Home Onderzoeker Joodse Raad: Verraadtheorie Anne Frank is ‘lasterlijke onzin’

Onderzoeker Joodse Raad: Verraadtheorie Anne Frank is ‘lasterlijke onzin’

  • Gepubliceerd op: 17 januari 2022
  • Laatste update 01 mrt 2022
  • Auteur:
    Bas Kromhout
  • 2 minuten leestijd
Onderzoeker Joodse Raad: Verraadtheorie Anne Frank is ‘lasterlijke onzin’

Het was deze week groot nieuws in de landelijke media: een gepensioneerde FBI-rechercheur zou eindelijk hebben ontdekt wie Anne Frank heeft verraden aan de Duitse politie. De notaris Arnold van den Bergh, lid van de Joodse Raad, zou uit eigen lijfsbehoud lijsten met onderduikadressen hebben doorgespeeld. Maar historicus Bart van der Boom, universitair docent aan de Universiteit Leiden, noemt de beschuldiging ‘lasterlijke onzin’.

Van der Boom deed jarenlang onderzoek naar de Joodse Raad. Volgens hem is er geen enkel bewijs dat die lijsten met onderduikadressen samenstelde. ‘Als dat zo was, zou dat bekend zijn geweest bij de Duitsers die verantwoordelijk waren voor de deportaties, Willy Lages en Ferdinand Aus der Fünten. Zij hebben na de oorlog in verklaringen aan de Nederlandse Justitie alles gedaan om de Joodse Raad medeverantwoordelijk te maken voor hun misdaden, maar ze hebben nooit iets gezegd over adressenlijsten die aan hen zouden zijn doorgespeeld.’

‘Een hoop poeha’

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

FBI-rechercheur Vince Pankoke en zijn 23-koppige ‘coldcaseteam’ baseren hun theorie volledig op een anoniem briefje dat Otto Frank na de Bevrijding heeft gekregen. Hierop staat: ‘Uw schuilplaats te Amsterdam werd indertijd medegedeeld aan de Jüdische Auswanderung te Amsterdam, Euterpestraat, door A. van den Bergh, destijds woonachtig nabij het Vondelpark, O. Nassaulaan. Bij de J.A. bestond er een hele lijst door hem doorgegeven adressen.’

‘Flinterdun,’ noemt Van der Boom dit bewijs. ‘Na de oorlog deden de wildste geruchten de ronde over wie wie zou hebben verraden. Van den Bergh had veel vijanden.’ Het stoort de historicus dat het Amerikaanse coldcaseteam beweert met de modernste opsporingstechnieken te hebben gewerkt. ‘Het is een hoop poeha om niets.’

Volgens Van der Boom past de beschuldiging bij de vele misvattingen die er bestaan over de motivatie en de werkwijze van de Joodse Raad. ‘Je leest bijvoorbeeld vaak dat de Raad bepaalde wie er op transport moesten. Dat is volstrekt onwaar.’ In april verschijnt Van der Booms eigen boek over de Joodse Raad, getiteld De politiek van het kleinste kwaad.

Nieuwste berichten

Scène uit het grote offensief
Scène uit het grote offensief
Recensie

Blunders en rivaliteit kostten mensenlevens in de Slag om de Schelde

Dat Zeeland met de Slag om de Schelde het grootste Nederlandse slagveld werd in de Tweede Wereldoorlog had niet gehoeven. Het was anders gelopen als de Britse legeraanvoerder Bernard Montgomery minder eigengereid was geweest. Zijn rivaliteit met de geallieerde opperbevelhebber Dwight Eisenhower hielp ook niet mee, blijkt uit de documentaire Het grote offensief. De film...

Lees meer
Amsterdam leverde zijn Joden uit aan de Duitsers, concludeert het NIOD
Amsterdam leverde zijn Joden uit aan de Duitsers, concludeert het NIOD
Recensie

Amsterdam leverde zijn Joden uit aan de Duitsers, concludeert het NIOD

Eerst waren er excuses van het Amsterdamse gemeentebestuur, pas daarna verscheen het bijbehorende onderzoek van het NIOD. Beide trekken dezelfde conclusie: de gemeente gaf volle medewerking aan het beleid van de Duitse bezetter om Amsterdam judenrein te maken. Maar waar burgemeester Femke Halsema koos voor het perspectief van de slachtoffers, staat het NIOD vooral stil...

Lees meer
Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 
Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 
Nieuws

Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 

De beweging van de Jonge Turken, die zich aan het begin van het twintigste eeuw inzette voor de modernisering van het vaderland, liet zich door Franse ideeën inspireren. Dat laat historicus Remzi Çağatay Çakırlar zien in zijn proefschrift, waarop hij onlangs in Leiden promoveerde.  In 1925 gaf de intellectueel en Jonge Turk Abdullah Cevdet een...

Lees meer
Speelfilm <i>Perla</i>: communisten ruïneren jong stel
Speelfilm <i>Perla</i>: communisten ruïneren jong stel
Recensie

Speelfilm Perla: communisten ruïneren jong stel

We mogen denken dat we ons lot in eigen hand hebben, maar de speelfilm Perla dwingt tot bescheidenheid. Daarin ruïneert het communistische regime in Tsjechoslowakije het leven van een jong stel. Het drama opent met de inval in 1968 in Tsjechoslowakije door de legers van het Warschaupact. Daarna schakelt de film over naar 1981 in...

Lees meer