Home De stille diplomaat. Het bewogen leven van Max van der Stoel 1924-2011 – Anet Bleich

De stille diplomaat. Het bewogen leven van Max van der Stoel 1924-2011 – Anet Bleich

  • Gepubliceerd op: 29 maart 2018
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Jeroen Vullings
  • 2 minuten leestijd
De stille diplomaat. Het bewogen leven van Max van der Stoel 1924-2011 – Anet Bleich

Anet Bleich heeft het niet makkelijk gehad bij het componeren van haar biografie van de politicus Max van der Stoel (1924-2011). Som je namelijk zijn het meest in het oog springende eigenschappen op, dan beland je vanzelf op het terrein van de hagiografie. Fatsoenlijk. Onopvallend. Onkreukbaar. Diplomatiek. Stil. Vasthoudend. Gedreven. Idealistisch. Tegelijkertijd realistisch.

De loopbaan van deze internationaal gewaardeerde PvdA’er was even onberispelijk: eerst Kamerlid, daarna minister van Buitenlandse Zaken in het kabinet-Den Uyl, vervolgens ambassadeur bij de Verenigde Naties en ten slotte Hoge Commissaris inzake Minderheden bij de OVSE. Maar ook op zijn oude dag spande Van der Stoel zich nog in voor de goede zaak. Hij wist schoonpapa Jorge Zorreguieta, de vader van Máxima, zelf tot de conclusie te laten komen dat het beter zou zijn voor zijn dochter indien hij wegbleef bij haar huwelijk met Willem-Alexander. Een warm dankbriefje van Beatrix getuigt ervan hoezeer deze prestatie achter de schermen ook binnen de koninklijke familie waardering ondervond. We kunnen na lezing doorgaan hem te prijzen. Van der Stoel was de kampioen van de integriteit.

Maar Bleich laat ook een andere kant van hem zien. Die zuinigheid… En ja, dit is vloeken in de kerk van zijn discipelen als Frans Timmermans, maar de man was ook een saaie piet. Zijn echtgenote hield het in 1977 voor gezien met hem; ze had geen zin meer in een dienstbaar bestaan naast een man die getrouwd was met zijn werk. Sindsdien leefde Van der Stoel alleen.
Hij was volstrekt gespeend van charisma. Maar misschien was dat ook juist de sleutel tot zijn succes bij de bemiddeling in internationale conflicten en zijn onvermoeibare inzet voor de mensenrechten. Zijn methode bij zijn stille diplomatie: praten, eindeloos op zijn gesprekspartner(s) inpraten. Bij de afwending van een conflict tussen de Letten en Esten met de Russische leider Boris Jeltsin presteerde hij het om langdurig over berkenbomen te praten. Tot twee keer toe liep hij de Nobelprijs voor de vrede mis, maar daar staat tegenover dat een Grieks kamermeisje de stramme Van der Stoel bij het brengen van het ontbijt spontaan om de hals vloog. Niet gering.
 
Jeroen Vullings is biograaf en criticus.
 
De stille diplomaat. Het bewogen leven van Max van der Stoel 1924-2011
Anet Bleich
496 p. Balans, € 34,95

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Interview

Middeleeuwse kunst moest mooi én stevig zijn

Middeleeuwse kunst moest lang meegaan. Kunsthistoricus Jan van Daal ontdekte dat kunstenaars en opdrachtgevers contracten sloten over de duurzaamheid van kunstwerken.  ‘Kerken of gilden die in de Middeleeuwen een groot kunstwerk zoals een groot glas-in-loodwerk wilden laten maken, dachten na over hoelang dat mee moest gaan,’ vertelt Van Daal, schrijver van het proefschrift On Durable...

Lees meer
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Artikel

Schandaal rond Bidens gezondheid: hij is niet de eerste president die zijn ziekte verzweeg

Uit een nieuw boek blijkt dat Joe Bidens gezondheidsproblemen tijdens zijn presidentschap erger waren dan gedacht. In 1919 probeerde president Woodrow Wilson zijn ziekte ook zoveel mogelijk uit de publiciteit te houden. Zijn vrouw Edith Wilson hield hem uit de wind en nam allerlei taken van hem over. In het boek Original Sin schrijven journalisten dat...

Lees meer
Hans Wiegel noemde Winston Churchill zijn historische held: ‘Hij wist te inspireren’
Hans Wiegel noemde Winston Churchill zijn historische held: ‘Hij wist te inspireren’
Interview

Hans Wiegel noemde Winston Churchill zijn historische held: ‘Hij wist te inspireren’

Oud-VVD-leider en oud-vicepremier Hans Wiegel roemde in 2017 de Britse staatsman Winston Churchill om zijn moreel leiderschap tijdens de Tweede Wereldoorlog. ‘Hij was van doorslaggevende betekenis.’ Wanneer hoorde u voor het eerst van Winston Churchill?‘Ik zal een jaar of twaalf zijn geweest, ik meen dat dit op school was.’ Maakte hij meteen indruk op u?‘Ik...

Lees meer
De olifant van Karel de Grote
De olifant van Karel de Grote
Artikel

Trump krijgt een vliegtuig cadeau, Karel de Grote kreeg iets veel opvallenders

Een Qatarees cadeau leidt tot ophef in de VS: het emiraat wil president Donald Trump een vliegtuig ter waarde van 400 miljoen dollar schenken. Diplomatieke giften zijn al sinds de Oudheid een belangrijk onderdeel van internationale betrekkingen. Zo kregen heersers vroeger olifanten, relikwieën en koffieplantjes cadeau. President Trump vindt de controverse rond het cadeau uit...

Lees meer