Beeldgeheim

Een onbekende historische foto. Is het verhaal erachter te vertellen? Wilma Nanninga, hoofdredactrice van Privé, en Angela Hoogeveen, hoofdredactrice van Story, doen een poging.

‘We zien hier winkelmeisjes die hun lunchtijd gebruiken om voor het café even een half uurtje bij te kletsen’, zegt Angela Hoogeveen stellig. ‘Het is een tijd waarin de winkels tussen de middag de deuren sluiten voor een warme maaltijd. De winkelmeisjes die te ver weg wonen om thuis te eten, nemen even snel een boterham uit de broodtrommel en houden tijd genoeg over om gezellig bij te praten.’
Wilma Nanninga denkt dat de meisjes gewoon even pauze hebben: ‘Het verse kopje koffie dat de drie zittende dames hebben besteld komt er vast zo aan.’ Wat het beroep betreft weet ze meer dan Hoogeveen: ‘Het zijn meisjes uit de bakkerij: netjes en hygiënisch in een wit werkschort gekleed en op comfortabele pantoffeltjes. Ze werken in het etablissement naast het café. De vier verkoopsters of koekinpaksters op de voorgrond zijn er gezien hun ontspannen houding en het feit dat ze stoelen naar buiten mogen slepen, blijkbaar kind aan huis. Twee collegae staan verderop in de deuropening. Mijn oma had ook een bakkerij en toen er nog geen zonweringen bestonden werd het gebak in de etalage beschermd tegen de zon met doeken, precies zoals in dat etablissement voor de ramen zijn gespannen.’
Terwijl Nanninga de foto in het begin van de jaren vijftig plaatst, denkt Hoogeveen aan de jaren dertig, vanwege de kleding en haarstijl van de dames. Niet zo=n leuke tijd, volgens haar: ‘Ieder dubbeltje werd drie keer omgedraaid voordat het werd uitgegeven. Maar de echte levensonderwerpen verschilden niet van de tegenwoordige tijd. Liefde, scheidingen, ontrouwY het was er natuurlijk allemaal, ook voor de oorlog.’
Nanninga houdt vast aan een naoorlogse datum. Ze twijfelt alleen nog even of de foto in het begin van de jaren vijftig of net na de oorlog is genomen. Maar een collega die over haar schouder meekijkt, vindt dat de meisjes daarvoor te goed doorvoed zijn.
Ook over de plaats waar de foto genomen is verschillen de twee hoofdredactrices van mening. Hoogeveen denkt aan Londen, maar Nanninga twijfelt nu niet: ‘Het tafereeltje speelt zich in elk geval af in een Hollandse havenstad, waarschijnlijk Rotterdam of Amsterdam, en niet in Engeland, want op de grote etalageruit is nog net AHollandsche@ te lezen. Dat het een havenstad is concludeer ik uit de naam “The Seamans Friend” op de ruit. Daarachter zit trouwens niet alleen een café maar ook een kamerverhuurbedrijf; het opschrift beds to let wijst er op dat er simpele kamers te huur zijn.’
Maar wat haar echt voor een raadsel stelt, is waarom de café-eigenaar Peter en zijn vrouw Rosa voor een volledig Engelse aanpak hebben gekozen. ‘Er staat Peter and Rosa op de ruit, maar zoveel buitenlandse zeelieden kwamen er toch niet in die tijd? Misschien is de café-eigenaar een Amerikaan die getrouwd is met een Nederlandse “oorlogsbruid”.’
Angela Hoogeveen concludeert: ‘Elke tijd heeft zijn sterren. Idolen van wie meisjes dromen. In plaats van Marco Borsato spreken ze over mannen als Lou Bandi of Louis Davids. Ik ben natuurlijk meer thuis in de huidige showbizzwereld, maar ook toen zal er zijn geroddeld. Wie weet wel over de Prins Edward die in die tijd afstand deed van de Engelse troon om te gaan samenwonen met een gescheiden vrouw. Eigenlijk is deze foto dus tijdloos. Een groep leuke meiden bij elkaar, die alleen in kleding verschilt van onze generatie.’

Uitleg: Deze foto uit het Spaarnestadarchief maakt deel uit van een serie: ‘Het ruige leven in Europa’s havensteden’. Hij kreeg het onderschrift mee: ‘Ze hebben pret onder elkaar als kinderen’. De dames op de foto zijn prostituees in Antwerpen. De foto is genomen in juni 1929.