van in de jaren dertig naar Nederland gevluchte Oekraïense en Poolse Joden – in de afgelopen veertig jaar. De laatste decennia waren dat vrijwel uitsluitend films over het Joodse leven in Nederland. De dvd-box De Holocaust. Een monument in film bevat op zeven dvd’s Lindwers zeventien films over de Jodenvervolging.
Daaronder De laatste zeven maanden van Anne Frank, waarin vrouwen aan het woord komen die Anne Frank aan het einde van haar leven hebben meegemaakt. Lindwer heeft ook films gemaakt over onderwerpen die lang taboe waren, zoals het optreden van de Joodse Raad (Het fatale dilemma, de Joodsche Raad voor Amsterdam, 1941-1943) en de nare ervaringen van onderduikkinderen met onderduikouders (Kind in twee werelden, de Joodse oorlogspleegkinderen).
Een ontroerend persoonlijk document is Terug naar mijn Shtetl Delatyn, waarin Lindwer met zijn dochter en hoogbejaarde vader naar diens geboorteplaats in de Oekraïne reist.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Witte Huis brandde af in eerdere burenruzie tussen Amerika en Canada
Witte Huis brandde af in eerdere burenruzie tussen Amerika en Canada
Artikel

Witte Huis brandde af in eerdere burenruzie tussen Amerika en Canada

In 1812 begonnen de Amerikanen een opportunistische oorlog tegen hun noorderburen. De Canadezen zouden hen verwelkomen als bevrijders. Maar de oorlog mislukte faliekant en werd snel vergeten. Toch laait de herinnering de laatste tijd weer op. De relatie tussen de Verenigde Staten en Canada is weer eens aardig verziekt. Donald Trump flirt met de gedachte...

Lees meer
Philip Dröge
Philip Dröge
Column

Geen messing monster voor Dom Henrique

In Nederland zijn we van de bordjes. Die geven uitleg en context; excuseren het verleden en masseren het heden. Geen standbeeld met de geur van nationalisme ontkomt aan het messing monster. Natuurlijk heeft Coen een plaque, net als Van Heutsz, zodat we nog eens krijgen ingepeperd hoe malicieus ze zijn geweest. Wie schetste dan ook...

Lees meer
‘Dankzij de Maartrevolutie werden vrouwen politiek actief’
‘Dankzij de Maartrevolutie werden vrouwen politiek actief’
Interview

‘Dankzij de Maartrevolutie werden vrouwen politiek actief’

Maart is de maand van de vrouwenbeweging, met om te beginnen 8 maart als Internationale Vrouwendag. Het is geen toeval dat juist deze maand is gekozen: in maart 1848 brak in Duitsland de revolutie uit. Universitair docent Anne Heyer (Universiteit Leiden) legt uit wat het verband is. ‘Voor het eerst bezochten vrouwen de senaat.’ Wat...

Lees meer
‘Dankzij Dina Sanson verbeterde de zorg voor arme kinderen’
‘Dankzij Dina Sanson verbeterde de zorg voor arme kinderen’
Interview

‘Dankzij Dina Sanson verbeterde de zorg voor arme kinderen’

Dina Sanson (1868-1929) was de eerste politievrouw van Nederland. Historicus Tsila Rädecker kwam haar op het spoor toen ze van familieleden van Sanson een boodschappentas kreeg met foto’s en documenten. In Voor vrouw en kind reconstrueert Rädecker het leven van de politievrouw. ‘Door Dina’s inzet verbeterde de hopeloze situatie van veel kinderen.’ Hoe kwam Dina...

Lees meer