Home Lezersforum: ‘Zonder echte museumstukken wordt het niets’

Lezersforum: ‘Zonder echte museumstukken wordt het niets’

  • Gepubliceerd op: 02 jun 2010
  • Update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Bas Kromhout

Het Nationaal Historisch Museum (NHM) in oprichting heeft geen eigen collectie. Volgens 55 procent van de 148 respondenten moeten andere musea daarom ruimhartig stukken uitlenen. Een minderheid van 24 procent ziet daar de wenselijkheid niet van in.

H.A. Laurentius weet het zeker: zonder historische stukken ‘wordt het niets met het NHM’. Hij heeft P.J.A.J. Lemmens aan zijn zijde. ‘Een nationaal museum moet de ruimte krijgen om ook een nationaal verleden te kunnen weergeven. Zonder stukken uit andere musea lijkt dit me welhaast onmogelijk.’ ‘Zonder topstukken geen aantrekkingskracht,’ meent ook A. Jansen. Volgens A.C.J. Dijkman horen daarom ‘alle belangrijke stukken in het NHM thuis’.

Sommige respondenten zijn bang dat een NHM zonder stukken noodgedwongen naar andere tentoonstellingsvormen zal grijpen. ‘Hoe meer stukken, hoe minder ruimte voor modern audiovisueel gedoe,’ hoopt H.W. van Oosterom. En F.J. de Zee schrijft: ‘Er kan nog zoveel digitaal gepresenteerd worden, maar “in natura” iets zien, voelen of ruiken, is pas echt.’

A. Bosscher meent dat een ruimhartig uitleenbeleid gunstig is voor alle betrokkenen. ‘Het gaat het NHM toch om het stimuleren van interesse in onze geschiedenis? Daar hebben alle andere musea uiteindelijk ook weer baat bij.’ Veel respondenten denken echter dat musea daartoe niet bereid zijn.

Museumdirecties blijken een kwalijke reputatie te hebben. ‘Zij beheren ons nationale erfgoed. Er dan zelf met de knieën bovenop blijven zitten vind ik ongepast,’ aldus A. Timmermans. ‘Als je weet wat diverse musea in depot hebben liggen – te triest voor woorden,’ valt A.B. van Hemert bij.
‘Die stukken zijn gewoon van ons Nederlanders,’ vindt H.P.C. Lavrijsen, ‘en wij hebben het recht om ze te bekijken.’ Maar H.J.M. van Hal denkt niet dat musea daarvan onder de indruk zijn: ‘Waarschijnlijk zullen ze proberen het NHM te laten mislukken.’

Andere respondenten nemen het voor de musea op. ‘Ze hebben er al genoeg moeite mee om op eigen benen te staan zonder belangrijke stukken uit te lenen,’ schrijft J.C.G. Schmitz. Ook W.C. Wikaart-Derkzen meent dat musea ‘het moeten hebben van hun eigen topstukken’. ‘Geen leegroof plegen!’ schrijft E.A.M. Albers. W.J. van Beest is ook niet voor ‘klakkeloos uitlenen zonder inspraak’. Maar misschien, oppert hij, kunnen de musea zelf worden betrokken bij het samenstellen van tijdelijke exposities?

Eigenlijk is ook maar een ‘onzinnig idee’, aldus H. Gouw, zo’n ‘museum zonder eigen collectie’.


‘Musea moeten ruimhartig stukken uitlenen aan het Nationaal Historisch Museum’

EENS 55%
ONEENS 24%
GEEN MENING 21%

OPVALLEND
‘Musea zijn niet verplicht hun objecten uit te lenen aan een museum dat hoofdzakelijk schoolreisjes uit Nederland zelf zal trekken.’
– D.L.A. Velthuizen

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Hongaars protest tegen de dam
Hongaars protest tegen de dam
Artikel

Hongaren gingen pas de straat op toen de Donau gevaar liep

Ondanks groeiende onvrede over het communistische systeem keken Hongaren in de jaren tachtig wel uit om in het openbaar kritiek te uiten. Pas toen de bouw van een waterkrachtcentrale de Donau bedreigde, kwam de bevolking in opstand.  In de jaren vijftig hadden Hongarije en Tsjecho-Slowakije het plan opgevat om een gigantische waterkrachtcentrale met dammen te...

Lees meer
Het zilvermeer in Bitterfeld is vervuild
Het zilvermeer in Bitterfeld is vervuild
Artikel

Oost-Duitsers reageerden geschokt op tv-beelden van smerige fabrieksstad

In de DDR was het anticommunistische verzet van de kerk nauw verbonden met de opkomst van de milieubeweging. Een heimelijk gefilmde televisiedocumentaire over een vieze fabrieksstad zette het Oost-Duitse milieuactivisme in één klap op de kaart.  Het grote publiek leerde de Oost-Duitse milieubeweging kennen toen in september 1988 de televisiedocumentaire Bitteres aus Bitterfeld op de...

Lees meer
Bulgaars protest tegen de milieuvervuiling in Ruse
Bulgaars protest tegen de milieuvervuiling in Ruse
Artikel

‘Geef ons schone lucht!’, scandeerden honderden boze Bulgaren

In Bulgarije was de milieubeweging de eerste protestbeweging die burgers tegen het communisme wist te mobiliseren. Moeders kwamen in opstand nadat hun kinderen flauwvielen door overwaaiende fabrieksgassen.  Op het centrale plein van het Bulgaarse provinciestadje Roese, niet ver van de Roemeense grens, stond op 23 september 1987 een groep jonge kinderen te wachten op hun...

Lees meer
Poolse demonstranten in 1980
Poolse demonstranten in 1980
Artikel

Kernramp gaf Poolse milieuactivisten een enorme populariteitsboost

De nucleaire ramp in Tsjernobyl bracht een kentering teweeg in Polen, waar al jaren een protestbeweging tegen het communistische regime sluimerde. Doordat het Sovjet-regime de ramp onder het tapijt wilde schuiven, verbeterde de reputatie van Poolse milieuactivisten. Hun verzet gaf ook andere Poolse protestbewegingen nieuw elan.   In 1980 was de vakbond c opgericht door havenarbeiders...

Lees meer