Home De kracht van het woord

De kracht van het woord

  • Gepubliceerd op: 23 maart 2017
  • Laatste update 04 apr 2023
  • 2 minuten leestijd
De kracht van het woord

Van ‘Hebban olla vogala’ via ‘Floris en de Blancefloer’ tot Mulisch en Reve. Ontdek de rijke geschiedenis van de Nederlandse literatuur tijdens een collegedag in het Literatuurmuseum. Vier tophistorici nemen u mee langs hoogtepunten uit de literaire canon.

Literatuur is een oneindige bron van meeslepende verhalen, die vaak een haarscherp tijdsbeeld bieden. Zo stelde Multatuli de koloniale praktijk aan de kaak in Max Havelaar, werd de beklemming van het naoorlogse Nederland prachtig beschreven in De Avonden van Gerard Reve en begon de seksuele bevrijding in de jaren zestig met Ik Jan Cremer.

Onlangs verscheen het negende en laatste deel van Geschiedenis van de Nederlandse Literatuur, over dichters en schrijvers van de Middeleeuwen tot nu. Om de voltooiing van deze reeks te vieren, organiseert Historisch Nieuwsblad, in samenwerking met het Literatuurmuseum, de Taalunie en uitgever Bert Bakker, een literaire collegedag. Vrijdag 31 maart nemen vier tophistorici u mee langs hoogtepunten van de Nederlandse literatuurgeschiedenis. Universiteitshoogleraar Frits van Oostrom gaat in zijn college in op de vroege Middeleeuwen: ‘Bijzonder aan de vroegste periode van de Nederlandse literatuurgeschiedenis is dat het schrift steeds meer doordringt in de samenleving. Literatuur ontwikkelde zich langzaam tot een medium voor serieuze inhoud, zoals te lezen is bij de dichteres en mystica Hadewijch en in de werken van Jacob van Maerlant.’

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Vervolgens spreekt Herman Pleij, emeritus hoogleraar historische letterkunde, over de late Middeleeuwen en de vroegmoderne tijd. Pleij: ‘Onze hedendaagse literatuur is een erfenis van de Romantiek. Literatuur wordt gezien als een kunst op zich en mag geen directe boodschappen bevatten. In de Middeleeuwen zou men deze opvatting belachelijk vinden, daar bestond de literatuur juist om boodschappen over te brengen.’

Na de lunch is de beurt aan Inger Leemans, hoogleraar cultuurgeschiedenis aan de VU en specialist op het gebied van de achttiende eeuw. Het laatste college is in handen van Jacqueline Bel, universitair hoofddocent moderne Nederlandse letterkunde aan de VU. Zij zal het hebben over de eerste helft van de twintigste eeuw. Want de opkomst en ondergang van totalitaire ideologieën en de Tweede Wereldoorlog hebben hun sporen achtergelaten in de letteren.

Nieuwsgierig geworden? Bestel hier uw kaarten. 

Meer lezen? In dit interview blikt Herman Pleij alvast vooruit op zijn college die dag.

Nieuwste berichten

Portret Jean-Marc van Tol
Portret Jean-Marc van Tol
Interview

Jean-Marc van Tol: ‘Laat Johan de Witt op zijn sokkel staan’ 

Jean-Marc van Tol laveert al jaren tussen wetenschap en literatuur. Hij werkt aan een romantrilogie over raadpensionaris Johan de Witt. Inmiddels zijn er twee delen verschenen, Musch en Buat. Daarnaast is hij coauteur van een nieuw historisch boek over zijn held: De wereld van De Witt. ‘Historici moeten zich op feiten baseren, maar ook hun...

Lees meer
Adolf Hitler en Francisco Franco
Adolf Hitler en Francisco Franco
Beeldessay

Franco liet Hitler in de steek 

Ideologisch had de Spaanse dictator Francisco Franco veel raakvlakken met de fascisten in Duitsland en Italië. Toch koos hij tijdens de Tweede Wereldoorlog niet echt voor hen.   Het was geen geslaagde ontmoeting. Nazileider Adolf Hitler zou na afloop hebben gezegd dat hij liever een paar kiezen liet trekken dan nog een keer af te spreken...

Lees meer
De Britse opdeling zorgt voor de grootste migratie in de menselijke geschiedenis
De Britse opdeling zorgt voor de grootste migratie in de menselijke geschiedenis
Artikel

India en Pakistan zijn al aartsrivalen sinds hun geboorte

De spanningen tussen kernmachten India en Pakistan liepen in de afgelopen week hoog op. Het conflict over het grensgebied Kashmir stamt uit 1947, het jaar van de opdeling van Brits-Indië. Die ging gepaard met gruwelijkheden en geweld: goede buren werden plotseling elkaar aartsvijanden. Begin juli 1947 arriveerde de Britse advocaat Cyril Radcliffe in een snikheet...

Lees meer
Militaire parade door Moskou in 2015
Militaire parade door Moskou in 2015
Artikel

Rusland vierde 9 mei niet altijd zo uitbundig. Nu moet de militaire parade de oorlog in Oekraïne rechtvaardigen

In 1945 viert de Sovjet-Unie voor het eerst de overwinning op nazi-Duitsland met een grote parade. Sindsdien is de betekenis van de wapenschouw op 9 mei verschillende keren veranderd. Tegenwoordig moet die militaire parade in Moskou vooral de oorlog in Oekraïne en het regime van president Vladimir Poetin legitimeren. ‘Ter gelegenheid van de overwinning op...

Lees meer