Home COLUMN Jaap Scholten over zijn oom Chuck Stork

COLUMN Jaap Scholten over zijn oom Chuck Stork

  • Gepubliceerd op: 25 oktober 2016
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Jaap Scholten
  • 4 minuten leestijd
COLUMN Jaap Scholten over zijn oom Chuck Stork

Chuck Stork, een oom van Jaap Scholten, vertrok een eeuw geleden naar Amerika om het daar te maken. Tenminste, dat dacht de familie. Jaap ontdekte dat Chucks leven heel anders was verlopen.

Op een koude dag begin 1917 stapte de net 24-jarige Charles Theodoor Stork de loopplank op van de SS Noordam naar New York. Hij ging de Oude Wereld achter zich laten. Charles, of Chuck, was de oudere broer van mijn grootvader en was voorbestemd om een leidende rol te spelen in het familiebedrijf, de Stork Machinefabrieken in Hengelo. In zijn studententijd in Delft was hij de eerste importeur van Harley Davidson in de Lage Landen geweest. Charles was een mythe, een mysterie. Hij overleed in 1966, toen ik drie jaar oud was. Zijn leven was één groot succesverhaal. Tenminste, dat dacht de familie.
 

De Amerikaanse droom

Tijdens het Interbellum had hij op Broadway in New York zijn eigen vliegtuigwinkel. Hij vertegenwoordigde verschillende vliegtuigmerken op drie continenten, vloog kriskras over de wereld, was bevriend met Anthony Fokker, werkte met Howard Hughes aan straalmotoren, was manager van casino The Gold Nugget in Las Vegas en eindigde als burgemeester van Horizon City. Hij trouwde vijfmaal, waarvan eenmaal met een ex-Miss Hongarije. In 1928 bezocht Chuck zijn ouders in Hengelo. Hij bracht een Great Lakes-trainingsvliegtuig mee. En een Cadillac, waarmee hij door Twente toerde. Het was zijn laatste bezoek.

Achtendertig jaar later stierf Chuck arm als een kerkrat. Hij klapte met zijn auto op de middenpijler van een viaduct van de Sante Fe Railroad en was op slag dood. Hij ligt begraven in Alpine, in een kale vlakte van woestijngrond. Chuck leefde die nadagen in trailerhomes, verdiende geld als verkoper van accuvloeistof en als portier bij een hotel in Laredo. Dit alles ontdekte ik tijdens onderzoek voor mijn laatste boek.* Het gehucht waarvan hij burgemeester was had drie inwoners: Chuck en zijn gezin.
 

De zoektocht

De familie in Nederland wist dat zijn laatste echtgenote Ruth heette – achternaam onbekend – en dat er waarschijnlijk een zoon met haar was: Frank Kevin, geboren in 1953. Die zoon was misschien nog in leven, maar niemand had hem de afgelopen zestig jaar weten te traceren. Tijdens de research ontstond het idee te zoeken op Francisco Xavier, de Spaanse versie van Frank Kevin.

Bingo! Bij Boston, Massachusetts, leefde een schrijver met die naam. Op zijn website stond te lezen dat hij een Nederlandse vader had en een Mexicaanse moeder. Dit moest hem zijn! Bij het eerste mailcontact was Francisco erg op zijn hoede. We krijgen allemaal weleens mails die ons vertellen dat een onbekende nicht 6 miljoen Nigeriaanse dollars heeft achtergelaten, en of we even onze bank- en contactgegevens kunnen doorgeven. Francisco bekende dat hij getwijfeld had of hij op mijn e-mails moest antwoorden.
 

Francisco’s brief

De moeder van Francisco was als jonge vrouw zwanger geraakt en naar het klooster van de zusters van het Heilig Hart bij Monterrey gestuurd, met het idee ver weg van de wereld te bevallen en haar baby bij de nonnen achter te laten. Dat laatste weigerde zij. Ze werd door haar katholieke familie verbannen. Met secretaressebaantjes wist ze zichzelf en het kind in leven te houden. Toen het jongetje zes jaar was, ontmoette ze de veel oudere en aan lagerwal geraakte Chuck. Ze trouwden. Hij adopteerde haar zoon en gaf zo moeder en zoon de naam Stork en het Amerikaans burgerschap. Dankzij het huwelijk werd Ruth weer door haar eigen Mexicaanse familie in de armen gesloten. In de vijfde e-mail schreef Francisco mij:
 
Dear Jaap, 
Here are some pictures. My daughter Anna, who helped me to digitize these pictures, is away in Dublin visiting her Dutch boyfriend. He’s a very nice young man who graduated from Delft University. Their relationship is very serious and we are all hoping that it will lead to marriage. Charlie Stork would be happy to have a Dutch grandson-in-law and so would Jill (my wife) and I.

