Nederland valt niet te begrijpen als een geïsoleerd stukje op de wereld, aldus Karwan Fatah-Black, universitair docent bij de afdeling Sociale en Economische Geschiedenis aan de Universiteit Leiden. Tijdens het Geschiedenis Festival op 6 oktober gaat hij in op het nog te verschijnen Wereldgeschiedenis van Nederland, een vernieuwend boek over de rol die Nederland gespeeld heeft in de ontwikkeling van de wereld zoals we die nu kennen.
Wat is het doel van het boek?
‘De voornaamste doelstelling van het boek is om middels de nieuwste wetenschappelijke inzichten te laten zien hoe de wereld Nederland gevormd heeft. Tegelijkertijd schenken we aandacht aan de bijdrage die Nederland heeft geleverd aan de vorming van diezelfde wereld. Dit boek schetst niet alleen het Nederland vanachter de duinen, maar ook de mondiale context van ons land.’
Waarom is dit boek essentieel om de geschiedenis van Nederland te vertellen?
‘We richten ons met dit boek bewust op een breed publiek, omdat we een bijdrage willen leveren aan de discussie over een gemeenschappelijke Nederlandse identiteit. Bovendien hebben we dankzij onze Franse voorgangers (Histoire mondiale de la France onder redactie van Patrick Boucheron, red.) gemerkt dat er ook behoefte bestaat aan een andere vorm van geschiedschrijving. Dat hebben wij gedaan door veel aandacht te schenken aan cultuurgeschiedenis. Toch kunnen we niet voorkomen dat de meningen over de publicatie uiteen zullen lopen.’
‘Het poldermodel blijkt helemaal niet zo Nederlands te zijn’
Haalt het boek de traditionele visie op de Nederlandse identiteit onderuit?
‘Dat is voor iedereen natuurlijk anders, maar over het algemeen denk ik van wel. In het boek kun je bijvoorbeeld een stuk lezen over de Kruistocht naar Dammietta (c. 1217), die ook wel de Vijfde Kruistocht wordt genoemd. De algemene aanname is dat deze kruistocht een Hollandse, of zelfs Haarlemse aangelegenheid was, maar uit onderzoek blijkt dat deze veronderstelling nergens op gebaseerd is.
Een ander “Nederlands” fenomeen komt er ook niet goed vanaf. Uit onderzoek blijkt het inpolderen van water en het daaruit voortgevloeide poldermodel helemaal niet zo Nederlands te zijn. Zelfs het idee dat de Nederlandse identiteit zich gevormd heeft ten tijde van de Nederlandse Opstand komt er enigszins bekaaid vanaf.’
Komt er nog een vervolg op dit boek?
‘Ik acht de kans klein dat er een vervolg komt. Dat neemt niet weg dat ik denk dat er discussies zullen losbarsten over enkele stukken in het boek. Het boek heeft in ieder geval laten zien dat het belangrijk is om “Nederlandse” thema’s in een wereldhistorische context te plaatsen zonder af te doen aan onze – zogenaamd – gemeenschappelijke identiteit.’
Klik hier voor meer informatie over en tickets voor het Geschiedenis Festival.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
