Home Film prikt verzetsmythe door

Film prikt verzetsmythe door

  • Gepubliceerd op: 27 april 2010
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Olivier van Beemen
  • 2 minuten leestijd

De film La Rafle (‘De Razzia’), deze lente in de Franse bioscoop, is de eerste die geheel gewijd is aan de arrestatie in juli 1942 van 13.000 Joden door de Parijse politie. Volgens talrijke commentatoren neemt Frankrijk met de film een nieuwe horde om in het reine te komen met de donkere kanten van de eigen geschiedenis.

Na de Tweede Wereldoorlog was het zogenoemde résistancialisme meer dan vijftig jaar lang gemeengoed in Frankrijk. President en oorlogsleider Charles de Gaulle wilde zijn landgenoten niet verdelen in goed en fout. Veeleer propageerde hij een mythe waarin het hele Franse volk zich had verzet tegen de Duitse agressor.

Officiële Franse schulderkenning voor de deportatie van 70.000 Joden, ongeveer eenvijfde van de totale Joodse bevolking in Frankrijk, was zodoende niet aan de orde. Decennialang volstond een onopvallende gedenksteen in een woonwijk niet ver van de Eiffeltoren als herinnering aan de grootste Franse razzia, op 16 en 17 juli 1942. Op die plek stond destijds de Vélodrome d’Hiver, kortweg Vel d’Hiv, een grote wielerhal waar de Franse politie ruim de helft van de 13.000 gearresteerde Joden vijf dagen onder erbarmelijke omstandigheden opsloot. Vandaar werden zij via Franse doorvoerkampen afgevoerd naar Auschwitz.

Jacques Chirac erkende in 1995 als eerste Franse president de rol van de Franse overheid. ‘Frankrijk, het land van de Verlichting en de mensenrechten, deed die dag het onherstelbare. Het kwam zijn woord niet na en leverde zijn beschermelingen uit aan hun beulen.’

Regisseuse Rocelyn Bosch laat in La Rafle zien dat de opdracht weliswaar van de nazi’s kwam, maar dat de arrestaties het werk waren van duizenden Franse politieagenten en ambtenaren, die vaak handelden met grote ijver. Het Parijse openbaarvervoerbedrijf leverde de bussen en de Franse spoorwegen de treinen – met veewagons. Barmhartige Parijzenaren voorkwamen dat de politie erin slaagde het streefaantal van 22.000 gearresteerde Joden te halen, maar zij vormden een kleine minderheid.

Kritiek op La Rafle, met onder meer filmsterren Jean Reno en Mélanie Laurent, betreft vooral de kwaliteit. Filmrecensenten betreuren de keuze voor emotie in plaats van een beschouwende afstand.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

New Yorkse politie neemt vingerafdruk van Duitser in 1917 als deel van de Alien Enemies Act
New Yorkse politie neemt vingerafdruk van Duitser in 1917 als deel van de Alien Enemies Act
Interview

Waarom Trump zich beroept op een 200 jaar oude wet om Venezolanen uit te zetten

De Verenigde Staten zetten honderden immigranten op het vliegtuig naar El Salvador, waar zij zonder proces in een gruwelijke gevangenis worden geïnterneerd. Trump gebruikt daarvoor de omstreden Alien Enemies Act, een wet uit 1798. Die was oorspronkelijk bedoeld om vijandelijke buitenlanders uit te zetten in tijden van oorlog, maar werd in de Eerste Wereldoorlog al...

Lees meer
De Nationale Dodenherdenking in 2014
De Nationale Dodenherdenking in 2014
Recensie

Herdenking van de Tweede Wereldoorlog is al tachtig jaar gevoelig

In 2001 opende Chris van der Heijden zijn ophefmakende boek Grijs verleden. Nederland en de Tweede Wereldoorlog met de even briljante als provocatieve zinnen: ‘Eerst was er de oorlog, daarna het verhaal van die oorlog. De oorlog was erg, maar het verhaal maakte de oorlog nog erger’. Deze zinnen schoten me te binnen, al lezend...

Lees meer
Prins Bernhard krijgt uitleg over de bewapening van de Northrop NF-5 op vliegbasis Gilze-Rijen
Prins Bernhard krijgt uitleg over de bewapening van de Northrop NF-5 op vliegbasis Gilze-Rijen
Onderzoek

Onderzoekscommissie wilde bewust niet weten hoe corrupt prins Bernhard daadwerkelijk was

De commissie die moest uitzoeken of prins Bernhard smeergeld aannam van Amerikaanse vliegtuigbouwbouwers, heeft haar werk niet goed gedaan. Dat concludeert historicus Philip Dröge in Historisch Nieuwsblad. Dröge baseert zich op het onlangs geopenbaarde archief van de toenmalige secretaris, Ad Geelhoed. De commissie had sterke aanwijzingen dat de prins nog corrupter was dan gedacht, maar...

Lees meer
Pius IX latere leeftijd
Pius IX latere leeftijd
Interview

Zieke paus Franciscus herinnert aan een paus die de macht verloor, maar zielen won

De wankele gezondheid van paus Franciscus is al wekenlang wereldnieuws. Waarom? Historicus Jeroen Koch vertelt hoe Franciscus’ verre voorganger paus Pius IX er in de negentiende eeuw in slaagde om van het Vaticaan een symbolisch en mythisch instituut te maken, in een tijd waarin de paus juist zijn wereldlijke macht verloor. Jeroen Koch, die samen...

Lees meer