Home De kracht van het woord

De kracht van het woord

  • Gepubliceerd op: 23 mrt 2017
  • Update 04 apr 2023
De kracht van het woord

Van ‘Hebban olla vogala’ via ‘Floris en de Blancefloer’ tot Mulisch en Reve. Ontdek de rijke geschiedenis van de Nederlandse literatuur tijdens een collegedag in het Literatuurmuseum. Vier tophistorici nemen u mee langs hoogtepunten uit de literaire canon.

Literatuur is een oneindige bron van meeslepende verhalen, die vaak een haarscherp tijdsbeeld bieden. Zo stelde Multatuli de koloniale praktijk aan de kaak in Max Havelaar, werd de beklemming van het naoorlogse Nederland prachtig beschreven in De Avonden van Gerard Reve en begon de seksuele bevrijding in de jaren zestig met Ik Jan Cremer.

Onlangs verscheen het negende en laatste deel van Geschiedenis van de Nederlandse Literatuur, over dichters en schrijvers van de Middeleeuwen tot nu. Om de voltooiing van deze reeks te vieren, organiseert Historisch Nieuwsblad, in samenwerking met het Literatuurmuseum, de Taalunie en uitgever Bert Bakker, een literaire collegedag. Vrijdag 31 maart nemen vier tophistorici u mee langs hoogtepunten van de Nederlandse literatuurgeschiedenis. Universiteitshoogleraar Frits van Oostrom gaat in zijn college in op de vroege Middeleeuwen: ‘Bijzonder aan de vroegste periode van de Nederlandse literatuurgeschiedenis is dat het schrift steeds meer doordringt in de samenleving. Literatuur ontwikkelde zich langzaam tot een medium voor serieuze inhoud, zoals te lezen is bij de dichteres en mystica Hadewijch en in de werken van Jacob van Maerlant.’

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Vervolgens spreekt Herman Pleij, emeritus hoogleraar historische letterkunde, over de late Middeleeuwen en de vroegmoderne tijd. Pleij: ‘Onze hedendaagse literatuur is een erfenis van de Romantiek. Literatuur wordt gezien als een kunst op zich en mag geen directe boodschappen bevatten. In de Middeleeuwen zou men deze opvatting belachelijk vinden, daar bestond de literatuur juist om boodschappen over te brengen.’

Na de lunch is de beurt aan Inger Leemans, hoogleraar cultuurgeschiedenis aan de VU en specialist op het gebied van de achttiende eeuw. Het laatste college is in handen van Jacqueline Bel, universitair hoofddocent moderne Nederlandse letterkunde aan de VU. Zij zal het hebben over de eerste helft van de twintigste eeuw. Want de opkomst en ondergang van totalitaire ideologieën en de Tweede Wereldoorlog hebben hun sporen achtergelaten in de letteren.

Nieuwsgierig geworden? Bestel hier uw kaarten. 

Meer lezen? In dit interview blikt Herman Pleij alvast vooruit op zijn college die dag.

Nieuwste berichten

Patiënten in een inrichting in Soerakarta
Patiënten in een inrichting in Soerakarta
Recensie

Koloniale psychiaters oordeelden dat Javanen kinderlijk en oversekst waren

Javanen zijn kinderlijk, emotioneel en fantasierijk. En niet klaar voor zelfbestuur, oordeelden koloniale psychiaters in de jaren 1920. Marens Engelhard gaat in Indonesië op zoek naar zo’n psychiater: zijn grootvader Chris Engelhard. Dit artikel krijgt u van ons cadeau Wilt u ook toegang tot HN Actueel? Hiermee leest u dagelijks geschiedenisverhalen met een actuele aanleiding...

Lees meer
Michaël Zeeman in 1998
Michaël Zeeman in 1998
Recensie

Boek over Michaël Zeeman begon als verwondering over een vriend

De Leidse historicus Willem Otterspeer wilde zijn overleden vriend Michaël Zeeman begrijpen en schreef een boek over hem. Het blijkt een raadsel zonder oplossing. Waar begint een historicus aan als hij een biografie wil schrijven over een van zijn beste vrienden? Een complexe, omstreden en begaafde vriend bovendien. Willem Otterspeer besloot een biografie van journalist...

Lees meer
Franse militair gebruikt een drone
Franse militair gebruikt een drone
Artikel

Uitvinder Nikola Tesla voorspelde de drone als oorlogswapen

De komst van drones op het slagveld is al in 1907 voorzien door uitvinder en natuurkundige Nikola Tesla. Zijn experimenten met radiografische besturing legden mede de basis voor de ontwikkeling van onbemande oorlogsvliegtuigen. Nikola Tesla wordt gezien als een van de belangrijkste uitvinders op het vlak van elektrotechniek en radiocommunicatie. Hij werd in 1854 geboren...

Lees meer
Een vrouwelijke soldaat van de Rode Khmer
Een vrouwelijke soldaat van de Rode Khmer
Artikel

In Cambodja is de Rode Khmer nog steeds een open wond

In de jaren zeventig voerde de Rode Khmer een schrikbewind in Cambodja. Deze communisten joegen een kwart van de bevolking de dood in en traumatiseerden de rest. Toch zijn de daders nauwelijks vervolgd.   Voor toeristen die naar Cambodja komen staat het betoverende tempelcomplex Angkor Wat bovenaan het verlanglijstje. Dat ligt nu in de jungle, maar...

Lees meer
Loginmenu afsluiten