Buitenlandse handel is belangrijker dan een politiek van schone handen. Dat is grofweg de conclusie van de 221 forumdeelnemers die zich bogen over de stelling: ‘Zolang de communisten er aan de macht zijn, moet Nederland geen handeldrijven met China.’ Slechts 7 procent is het daarmee eens. Maar liefst 89 procent verkiest de rol van koopman boven die van dominee.
‘Laten we ophouden met andere landen de meetlat aan te leggen van wat wel of niet goed is,’ reageert W. Helder. Dat vindt ook N.J. Bos. ‘Wie zijn wij om te bepalen wie er in een ander land aan de macht moet zijn? Dat is een zaak van de Chinezen.’ Volgens K.H. Brandt is Nederland nooit kieskeurig geweest in het aangaan van handelsbetrekkingen met andere mogendheden. ‘Wij hebben met alle voormalige Oostbloklanden handelgedreven, inclusief Sovjet-Rusland.’
Veel respondenten nemen het voor het Chinese regime op. Volgens A. Noppe is van communisme in China allang geen sprake meer. ‘Er zijn geen uitgesprokener kapitalisten dan Chinezen,’ schrijft hij. ‘Meer nog dan wijzelf zien zij overal handel in.’ L.M. van de Stempel merkt op dat er in China ‘al veel ten goede veranderd’ is. H.J. Brons noemt het land ‘een prettige dictatuur’.
Communisme is voor velen dan ook geen reden om de handelsbetrekkingen te verbreken. ‘Wat is er mis met communisme?’ vraagt A.J. Wiersma retorisch. Ook M. van Veen vindt het communistische systeem ‘niet per definitie verkeerd’. G. Vroegindeweij stelt: ‘Geen enkele staatsvorm is de meest ideale.’ M.C. Keuken is het daarmee eens: ‘Alsof democratie zo goed is.’
Zij die wel moeite hebben met het ondemocratische Chinese bewind, betwijfelen de effectiviteit van een boycot. Handel leidt tot meer welvaart in China, en dat is volgens C.O.W. Dubbelman ‘een medicijn tegen communisme’. M.R. van der Werf schrijft: ‘China breekt steeds verder open, juist door buitenlands contact. Ook China houdt op den duur “vreemde ideologieën” als vrijheid, mensenrechten en democratie niet buiten.’ Juist de handel stopzetten zou het regime in de kaart spelen, denkt A. van der Plas. ‘De communistische bewindvoerders kunnen dan het buitenland aanwijzen als oorzaak van alle interne ellende.’
Voor veel forumdeelnemers doen politieke overwegingen er sowieso niet toe. Zij stellen de eigen Nederlandse handelsbelangen voorop. F. Evers vreest de economische gevolgen van een handelsboycot tegen China: ‘Dat gaat werklozen opleveren.’ En C.J.P. van Diemen schrijft: ‘Helaas kunnen wij ons economisch gezien niet afzonderen. Wij zullen wel moeten handelen om ons levenspeil te handhaven.’
M.C. van der Geer vindt: ‘In de traditie van het Nederlandse volk moeten we daar blijven gaan waar de handel is. Hoezee voor de VOC-mentaliteit!’ M. Hoogsteden vat die mentaliteit in drie woorden samen: ‘Geld is belangrijk.’ Of, zoals J.C.G. Schmitz schrijft: ‘Geld stinkt niet.’
JAN PIETERSZOON COEN
In het volgende, gerestylde nummer van Historisch Nieuwsblad staat een portret van Jan Pieterszoon Coen, de eerste gouverneur-generaal van Indië, die in 1621 Jakarta innam en omdoopt tot Batavia. De stelling luidt deze keer: ‘Nederland moet zich schamen voor de daden van Jan Pieterszoon Coen.’
Lezers van wie het e-mailadres bekend is bij de redactie krijgen op donderdag 12 november een verzoek om aan het forum deel te nemen. Dat kan door te klikken op de link in de e-mail. Andere lezers kunnen vanaf die datum terecht op www.historischnieuwsblad.nl. Wilt u worden opgenomen in ons e-mailbestand, stuur dan een bericht naar redactie@historischnieuwsblad.nl.
[grafiek]
‘Zolang de communisten er aan de macht zijn, moet Nederland geen handeldrijven met China’
Eens 7 %
Oneens 89 %
Geen mening 4 %
Dit artikel is exclusief voor abonnees
