Home Merian werd geholpen door haar vrouwelijke leerlingen

Merian werd geholpen door haar vrouwelijke leerlingen

  • Gepubliceerd op: 19 aug 2025
  • Update 19 aug 2025
Een brilkaaiman en een koraalslang in gevecht. Tekening van Maria Sibylla Merian.

Planten- en insectenkenner en kunstenaar Maria Sibylla Merian (1647–1717), bekend van haar prachtige boek over Surinaamse insecten, maakte voor haar werk dankbaar gebruik van een netwerk van vrouwelijke leerlingen.

Merian woonde enige tijd in Frankfurt am Main en Neurenberg, waar ze welgestelde jonge vrouwen onderwees in schilder- en borduurkunst. Dat werk is vaak afgedaan als een zijpad in haar carrière, maar in het tijdschrift Isis laat Stephanie Reitzig zien dat de leerlingen een belangrijke rol speelden in Merians onderzoek.

Via hen kreeg ze bijvoorbeeld toegang tot de tuinen bij het kasteel van Neurenberg, die een interessante vindplaats van rupsen bleken. Ook brachten ze haar in contact met mannelijke geleerden. Toen Merian zich in de Nederlanden had gevestigd, vroeg ze haar vrouwennetwerk bovendien regelmatig om bijzondere vlinders, slangen en andere dieren. Het netwerk van Merian was niet uniek, stelt Reitzig. Ook andere vrouwen wisselden onderzoeksmateriaal en contacten uit in de geleerde wereld.

Beeld: Een brilkaaiman en een koraalslang in gevecht. Tekening van Maria Sibylla Merian.

Dit artikel is gepubliceerd in Historisch Nieuwsblad 9 - 2025

Nieuwste berichten

Vrouw wordt kaal geschoren, Rotterdam (1945)
Vrouw wordt kaal geschoren, Rotterdam (1945)
Nieuws

Hoe wordt een foute vrouw weer goed?

Vrouwen die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerden met de bezetter, werden na de bevrijding geïnterneerd. De meesten mochten na een jaar zonder veroordeling naar huis, maar bleven onder toezicht van een reclasseringsambtenaar. Wat was het doel van de reclassering? Wanneer vond de overheid dat ‘foute’ vrouwen waren veranderd in ‘goede’ vrouwen? Dat heeft historicus Lieke Speerstra uitgezocht op...

Lees meer
Middeleeuwse monnik drinkt stiekem bier
Middeleeuwse monnik drinkt stiekem bier
Interview

Middeleeuwers dronken bier, want water was voor dieren

‘We kunnen beter bier drinken, net als in de Middeleeuwen,’ grapten Utrechters toen hun kraanwater ondrinkbaar werd door besmetting met een bacterie. In de Middeleeuwen dronken iedereen inderdaad bier, zegt historicus Leendert Alberts. Dat had niet met vervuild water, maar met status te maken. Vóór 1600 hadden inwoners van de Lage Landen weinig andere keuze...

Lees meer
De Amerikaanse gangster Al Capone
De Amerikaanse gangster Al Capone
Recensie

Overheden creëren onbedoeld markten voor misdadigers

Naarmate staten beter zijn georganiseerd en meer wetten maken, raken er ook steeds meer zaken verboden. En dat is een kolfje naar de hand van de georganiseerde misdaad, zo laat Mark Galeotti zien in Homo criminalis. Misdadigers verdienen juist aan handel in zaken die de overheid heeft verboden. Dat was vroeger zo en dat is...

Lees meer
Anti-Immigratie demonstratie escaleert in Den Haag
Anti-Immigratie demonstratie escaleert in Den Haag
Recensie

Historicus heeft kritiek op Rosan Smits: fascisme is geen inhoudsloze strategie

In haar boek Dit is fascisme waarschuwt politicoloog en journalist Rosan Smits voor uiterst rechtse ondermijning van de democratie. De waarschuwing is terecht, maar zij gebruikt het begrip ‘fascisme’ te gemakzuchtig in de ogen van expert Robin te Slaa. Fascisme is geen inhoudsloze machtspolitiek, zoals Smits beweert, maar een echte ideologie. Er zijn weinig boeken...

Lees meer
Loginmenu afsluiten