Home Liniecrossers – Jelle Simons

Liniecrossers – Jelle Simons

  • Gepubliceerd op: 2 augustus 2021
  • Laatste update 04 aug 2021
  • Auteur:
    Rob Hartmans
  • 3 minuten leestijd
Liniecrossers – Jelle Simons

Nederlandse verzetsstrijders staken in het laatste oorlogsjaar regelmatig de frontlinie in de Biesbosch tussen het bezette noorden en het bevrijde zuiden over. Tijdens bloedstollende acties brachten ze mensen, hulpgoederen en informatie naar de andere kant.

De Februaristaking, de liquidaties door Hannie Schaft, de aanslag op het Amsterdamse bevolkingsregister, de redding van Joodse kinderen uit de Hollandse Schouwburg – als het over het Nederlandse verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog gaat, denken we vaak in eerste instantie aan gebeurtenissen die zich afspeelden in de Randstad. Maar de zogenoemde ‘liniecrossers’ uit de Biesbosch zijn veel minder bekend, hoewel ze na de oorlog met onderscheidingen zijn overladen en door verschillende regeringen en inlichtingendiensten werden geprezen. Tijdens het laatste halfjaar van de Duitse bezetting hebben ze een zeer belangrijke rol gespeeld.

Nadat in de herfst van 1944 het zuiden van Nederland was bevrijd, liep de frontlijn grotendeels langs de grote rivieren. De grens tussen bezet en bevrijd gebied liep ook door de Biesbosch, het onoverzichtelijke, vooral uit kreken, grienden, rietvelden, zandplaten en bossen bestaande en aan getijden onderhevige gebied tussen Amer en Boven-Merwede. Vanuit Werkendam en Sliedrecht voeren verzetsstrijders in totaal 374 keer heen en weer naar bevrijd gebied. Gebruikmakend van de duisternis en de getijdenstromen legden ze in kano’s of bootjes telkens tussen de 13 en 18 kilometer af, pal onder het spiedend oog van de Duitse troepen. Slechts een enkele keer ging het mis en werden ze gepakt.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

De liniecrossers vervoerden niet alleen neergestorte geallieerde piloten naar de overkant – en de bij de Slag om Arnhem zwaar gewonde Britse generaal John Hackett –, maar kwamen vooral met inlichtingen over de Duitse troepen en de situatie in bezet Nederland. Deze waren verzameld door de Groep Albrecht, een landelijk spionagenetwerk waarbij op zeker moment zo’n 800 mensen betrokken waren. Hun informatie was niet alleen van groot belang voor de geallieerde strijdkrachten, maar ook voor de Nederlandse regering in ballingschap. Tijdens de Hongerwinter moest die weten welke hulp het meest noodzakelijk was en van welke havens ze gebruik konden maken.

Telkens als ze in bevrijd gebied waren aangekomen, besloten de liniecrossers toch weer terug te keren. Met lege handen gingen ze nooit, en ze namen vooral voedsel en medicijnen mee. Op één nacht zijn zo 6,5 miljoen doses insuline naar bezet gebied gebracht, wat duizenden diabetespatiënten het leven heeft gered.

In Liniecrossers heeft Jelle Simons dit belangrijke, maar sterk onderbelichte hoofdstuk uit de geschiedenis van het Nederlandse verzet op zeer leesbare wijze opgetekend. Hierbij vertelt hij niet alleen de bloedstollende verhalen van de mannen die keer op keer hun leven waagden, maar schildert hij ook het bredere plaatje. Zo gaat hij uitgebreid in op het ontstaan van de Groep Albrecht en de na de invasie in Normandië snel veranderende oorlogssituatie.

Rob Hartmans is historicus, journalist en vertaler.

Liniecrossers. Frontkoeriers van het verzet

Jelle Simons, 304 p. Omniboek, € 27,50

Bestel in onze webshop.

Nieuwste berichten

Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Interview

Middeleeuwse kunst moest mooi én stevig zijn

Middeleeuwse kunst moest lang meegaan. Kunsthistoricus Jan van Daal ontdekte dat kunstenaars en opdrachtgevers contracten sloten over de duurzaamheid van kunstwerken.  ‘Kerken of gilden die in de Middeleeuwen een groot kunstwerk zoals een groot glas-in-loodwerk wilden laten maken, dachten na over hoelang dat mee moest gaan,’ vertelt Van Daal, schrijver van het proefschrift On Durable...

Lees meer
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Artikel

Schandaal rond Bidens gezondheid: hij is niet de eerste president die zijn ziekte verzweeg

Uit een nieuw boek blijkt dat Joe Bidens gezondheidsproblemen tijdens zijn presidentschap erger waren dan gedacht. In 1919 probeerde president Woodrow Wilson zijn ziekte ook zoveel mogelijk uit de publiciteit te houden. Zijn vrouw Edith Wilson hield hem uit de wind en nam allerlei taken van hem over. In het boek Original Sin schrijven journalisten dat...

Lees meer
Hans Wiegel noemde Winston Churchill zijn historische held: ‘Hij wist te inspireren’
Hans Wiegel noemde Winston Churchill zijn historische held: ‘Hij wist te inspireren’
Interview

Hans Wiegel noemde Winston Churchill zijn historische held: ‘Hij wist te inspireren’

Oud-VVD-leider en oud-vicepremier Hans Wiegel roemde in 2017 de Britse staatsman Winston Churchill om zijn moreel leiderschap tijdens de Tweede Wereldoorlog. ‘Hij was van doorslaggevende betekenis.’ Wanneer hoorde u voor het eerst van Winston Churchill?‘Ik zal een jaar of twaalf zijn geweest, ik meen dat dit op school was.’ Maakte hij meteen indruk op u?‘Ik...

Lees meer
De olifant van Karel de Grote
De olifant van Karel de Grote
Artikel

Trump krijgt een vliegtuig cadeau, Karel de Grote kreeg iets veel opvallenders

Een Qatarees cadeau leidt tot ophef in de VS: het emiraat wil president Donald Trump een vliegtuig ter waarde van 400 miljoen dollar schenken. Diplomatieke giften zijn al sinds de Oudheid een belangrijk onderdeel van internationale betrekkingen. Zo kregen heersers vroeger olifanten, relikwieën en koffieplantjes cadeau. President Trump vindt de controverse rond het cadeau uit...

Lees meer