Home Grootheidswaanzin in Skopje

Grootheidswaanzin in Skopje

  • Gepubliceerd op: 28 maart 2013
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Mitra Nazar
  • 2 minuten leestijd

Waar andere Europese steden eeuwen over deden, dat stampt de Macedonische hoofdstad Skopje binnen een paar jaar uit de grond. ‘Skopje 2014’ is een complete stadsvernieuwing met musea, barokke façades en vooral heel veel standbeelden van helden uit de geschiedenis. Zo wil de regering de Macedoniërs bewust maken van hun identiteit.

Het dertig meter hoge standbeeld van Alexander de Grote op het stadsplein is niet te missen. De vier bronzen leeuwen onder aan de monsterlijke sokkel ook niet. In de zomer spuit een fontein gekleurd water op de maat van bombastische klassieke muziek. Naast Alexander staan marmeren evenbeelden van Dame Gruev en Goce Delchev, revolutionairen ten tijden van het Ottomaanse Rijk, en nog tien strijders voor de Macedonische onafhankelijkheid.

Veel Macedoniërs vinden het monsterproject afstotelijk. ‘Een smakeloze uiting van populisme en nationalisme,’ zegt politiek commentator Saso Ordanoski. ‘Het is lelijk, kitsch en nep.’ Bestaande socialistische façades veranderen in rap tempo in sierlijke barokgevels. ‘Barok? Hoe komen ze erbij? Dat hoort bij Wenen, niet bij Skopje.’ Ook de marmeren replica van de Arc de Triomphe en het nepstrand met geïmporteerde palmbomen roepen vragen op. Grootheidswaanzin vindt Ordanoski het. ‘We noemen het “Disneyland Skopje”.’

Buurland Griekenland kijkt met argusogen naar de historische opleving. De Grieken vinden het standbeeld van Alexander de Grote een directe provocatie. Zowel Griekenland als Macedonië claimt de roots van de legendarische koning uit de Oudheid.
De regering spreekt van een historische inhaalslag. Het gloednieuwe museum over de geschiedenis van het Macedonische lijden is daar het toonbeeld van. Meer dan honderd wassen beelden vertellen ‘hoe we onder de voet zijn gelopen door de Ottomanen, de Bulgaren, de Serviërs’, aldus gids Ana Vishinova. ‘De volgende generaties moeten dit weten.’ Wie Macedonië binnenkomt, ontvangt direct een sms van de overheid: ‘Welcome to Macedonia, the cradle of civilization.’

Skopjenaren vragen zich intussen af of de regering haar beschaafdheid is kwijtgeraakt. ‘Skopje 2014’ kost 500 tot 800 miljoen euro. Geld dat niet gaat naar ziekenhuizen, onderwijs en infrastructuur, waar het wel broodnodig is. Ordanoski: ‘Mensen realiseren zich opeens dat hun kind kan doodgaan in een ziekenhuis omdat het geld ging naar een bronzen beeld van een held uit vergane tijden.’

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Moeder en kind in Noord-Hollandse dracht
Moeder en kind in Noord-Hollandse dracht
Nieuws

Zeventiende-eeuwse jongen kreeg Staten-Generaal als peetouder

In 1668 kreeg een baby, de zoon van de graaf en gravin van Bentheim, een opmerkelijke voornaam. Het jongetje werd ‘Statius’ gedoopt, een afgeleide van het woord ‘Staten’. De Staten-Generaal van de Nederlandse Republiek waren namelijk peetouder van het kind. En zij hadden om die naam gevraagd.  Het was een opmerkelijke gang van zaken, want...

Lees meer
Onthoofding van Johan van Oldenbarnevelt
Onthoofding van Johan van Oldenbarnevelt
Interview

‘Met Mark Rutte zocht ik naar de resten van Van Oldenbarnevelt’ 

Ronald van Raak ging op onderzoek onder het Binnenhof. Hij vertelt over zijn historische sensatie: ‘In mijn goede pak kroop ik door het stof.’ Kent u de historische sensatie, zoals door Johan Huizinga omschreven?  ‘Die heb ik zeker ervaren tijdens een koude januarinacht in 2019, het hagelde, toen ik met Mark Rutte afdaalde in de...

Lees meer
Lída Baarová, Gustav Fröhlich en Joseph Goebbels
Lída Baarová, Gustav Fröhlich en Joseph Goebbels
Artikel

Lída Baarová: de onmogelijke liefde van Joseph Goebbels 

Rijkspropagandaminister Joseph Goebbels raakt zo verliefd op de Tsjechische actrice Lída Baarová dat hij er met haar vandoor wil. Het komt er niet van, en Baarová betaalt een hoge prijs voor de affaire. ‘Geen van mijn films is zo dramatisch geweest als mijn leven.’  Haar moeder pusht Lída (1914-2000) en haar zus Zorka Janů al...

Lees meer
Allegorie Willem I
Allegorie Willem I
Beeldessay

Het regent koninklijke lintjes, een onderscheiding die Willem I invoerde

Koning Willem I doet zijn best het nieuwe Koninkrijk der Nederlanden op te stoten in de vaart der volkeren. Toch verliest hij de helft van zijn land. Op 30 november 1813 landt Willem Frederik van Oranje na een ballingschap van 19 jaar op het strand van Scheveningen. Twee dagen later wordt hij uitgeroepen tot soeverein...

Lees meer