Home Merian werd geholpen door haar vrouwelijke leerlingen

Merian werd geholpen door haar vrouwelijke leerlingen

  • Gepubliceerd op: 19 aug 2025
  • Update 19 aug 2025
Een brilkaaiman en een koraalslang in gevecht. Tekening van Maria Sibylla Merian.

Planten- en insectenkenner en kunstenaar Maria Sibylla Merian (1647–1717), bekend van haar prachtige boek over Surinaamse insecten, maakte voor haar werk dankbaar gebruik van een netwerk van vrouwelijke leerlingen.

Merian woonde enige tijd in Frankfurt am Main en Neurenberg, waar ze welgestelde jonge vrouwen onderwees in schilder- en borduurkunst. Dat werk is vaak afgedaan als een zijpad in haar carrière, maar in het tijdschrift Isis laat Stephanie Reitzig zien dat de leerlingen een belangrijke rol speelden in Merians onderzoek.

Via hen kreeg ze bijvoorbeeld toegang tot de tuinen bij het kasteel van Neurenberg, die een interessante vindplaats van rupsen bleken. Ook brachten ze haar in contact met mannelijke geleerden. Toen Merian zich in de Nederlanden had gevestigd, vroeg ze haar vrouwennetwerk bovendien regelmatig om bijzondere vlinders, slangen en andere dieren. Het netwerk van Merian was niet uniek, stelt Reitzig. Ook andere vrouwen wisselden onderzoeksmateriaal en contacten uit in de geleerde wereld.

Beeld: Een brilkaaiman en een koraalslang in gevecht. Tekening van Maria Sibylla Merian.

Dit artikel is gepubliceerd in Historisch Nieuwsblad 9 - 2025

Nieuwste berichten

Dienstplichtigen melden zich voor een mobilisatieoefening
Dienstplichtigen melden zich voor een mobilisatieoefening
Beeldessay

De invoering van de dienstplicht: jongemannen moesten naar het front

Militaire dienst was tijdens de Koude Oorlog vooral een vervelende onderbreking van een studie of carrière. Maar in vroeger tijden moesten tienduizenden dienstplichtige Nederlanders echt hun leven wagen aan het front. Vóór het bestaan van een algemene dienstplicht waren oorlogvoerende regeringen en landheren vooral afhankelijk van betaalde beroepssoldaten. Na een verloren slag konden ze niet...

Lees meer
Piraat Henry Every
Piraat Henry Every
Artikel

Amerikaanse piraten maakten de Rode Zee onveilig en werden schatrijk

Eind zeventiende eeuw was een carrière als piraat in steden als New York en Boston breed geaccepteerd. De Britse regering liet dat toe – tot haar eigen handelsbelangen in het gedrang kwamen. Maar tegen die tijd hadden piraten al hun stempel op de samenleving gedrukt.   In oktober 1694 verscheen in de ruw geplaveide straten van New York, dat toen nog amper 4000 zielen herbergde, een...

Lees meer
Voorbijgangers passeren een doodgehongerde man Charkov
Voorbijgangers passeren een doodgehongerde man Charkov
Artikel

Stalin hongerde de Oekraïners uit om hun verzet te breken

In 1932 wilde Jozef Stalin het tegendraadse Oekraïne voor eens en voor altijd omvormen tot voorbeeldige Sovjetrepubliek. Zijn methode? Een combinatie van zuiveringen en een door mensenhanden veroorzaakte hongersnood. ‘Ik herinner me een moeder die meer op een schaduw leek dan op een mens. Ze stond langs de kant van de weg en haar broodmagere...

Lees meer
Kindergarten. Schilderij door Johann Sperl
Kindergarten. Schilderij door Johann Sperl
Artikel

‘Stil zijn en nergens aankomen.’ De bedenker van de blokkendoos hekelde zijn strenge opvoeding

Papier, klei, zand, steentjes en dozen met houten blokken zijn tegenwoordig in iedere kleuterklas te vinden. Ze stammen uit de onderwijsmethode van de negentiende-eeuwse Duitse pedagoog Friedrich Fröbel. Hij liet kinderen zelfstandig en spelend leren.  De geschiedenis heeft onbarmhartig geoordeeld over de opvoedkundige Friedrich Fröbel. Zeker in vergelijking met zijn Italiaanse vakgenoot Maria Montessori, die...

Lees meer
Loginmenu afsluiten