Met mijn Mexicaanse en Amerikaanse achterneven dronk ik tequila’s 

 
Dat was drie jaar geleden. Deze zomer, een eeuw nadat haar grootvader naar Amerika was afgereisd, kwam Anna Stork naar Nederland om hier te trouwen. Haar aanstaande echtgenoot uit Oost-Nederland had zij ontmoet in Kansas City, waar ze beiden waren dankzij een beurs voor getalenteerde technisch studenten. Ik weet de details van de ontmoeting niet, maar ik sluit niet uit dat Bart in de Amerikaans-Mexicaans-Hollandse Anna de Saksisch-Twentse waarden en normen herkende die Chuck had overgebracht op de jonge Francisco tijdens de zeven woestijnjaren in New Mexico en Texas.

De huwelijksceremonie vond plaats in de tuin van een kasteeltje bij Zeist. De bruid straalde. Een delegatie van de Nederlandse familie was aanwezig en ontmoette voor het eerst de verwanten uit Amerika. Er waren tranen bij de herenigde familie, we vielen elkaar in de armen, er speelde een mariachi-band, we dansten met de handen klappend in de lucht, en met mijn Mexicaanse en Amerikaanse achterneven sloeg ik aan de bar tequila’s naar binnen. Dankzij verloren zoon Chuck heb ik er ineens een grote familie bij.
 
* Bij het onderzoek naar Chuck hebben Chris Brand, Frank van Oortmerssen en Wendela Stork onmisbare hulp geboden.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

New Yorkse politie neemt vingerafdruk van Duitser in 1917 als deel van de Alien Enemies Act
New Yorkse politie neemt vingerafdruk van Duitser in 1917 als deel van de Alien Enemies Act
Interview

Waarom Trump zich beroept op een 200 jaar oude wet om Venezolanen uit te zetten

De Verenigde Staten zetten honderden immigranten op het vliegtuig naar El Salvador, waar zij zonder proces in een gruwelijke gevangenis worden geïnterneerd. Trump gebruikt daarvoor de omstreden Alien Enemies Act, een wet uit 1798. Die was oorspronkelijk bedoeld om vijandelijke buitenlanders uit te zetten in tijden van oorlog, maar werd in de Eerste Wereldoorlog al...

Lees meer
De Nationale Dodenherdenking in 2014
De Nationale Dodenherdenking in 2014
Recensie

Herdenking van de Tweede Wereldoorlog is al tachtig jaar gevoelig

In 2001 opende Chris van der Heijden zijn ophefmakende boek Grijs verleden. Nederland en de Tweede Wereldoorlog met de even briljante als provocatieve zinnen: ‘Eerst was er de oorlog, daarna het verhaal van die oorlog. De oorlog was erg, maar het verhaal maakte de oorlog nog erger’. Deze zinnen schoten me te binnen, al lezend...

Lees meer
Prins Bernhard krijgt uitleg over de bewapening van de Northrop NF-5 op vliegbasis Gilze-Rijen
Prins Bernhard krijgt uitleg over de bewapening van de Northrop NF-5 op vliegbasis Gilze-Rijen
Onderzoek

Onderzoekscommissie wilde bewust niet weten hoe corrupt prins Bernhard daadwerkelijk was

De commissie die moest uitzoeken of prins Bernhard smeergeld aannam van Amerikaanse vliegtuigbouwbouwers, heeft haar werk niet goed gedaan. Dat concludeert historicus Philip Dröge in Historisch Nieuwsblad. Dröge baseert zich op het onlangs geopenbaarde archief van de toenmalige secretaris, Ad Geelhoed. De commissie had sterke aanwijzingen dat de prins nog corrupter was dan gedacht, maar...

Lees meer
Pius IX latere leeftijd
Pius IX latere leeftijd
Interview

Zieke paus Franciscus herinnert aan een paus die de macht verloor, maar zielen won

De wankele gezondheid van paus Franciscus is al wekenlang wereldnieuws. Waarom? Historicus Jeroen Koch vertelt hoe Franciscus’ verre voorganger paus Pius IX er in de negentiende eeuw in slaagde om van het Vaticaan een symbolisch en mythisch instituut te maken, in een tijd waarin de paus juist zijn wereldlijke macht verloor. Jeroen Koch, die samen...

Lees meer