Home Film Tokyo Trial

Film Tokyo Trial

  • Gepubliceerd op: 22 nov 2017
  • Update 01 dec 2023
  • Auteur:
    Jos van der Burg
Film Tokyo Trial

Het Tribunaal van Neurenberg kent iedereen, maar het vergelijkbare Tokyo Tribunaal leeft veel minder in de collectieve herinnering. De reden is de ongemakkelijke procesgang, waarin de elf rechters uit evenzovele landen elkaar de tent uit vochten. Na 2,5 jaar kwam er in 1948 geen unanieme uitspraak over de 28 aangeklaagden, van wie er zeven de doodstraf kregen. Vijf rechters distantieerden zich met minderheidsstandpunten van de vonnissen. Onder hen de Nederlander Bert Röling, die de aanklacht ‘misdaden tegen de vrede’ principieel onjuist vond, omdat dat criterium voor de oorlog nog niet bestond.
 

‘Het werd een gevecht tussen de feiten en de verbeelding. Terwijl je in de verbeelding juist heel dicht bij de feiten kunt komen.’
–    Regisseur Pieter Verhoeff over de moeizame productie van Tokyo Trial

Over het Tokyo Tribunaal, gezien door Rölings ogen, gaat Pieter Verhoeffs docudrama Tokyo Trial. De productie verliep even stroef als het tribunaal. Die begon zeven jaar geleden met de vraag van de Japanse publieke omroep aan Verhoeff om een vierdelige Netflix-serie over het tribunaal te maken. Vanaf het begin werd de regisseur nauwlettend op de vingers gekeken, omdat het Tokyo Tribunaal in Japan politiek zeer gevoelig ligt. Veel Japanners zien het als een schoolvoorbeeld van overwinnaarsrechtspraak. Dat Verhoeff, zoals hij in een interview in Het Parool zei, de geschiedenis ‘niet al te letterlijk’ wilde vertellen, maar ‘in de geest van wat er is gebeurd’, ging er bij de Japanse opdrachtgever niet in. Over zijn Netflix-serie is Verhoeff dan ook niet tevreden (‘Teleac-serie’), maar wel over Tokyo Trial, dat hij later zonder pottenkijkers uit het materiaal monteerde. Terecht, want het docudrama geeft een helder inzicht in de voetangels en klemmen van internationale oorlogsrechtspraak.

Jos van der Burg is filmrecensent bij Het Parool en de Filmkrant.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Scène uit Anak Indië
Scène uit Anak Indië
Recensie

Anak Indië laat zien: Indische Nederlanders zijn doorzetters 

Driehonderdduizend Indische-Nederlanders, Molukkers en Peranakan-Chinezen werden na de Tweede Wereldoorlog uit Nederlands-Indië, en later Indonesië, naar Nederland gerepatrieerd. Anak Indië. In Nederland door omstandigheden laat zien hoe het hun verging.  Weten Nederlanders echt zo weinig over Nederlands-Indië? Anak Indië begint met een fragment uit het tv-programma De slimste mens, waarin kandidaten de vraag ‘Wat weet...

Lees meer
Wij brachten de wildernis tot bloei
Wij brachten de wildernis tot bloei
Recensie

Streng gereformeerde Nederlanders trokken de Amerikaanse wildernis in

In de negentiende eeuw stichtten streng gereformeerde Nederlanders nederzettingen in de VS. Daar legden ze hun manier van leven op aan de inheemse bevolking en de natuur.  ‘De ploeg van den landbouwer gaat bestendig voort zonder bloedstorting het Vasteland te overwinnen; steden en Staten komen, als bij toverslag, tevoorschijn uit den boezem der Westelijke wildernissen;...

Lees meer
Rutte en Schoof verwelkomen de Spaanse premier Sánchez op de NAVO-top
Rutte en Schoof verwelkomen de Spaanse premier Sánchez op de NAVO-top
Opinie

De verzorgingsstaat maakt ons óók weerbaar 

Laat hogere defensie-uitgaven niet ten koste gaan van de verzorgingsstaat, waarschuwt historicus.

Lees meer
Babyboomers groeien op met Dr. Spock 
Babyboomers groeien op met Dr. Spock 
Artikel

Babyboomers groeien op met Dr. Spock 

Na de oorlog brachten miljoenen Amerikaanse ouders hun kinderen groot met de opvoedbijbel Baby and Child Care van Dr. Benjamin Spock in de hand. Ze waren blij met zijn pleidooi voor een ontspannen, liefdevolle opvoeding. Maar conservatieven vonden dat hij een hele generatie had veranderd in watjes, die te beroerd waren om in Vietnam te...

Lees meer