‘Het celibaat is volkomen strijdig met het mens-zijn en kan tot seksueel wangedrag leiden,’ schrijft D. Borsboom. Hij reageert op de stelling dat de rooms-katholieke kerk nooit het celibaat had moeten invoeren. Van de 239 respondenten is 66 procent het met daarmee eens; 22 procent onderschrijft de stelling niet.
Slechts weinig tegenstanders van het celibaat voeren de recente misbruikschandelen aan. Alleen A.W. Koopmanschap-Van Langen verwijst naar de ‘ongewenste en strafbare contacten’ van priesters met minderjarigen. Ook E.A.M. Albers gelooft dat seksuele onthouding zorgt voor ‘gefrustreerde mensen die stiekem dingen doen.’
Veel respondenten vinden het celibaat ‘onnatuurlijk’ en ‘onmenselijk’. ‘Seks hoort bij de mens,’ schrijft H. Gouw. ‘Zonder seks treden allerlei lichamelijke en geestelijke deformaties op.’ Volgens A. van Assema is celibatair leven ‘tien keer tegennatuurlijker dan homofilie, dat de kerk bestrijdt.’ Th.P. van der Goot heeft erg met de priesters te doen, voor wie de onthouding ‘een marteling’ moet zijn.
J.C.M.J. Leemput denkt dat het voor de uitoefening van hun pastorale taken niet goed is dat priesters celibatair zijn. ‘Door een gezin te starten krijgt men een ander perspectief op het leven,’ schrijft hij. Daarom ontbreekt het geestelijken aan ‘inlevingsvermogen’. Anderen beweren het tegenovergestelde. ‘De solitaire maatschappelijke positie maakt een betere hulpverlener,’ meent L. Eijsman. En volgens J. Snel betekent het celibaat ‘een beperking van de mannelijke zelfzucht en dus geschikt om mannen te selecteren op dienstbaarheid en gerichtheid op anderen.’
Ook J.J. de Cooker schrijft dat de regel ‘een groot aantal voortreffelijke geestelijken heeft opgeleverd, die met volledige inzet en toewijding een weldaad voor de beschaving zijn geweest. Dat enkelen seksuele wandaden hebben gepleegd staat hier los van.’ A. Kouwenhoven meent eveneens dat er geen verband bestaat tussen het celibaat en seksueel misbruik in de katholieke kerk. ‘Dit komt voor in alle lagen van de bevolking.’
Sommige respondenten wijzen op de omstandigheden aan het begin van het tweede millennium, toen de kerk goede argumenten zou hebben gehad om seksuele onthouding te eisen van haar geestelijken. ‘Een van de redenen was voorkomen dat het bezit van de kerk door kinderen van hoge geestelijken kon worden overgeërfd,’ aldus A.J. Kelder. Ook E.R. van Dooren wijst erop dat het celibaat werd ingevoerd ‘om orde op zaken te stellen binnen de kerk.’ Anno 2010 echter ‘heeft het zijn nut verloren.’
DE STELLING:
‘De rooms-katholieke kerk had nooit het celibaat moeten invoeren’
Eens 66 %
Oneens 22 %
Geen mening 12 %
OPVALLEND
‘Waarom kan een gehuwde dominee wel zijn functie uitoefenen en een gehuwde priester niet?’
– A.W. Koopmanschap-Van Langen
Dit artikel is exclusief voor abonnees
