Home Een naoorlogse achtbaan – Ian Kershaw

Een naoorlogse achtbaan – Ian Kershaw

  • Gepubliceerd op: 13 augustus 2018
  • Laatste update 11 apr 2023
  • Auteur:
    Rob Hartmans
  • 2 minuten leestijd
Een naoorlogse achtbaan – Ian Kershaw

Ian Kershaw over de Brexit

In de fraaie History of Europe-reeks van uitgeverij Penguin, waarvan de meeste delen helaas niet zijn vertaald, wordt de twintigste eeuw beschreven door Ian Kershaw. Evenals voor zijn beroemde Hitler-biografie heeft hij hier twee boeken voor nodig, waarvan het eerste in 2015 verscheen. Met De afdaling in de hel. Europa 1914-1949 bevond Kershaw, die geldt als grootste kenner van het Derde Rijk, zich nog op zeer vertrouwd terrein. Dat boek leverde dan ook een glasheldere en overtuigende analyse van de catastrofale ontwikkelingen die zich in dit tijdvak hadden voltrokken.

Maar hoe zou Kershaw het ervan afbrengen als hij de tweede eeuwhelft moest beschrijven, een periode die hij zelf weliswaar heeft meegemaakt, waar waarnaar hij nog nooit onderzoek had gedaan? Een naoorlogse achtbaan bewijst dat Kershaw een historicus van uitzonderlijke klasse is, want hoewel hij zich binnen enkele jaren heeft moeten inlezen in deze voor hem nieuwe periode, doet het boek zeker niet onder voor het beroemde Na de oorlog van Tony Judt.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Kershaw is geen historicus die er vooral op uit is om sappige verhalen te vertellen, maar analyseert en beschrijft op zakelijke toon de politieke, economische, maatschappelijke en culturele ontwikkelingen in Europa. Dat maakt de ‘entertainmentwaarde’ van zijn boeken misschien minder dan die van bijvoorbeeld Geert Mak of Tom Holland, maar na afloop weet de lezer in elk geval wel heel veel en heeft hij echt inzicht in de betreffende periode verworven.

Het grote verschil met Na de oorlog, dat in 2007 verscheen, is dat Kershaw onmogelijk nog zo optimistisch kon eindigen als Judt. Die veronderstelde dat het nationalisme iets uit het verleden was en eindigde met de zin: ‘De eenentwintigste eeuw zou weleens die van Europa kunnen zijn.’ Het laatste decennium dat Kershaw heeft beschreven laat een heel ander beeld zien, en hoewel hij zelf nooit op de voorgrond treedt, is duidelijk hoe hij denkt over de financiële crisis, de opkomst van xenofobie en ultranationalistische partijen, de problemen van de EU en de Brexit. De opportunistische keuze van premier David Cameron om een referendum uit te schrijven wordt door Kershaw voor zijn doen ongemeen hard veroordeeld: ‘Een partijpolitieke tactiek was uitgelopen op een gok met de toekomst van het land.’

Rob Hartmans is historicus, journalist en vertaler.

Nieuwste berichten

Moeder en kind in Noord-Hollandse dracht
Moeder en kind in Noord-Hollandse dracht
Nieuws

Zeventiende-eeuwse jongen kreeg Staten-Generaal als peetouder

In 1668 kreeg een baby, de zoon van de graaf en gravin van Bentheim, een opmerkelijke voornaam. Het jongetje werd ‘Statius’ gedoopt, een afgeleide van het woord ‘Staten’. De Staten-Generaal van de Nederlandse Republiek waren namelijk peetouder van het kind. En zij hadden om die naam gevraagd.  Het was een opmerkelijke gang van zaken, want...

Lees meer
Onthoofding van Johan van Oldenbarnevelt
Onthoofding van Johan van Oldenbarnevelt
Interview

‘Met Mark Rutte zocht ik naar de resten van Van Oldenbarnevelt’ 

Ronald van Raak ging op onderzoek onder het Binnenhof. Hij vertelt over zijn historische sensatie: ‘In mijn goede pak kroop ik door het stof.’ Kent u de historische sensatie, zoals door Johan Huizinga omschreven?  ‘Die heb ik zeker ervaren tijdens een koude januarinacht in 2019, het hagelde, toen ik met Mark Rutte afdaalde in de...

Lees meer
Lída Baarová, Gustav Fröhlich en Joseph Goebbels
Lída Baarová, Gustav Fröhlich en Joseph Goebbels
Artikel

Lída Baarová: de onmogelijke liefde van Joseph Goebbels 

Rijkspropagandaminister Joseph Goebbels raakt zo verliefd op de Tsjechische actrice Lída Baarová dat hij er met haar vandoor wil. Het komt er niet van, en Baarová betaalt een hoge prijs voor de affaire. ‘Geen van mijn films is zo dramatisch geweest als mijn leven.’  Haar moeder pusht Lída (1914-2000) en haar zus Zorka Janů al...

Lees meer
Allegorie Willem I
Allegorie Willem I
Beeldessay

Het regent koninklijke lintjes, een onderscheiding die Willem I invoerde

Koning Willem I doet zijn best het nieuwe Koninkrijk der Nederlanden op te stoten in de vaart der volkeren. Toch verliest hij de helft van zijn land. Op 30 november 1813 landt Willem Frederik van Oranje na een ballingschap van 19 jaar op het strand van Scheveningen. Twee dagen later wordt hij uitgeroepen tot soeverein...

Lees meer