Een onbekende historische foto. Is het verhaal erachter te vertellen? Tonie Broekhuijsen, hoofdredacteur van Autoweek, en Melanie Schultz van Haegen, demissionair staatssecretaris van Verkeer, doen een poging.
`Een bloemencorso! Ik heb een aantal jaren in de bollenstreek gewoond, dan zag je wel eens van die optochten voorbijkomen,’ vertelt Schultz van Haegen. Broekhuijsen: `Dat is ook het eerste wat mij te binnen schiet. Ik heb mijn middelbareschooltijd in de Betuwe doorgebracht. Daar heb je elk jaar het fruitcorso in Tiel.’ `Maar als ik langer kijk,’ twijfelt Schultz van Haegen, `zie ik iets anders. Achter de bomen staan meer auto’s. Dit is vast een autotentoonstelling.’ `Of de allereerste tulpenralley. Maar waar zijn de tulpen? Ik ben geen bloemenkenner, maar dit lijken me rozen en hortensia’s,’ gist Broekhuijsen.
`Ik denk dat de foto begin twintigste eeuw is genomen. De vrouwen dragen lange rokken en hooggesloten kragen. Degelijke, kuise kledij; dat is typerend voor die tijd,’ ziet Schultz van Haegen. `Als je naar de kleding kijkt, kan de foto gemaakt zijn voor de Eerste Wereldoorlog,’ denkt ook Broekhuijsen. `Misschien wordt hier het nieuwste model geïntroduceerd van Spyker, een van de weinige Nederlandse autofabrikanten in het begin van de twintigste eeuw. `Ik weet het niet,’ verzucht Schultz van Haegen. `De auto is door de bloemen moeilijk te zien.’ Broekhuijsen: `Aan de auto te zien, denk ik dat de foto is genomen rond 1915. Het is nog geen echt model, zoals die vanaf de jaren twintig werden gemaakt.’
`Ik vind het leuk dat er vrouwen achter het stuur zitten. Het is goed om te zien dat autorijden niet alleen een mannenzaak is,’ stelt Schultz van Haegen. `Vrouwen worden al honderd jaar gebruikt bij de introductie van auto’s,’ tempert Broekhuijsen haar enthousiasme. Schultz van Haegen: `Maar je had aan het begin van de twintigste eeuw wel vrouwelijke piloten. Misschien waren er ook vrouwelijke chauffeurs.’ `Het is wel opvallend dat de vrouw rechts op de foto achter het stuur zit,’ geeft Broekhuijsen toe. `Maar ik kan me niet voorstellen dat ze zelf de auto heeft bestuurd.’
Nee, denkt ook Schultz van Haegen. `De man die vooropstaat ziet eruit als een chauffeur. Je verwacht dat híj zo meteen wegrijdt in de auto, niet de vrouwen.’ Broekhuijsen: `De man is duidelijk niet belangrijk, hij houdt zich afzijdig; hij moet de daadwerkelijke chauffeur zijn. De vrouwen zijn, als bevallige modellen, afgevaardigden van een van de deelnemers aan het bloemencorso.’ `Ze zitten er voor het plaatje,’ beaamt Schultz van Haegen. `Maar dan als onderdeel van een autotentoonstelling.’
`Wat mij intrigeert, is dat boegbeeld op de motorkap,’ zegt Broekhuijsen. `Dat is een vaandel,’ ziet Schultz van Haegen. `Dit is de winnende auto van de tentoonstelling, en op het vaandel staat dat ze de eerste prijs hebben.’ `Het lijkt op een kruis. Palmpasen? Misschien zit ik er met mijn bloemencorso wel helemaal naast,’ peinst Broekhuijsen. `De auto was in het begin van de twintigtste eeuw relatief onbekend,’ weet Schultz van Haegen. `De tentoonstelling moest dat veranderen. De bedoeling is om mensen te verlokken ook een auto te kopen. Daarom is het wel een beetje jammer dat je niet veel van de auto ziet.’
`De dames maken deel uit van een religieuze processie. Dat moet het zijn,’ raakt Broekhuijsen plotseling enthousiast. `Dan missen we natuurlijk wel de kapelaan en de priester, maar die wachten natuurlijk nog in de kerk. Moeder en dochter komen terug van de processie en zij worden door de schoonzoon, die als liefhebberij fotografeerde, nog even op de gevoelige plaat vastgelegd.
UITLEG: De foto is gemaakt in 1903. In deze periode liet men mensen wennen aan de auto door bijvoorbeeld bloemencorso’s te organiseren. Versierde auto’s moesten de `onschuld’ van de auto tonen. Deze dames wonnen met hun versierde automobiel de tweede prijs bij een concours in Haarlem. De man naast de auto is de chauffeur.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
