Home De kracht van het woord

De kracht van het woord

  • Gepubliceerd op: 23 mrt 2017
  • Update 04 apr 2023
De kracht van het woord

Van ‘Hebban olla vogala’ via ‘Floris en de Blancefloer’ tot Mulisch en Reve. Ontdek de rijke geschiedenis van de Nederlandse literatuur tijdens een collegedag in het Literatuurmuseum. Vier tophistorici nemen u mee langs hoogtepunten uit de literaire canon.

Literatuur is een oneindige bron van meeslepende verhalen, die vaak een haarscherp tijdsbeeld bieden. Zo stelde Multatuli de koloniale praktijk aan de kaak in Max Havelaar, werd de beklemming van het naoorlogse Nederland prachtig beschreven in De Avonden van Gerard Reve en begon de seksuele bevrijding in de jaren zestig met Ik Jan Cremer.

Onlangs verscheen het negende en laatste deel van Geschiedenis van de Nederlandse Literatuur, over dichters en schrijvers van de Middeleeuwen tot nu. Om de voltooiing van deze reeks te vieren, organiseert Historisch Nieuwsblad, in samenwerking met het Literatuurmuseum, de Taalunie en uitgever Bert Bakker, een literaire collegedag. Vrijdag 31 maart nemen vier tophistorici u mee langs hoogtepunten van de Nederlandse literatuurgeschiedenis. Universiteitshoogleraar Frits van Oostrom gaat in zijn college in op de vroege Middeleeuwen: ‘Bijzonder aan de vroegste periode van de Nederlandse literatuurgeschiedenis is dat het schrift steeds meer doordringt in de samenleving. Literatuur ontwikkelde zich langzaam tot een medium voor serieuze inhoud, zoals te lezen is bij de dichteres en mystica Hadewijch en in de werken van Jacob van Maerlant.’

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Vervolgens spreekt Herman Pleij, emeritus hoogleraar historische letterkunde, over de late Middeleeuwen en de vroegmoderne tijd. Pleij: ‘Onze hedendaagse literatuur is een erfenis van de Romantiek. Literatuur wordt gezien als een kunst op zich en mag geen directe boodschappen bevatten. In de Middeleeuwen zou men deze opvatting belachelijk vinden, daar bestond de literatuur juist om boodschappen over te brengen.’

Na de lunch is de beurt aan Inger Leemans, hoogleraar cultuurgeschiedenis aan de VU en specialist op het gebied van de achttiende eeuw. Het laatste college is in handen van Jacqueline Bel, universitair hoofddocent moderne Nederlandse letterkunde aan de VU. Zij zal het hebben over de eerste helft van de twintigste eeuw. Want de opkomst en ondergang van totalitaire ideologieën en de Tweede Wereldoorlog hebben hun sporen achtergelaten in de letteren.

Nieuwsgierig geworden? Bestel hier uw kaarten. 

Meer lezen? In dit interview blikt Herman Pleij alvast vooruit op zijn college die dag.

Nieuwste berichten

Download de minispecial over Suriname, dat 50 jaar geleden onafhankelijk werd
Download de minispecial over Suriname, dat 50 jaar geleden onafhankelijk werd
Artikel

Download de minispecial over Suriname, dat 50 jaar geleden onafhankelijk werd

Op 25 november is het vijftig jaar geleden dat Suriname onafhankelijk werd van Nederland. In de gratis digitale special Suriname 50 jaar vrij leest u verhalen over de bewogen geschiedenis van het land. In deze gratis special: Vul uw e-mailadres in en u kunt direct de special downloaden. Dit artikel is exclusief voor abonnees Begrijp het heden,...

Lees meer
De wolvenjacht. Miniatuur uit een vijftiende-eeuws Frans manuscript
De wolvenjacht. Miniatuur uit een vijftiende-eeuws Frans manuscript
Interview

‘Mens en wolf passen bij elkaar’

Toen de eerste wolven zich in 2019 in Nederland vestigden, overheerste het enthousiasme. Maar dat is inmiddels omgeslagen. Na allerlei incidenten heeft de rechter toestemming gegeven twee dieren – waaronder ‘probleemwolf’ Bram – af te schieten. De reacties volgen de politieke scheidslijnen. De rechtse partijen zijn tegen de wolf, de progressieve willen het dier beschermen,...

Lees meer
Inwoners van Soedan worden tot slaven gemaakt.
Inwoners van Soedan worden tot slaven gemaakt.
Artikel

Hoe Soedan een plunderstaat werd 

In de negentiende eeuw onderwierpen de Ottomanen de inwoners van het huidige Soedan. Zo ontstond een kunstmatige staat die alleen in het voordeel werkt van een parasitaire elite. Zij zet het oude Ottomaanse systeem van patronage, intimidatie en plundering nog altijd voort.  Het is 20 januari 1841. De tweede Ottomaanse expeditie naar de dan nog...

Lees meer
Koos Zwart, initiatiefnemer van de eerste Provadya?-avonden in Amsterdam
Koos Zwart, initiatiefnemer van de eerste Provadya?-avonden in Amsterdam
Nieuws

Druggebruik werd een taboe

De geschiedenis van drugs in Nederland onderzoeken vanuit het perspectief van de gebruikers. Dat is wat een groep historici twee jaar lang heeft gedaan. ‘We willen druggebruik niet romantiseren, we willen het ook niet verketteren, we willen het begrijpen,’ zegt Gemma Blok, projectleider van Drugs Monologen.  Onder leiding van Blok, die hoogleraar is aan de...

Lees meer
Loginmenu afsluiten