Home In beeld: Macht in de stad

In beeld: Macht in de stad

  • Gepubliceerd op: 27 april 2010
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Annemarie Lavèn
  • 1 minuut leestijd

De zeventiende eeuw is de eeuw van Amsterdam. De stad verdubbelt in omvang, groeit uit tot het financiële centrum van Europa en zindert van voorspoed. Baken van de macht is het Stadhuis, het felbegeerde pluchen domein van de elite. Hoe rijker, hoe meer macht. Een beeldverhaal over macht in de Amsterdamse Gouden Eeuw.

De afsluiting van de Schelde in 1585 doet de Amstel sneller stromen – Amsterdam groeit ten koste van Antwerpen. De handel maakt van het provinciestadje een metropool. Financiële instellingen als de Wisselbank en de Koopmansbeurs trekken als een magneet internationaal geld naar de stad.
Immigranten uit alle windstreken beproeven hier hun geluk. De stadsmuren worden knellend, uitbreiding is nodig. Amsterdam verdubbelt in omvang. De statige grachtenpanden pronken met hun rijkdom en in het midden van de stad verrijst een gebouw zoals niet eerder gebouwd: het Stadhuis, het oog van de stad, van de Republiek en van de wereld.

Het regeren van deze stadstaat is voorbehouden aan de eerbaarste, maar vooral rijkste poorters. Geld is een eerste voorwaarde voor het regentschap, aanzien een tweede. Beide moeten duidelijk zichtbaar zijn, want welstand wekt vertrouwen. Niets leent zich beter voor het uiten van macht dan imponerende architectuur en verfijnde schilderkunst.

De vier burgemeesters die het pluche bevolken hebben alle macht in handen. Zij wijzen ambten toe, vaardigen wetten uit en bepalen het financiële beleid. Ze sturen niet alleen de politieke koers van de stad, maar drukken ook een ongegeneerd zwaar stempel op het landsbestuur.
Ze worden geflankeerd door de vroedschap, een vergadering van wijze mannen uit de directe omgeving van de bestuurders. De vroedschap vergadert, maar de burgemeester beslist. Het Amsterdamse burgemeestersambt is de mooiste baan van het land.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Documentatie van oud-onderzoeker Bijlmerramp wordt digitaal erfgoed
Documentatie van oud-onderzoeker Bijlmerramp wordt digitaal erfgoed
Nieuws

Documentatie van oud-onderzoeker Bijlmerramp wordt digitaal erfgoed

De KB, nationale bibliotheek bewaart een website met documenten uit het onderzoek naar de Bijlmerramp voortaan als digitaal erfgoed. De maker van de website, oud-onderzoeker Henk Pruis, wil de fysieke dossiers ook een plek geven in het Nationaal Archief. Pruis digitaliseert documenten uit het onderzoek naar de Bijlmerramp, waar hij als ambtenaar van de Rijksluchtvaartdienst...

Lees meer
Beatrice de Graaf
Beatrice de Graaf
Column

Zoek democratische medestrijders op – column van Beatrice de Graaf

Er zijn dagen dat er te veel geschiedenis wordt geschreven. Zoals nu. Binnen een paar weken zijn saaie instituties, waar hoogstens droge colleges over worden gegeven, uitgegroeid tot theaters van psychologische, economische en politieke oorlogsvoering. USAID werd afgeschaft. De NAVO werd ondermijnd. En de EU maakte een kwantumsprong naar een eigen Europese militaire samenwerking. Ze...

Lees meer
Chris van der Heijden: ‘Mijn vader was geen echte nazi’
Chris van der Heijden: ‘Mijn vader was geen echte nazi’
Interview

Chris van der Heijden: ‘Mijn vader was geen echte nazi’

‘Kritisch, maar met liefde,’ zo karakteriseert Chris van der Heijden zijn nieuwe boek, dat gaat over zijn ‘foute’ ouders. In Historisch Nieuwsblad legt hij uit wat zijn vader en moeder bezielde om zich bij de NSB aan te sluiten.

Lees meer
‘Ik vond mijn vader een rechtse klootzak’ – interview met Chris van der Heijden
‘Ik vond mijn vader een rechtse klootzak’ – interview met Chris van der Heijden
Artikel

‘Ik vond mijn vader een rechtse klootzak’ – interview met Chris van der Heijden

Steeds wanneer historicus Chris van der Heijden iets publiceerde over de Tweede Wereldoorlog, brachten anderen zijn ‘foute’ vader ter sprake. Nu heeft hijzelf een boek geschreven over zijn ouders, die beiden actief waren in de NSB. ‘Ik denk dat hun intenties goed waren, maar de uitwerking hartstikke slecht.’ Met Grijs verleden. Nederland en de Tweede...

Lees meer