De Zonnekoning. Glorie & schaduw van Lodewijk XIV – Johan op de Beeck

Boertige verhalen over Lodewijk XIV

Johan Op de Beeck is een ‘meesterverteller’, die menige pageturner op zijn naam heeft staan, zo meldt de flaptekst van zijn nieuwe turf De Zonnekoning: glorie & schaduw van Lodewijk XIV. Op de Beeck past inderdaad in de ouderwetse vertellerstraditie. Geen verhaal over Lodewijk XIV blijft onverteld, geen detail blijft onvermeld. Zijn volledige levensverhaal krijg je vettig opgedist voor je kiezen. Op de Beeck laat die historie al beginnen bij de conceptie, die niet van een leien dakje ging. Zijn vader was homoseksueel en er moest een volhardende kardinaal aan te pas komen om die aan de echtelijke plicht te krijgen.

Aangrijpend is het verhaal hoe de jonge Lodewijk al op prille leeftijd aapjeskijkend gepeupel langs zijn bed ziet paraderen – zo kwetsbaar was de macht van de Franse monarchie destijds. Op de Beeck maakt daarmee aannemelijk dat Lodewijks drang tot absolutisme, dat hem als monarch vermaard zou maken, toen geboren werd. Die politieke achtergrond is ronduit boeiend. Frankrijk leefde in de tijd dat Lodewijk geboren werd nog in de donkere Middeleeuwen: bijgeloof, primitiviteit en barbarij waren aan de orde van de dag. Lodewijk is er niet in geslaagd zijn land te hervormen, mede door de geldverslindende oorlogen waarin hij grossierde.

Nog meer focus op die politiek-historische kant was een uitkomst geweest. Maar om in De Zonnekoning zulke informatie te bereiken, moet je je een weg wieden door nogal wat scabreuze verhalen. Natuurlijk: Lodewijk lustte er pap van. Nadat hij als jongeling op last van zijn moeder min of meer verkracht was door een schele hofdame, was geen vrouw veilig voor zijn gierende bronst. Soit. Maar dramatisch genoeg betoont Op de Beeck zich een boertige lolbroek wanneer het over zaken des vlezes gaat. Zo noemt hij kardinaal Richelieu ‘een geestdriftig beoefenaar van de clandestiene wip’. En over de gemaltraiteerde anus van de Zonnekoning blijft hij opgewonden oreren. Is dat iets Vlaams, die ongein? Ik hoop van niet. 
 
Jeroen Vullings is biograaf en criticus.