Home Florence Nightingale walgde van beroemdheid

Florence Nightingale walgde van beroemdheid

  • Gepubliceerd op: 29 juni 2010
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Sanne Roosenboom, correspondent in Londen
  • 2 minuten leestijd

Groot-Brittannië herdenkt de honderdste sterfdag van Florence Nightingale (1820-1910) met een munt en een vernieuwd museum. Maar volgens nieuw ontdekte brieven vond Nightingale publieke aandacht maar niks. Misschien was de Lady with the Lamp wel het eerste slachtoffer van de Britse obsessie met beroemdheden.

De Britten zijn er goed in: landgenoten verheffen tot halfgoden en ze jarenlang gefascineerd volgen. In de negentiende eeuw leed Engeland aan ‘Florencemania,’ zoals de BBC het nu noemt. Het begon in februari 1855, toen de Illustrated London News een tekening publiceerde van een verpleegster die tijdens de Krim-oorlog tussen de bedden van gewonde soldaten door liep, met een lamp in haar hand. Vanaf dat moment was Florence Nightingale een fenomeen. Haar beeltenis kwam op serviesgoed en schilderijen te staan, en kinderen bezongen haar in liedjes.

Als Nightingale nu had geleefd, hadden de Engelse tabloids haar nagejaagd, schrijft de Britse krant Daily Telegraph. ‘Dan was ze FloNi gedoopt en had ze haar verhaal voor miljoenen ponden kunnen verkopen.’

Ook volgens Caroline Worthington, directeur van het Florence Nightingale-museum in Londen, was Nightingale de eerste Britse megacelebrity. ‘Maar ze was geen passief slachtoffer. Ze had door hoe ze de nationale obsessie kon gebruiken en deed er haar voordeel mee.’ Nightingale trok zich terug uit de schijnwerpers, zodat niet zijzelf maar haar gezondheidskundige werk en campagnes de volle aandacht kregen van de media. ‘Ik denk dat het een heel slimme zet was,’ aldus Worthington.

Nightingale leed aan een chronische infectieziekte, die haar moe, koortsachtig en depressief maakte. De vijftig jaren na haar bezoek aan de gewonden van de Krim-oorlog was ze aan huis gekluisterd en besteedde ze haar tijd aan het schrijven van brieven, boeken en pamfletten over verpleging, hygiëne, filosofie, religie en India.

In een brief die onlangs voor het eerst openbaar is gemaakt, klinkt Nightingales afschuw van haar beroemdheid door. Ze antwoordt daarin haar stiefnicht, die had gevraagd om toestemming om foto’s met haar portret te verkopen in Amerika. ‘Die toestemming kan ik niet geven,’ schreef Nightingale, waarbij ze de woorden ‘kan ik niet’ heftig onderstreepte.

Toen haar in 1897 gevraagd werd of ze wilde poseren voor een schilderij, reageerde ze geïrriteerd. ‘De absurditeit van mensen, de vulgariteit ervan!’ Nightingale werkte slechts twee keer mee aan een portret: één keer toen het verzoek direct van koningin Victoria kwam en één keer toen het ging om een beeldhouwwerk waarvoor gewone soldaten geld hadden ingezameld.

 

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Fout in routekaart rampvlucht Bijlmermeer belandde in onderzoeksrapport
Fout in routekaart rampvlucht Bijlmermeer belandde in onderzoeksrapport
Artikel

Fout in routekaart rampvlucht Bijlmermeer belandde in onderzoeksrapport

In het eindrapport van de Raad voor de Luchtvaart uit 1994 over de oorzaken van de Bijlmerramp stond een fout: op een routekaart van de rampvlucht was het moment waarop het vliegtuig twee motoren verloor, verkeerd aangegeven. Een oud-onderzoeker van de Raad, Henk Pruis, ontdekte de fout onlangs. Hij denkt dat die voeding heeft gegeven...

Lees meer
Greenpeace groot dankzij aanslag op Rainbow Warrior
Greenpeace groot dankzij aanslag op Rainbow Warrior
Interview

Greenpeace groot dankzij aanslag op Rainbow Warrior

Veertig jaar geleden blies de Franse geheime dienst het Greenpeace-schip de Rainbow Warrior op. Er viel één dode. De Nederlander Martini Gotjé was aan boord toen de bommen ontploften. Voor Greenpeace brak een nieuwe periode aan. Op 10 juli 1985 blies de Franse geheime dienst het Greenpeace-schip de Rainbow Warrior op. Het schip lag in...

Lees meer
Scène uit The teacher who promised the sea
Scène uit The teacher who promised the sea
Recensie

‘The Teacher Who Promised the Sea’ toont dat het Franco-verleden nog springlevend is

Autoritaire en dictatoriale regimes haten kritisch onderwijs. Dat blijkt ook uit de speelfilm The Teacher Who Promised the Sea, waarin een Franco-militie in 1936 meedogenloos afrekent met een jonge idealistische onderwijzer. Het verhaal is gebaseerd op ware gebeurtenissen. De Catalaan Antoni Benaiges is 31 als hij in 1935 als onderwijzer gaat werken in een schooltje...

Lees meer
Leden-van-de-Nationale-Garde-ondervragen-een-man-tijdens-de-rassenrellen-in-Chicago-1919.-Copyright-Getty-Images-scaled.jpg
Leden-van-de-Nationale-Garde-ondervragen-een-man-tijdens-de-rassenrellen-in-Chicago-1919.-Copyright-Getty-Images-scaled.jpg
Artikel

Amerikaanse president zet politie en leger in tegen ongewenst verklaarde immigranten

Tijdens het presidentschap van Woodrow Wilson sloeg de Amerikaanse overheid met harde hand stakingen neer, deporteerde duizenden migranten en liet racistisch geweld tegen zwarten ongestraft. Daardoor kwam de democratie hevig onder druk kwam te staan, net als nu onder Donald Trump.

Lees meer