De brandende kampongs van generaal Spoor – Rémy Limpach

Sommige episoden uit de geschiedenis, zoals de kruistochten en de trans-Atlantische slavenhandel, werden pas achteraf gezien als ‘zwarte bladzijden’. Soms is meteen duidelijk dat het mis is.

Al bij het begin van de eerste zogenoemde ‘politionele actie’ in Indonesië, in juli 1947, drukte De Groene Amsterdammer een ‘zwarte bladzijde’ af, en anderhalf jaar later publiceerde hetzelfde weekblad een brief van een Nederlandse militair waaruit duidelijk bleek dat er stelselmatig oorlogsmisdaden werden gepleegd. De methodes van de militaire inlichtingendienst vergeleek deze allesbehalve linkse officier met die van ‘de Gestapo, Sicherheitsdienst, SS of welke andere schofterige Duitse organisatie je er maar voor in de plaats wil stellen’, terwijl hij zelfs van mening was dat het Duitse bezettingsregime in zijn totaliteit ‘correct en beheerst’ was geweest ‘in vergelijking met wat hier gebeurt’.

Toch heeft het heel lang geduurd eer tot het grote publiek begon door te dringen hoe gruwelijk de koloniale oorlog van 1945 tot 1949 was geweest. De Nederlandse overheid voelde er niets voor om het eigen falen toe te geven, en de meeste veteranen hadden er ook geen behoefte aan op te rakelen wat er toen was gebeurd. En hoewel historici uitgebreid onderzoek hebben gedaan naar de politieke en militaire ontwikkelingen, is nooit systematisch uitgezocht in welke mate Nederland zich te buiten is gegaan aan ‘extreem geweld’, dat wil zeggen geweld tegen gevangengenomen vijanden en ongewapende burgers.
 

Er werd stelselmatig gemarteld