Home Alexander de Grote blijft omstreden

Alexander de Grote blijft omstreden

  • Gepubliceerd op: 30 sep 2019
  • Update 13 okt 2022
  • Auteur:
    Geertje Dekkers
Alexander de Grote blijft omstreden

In de Noord-Macedonische hoofdstad Skopje zijn plaquettes vernield die uitleggen dat Alexander de Grote deel uitmaakte van de ‛hellenistische geschiedenis’.

De vernielingen zijn de zoveelste episode in een slepende ruzie tussen Griekenland en zijn noordelijke buurland over de naam Macedonië en het historische ‛bezit’ van Alexander de Grote (356-323 v.Chr.).

De grote veroveraar werd geboren in het antieke Macedonië, dat in beide huidige landen lag. Daarom beschouwt zowel Griekenland als het buurland hem als onderdeel van hun geschiedenis. Sinds de jaren negentig, toen de Joegoslavische deelrepubliek Macedonië onafhankelijk werd, is er getwist over de naam. Nog in 2008 blokkeerde Griekenland vanwege deze kwestie de toetreding van Macedonië tot de NAVO. Ook belemmerde het onderhandelingen over een Macedonisch EU-lidmaatschap. Macedonië benadrukte intussen zijn band met Alexander de Grote, onder andere door in Skopje een gigantische fontein neer te zetten, bekroond met de veroveraar te paard. Kosten: 8 miljoen euro. Griekenland vatte het extravagante beeld op als een provocatie.

In juni 2018 kwamen de landen tot een vergelijk: het land Macedonië zou zich voortaan Noord-Macedonië noemen en Griekenland zou internationaal niet meer dwarsliggen. Onderdeel van het compromis was ook dat er plaquettes zouden komen op onder meer het Alexander-beeld in Skopje, waarop stond: ‛Ter ere van Alexander de Grote, een historische figuur die hoort bij de oude hellenistische geschiedenis en cultuur, en bij het werelderfgoed. Hier is hij voorgesteld als een strijder te paard.’ Het woord ‘hellenistisch’ verwijst naar de Grieks-oosterse mengcultuur in Alexanders rijk, maar herinnert tegelijkertijd aan ‘Hellas’, de naam die de Grieken aan hun land geven. Sommige Noord-Macedoniërs zijn het daarom niet eens met die benaming karakterisering van hun nationale held. Toen de plaquettes half augustus werden geplaatst, waren ze dan ook binnen een dag vernield of weggehaald.

Met het eveneens omstreden symbool van de ‛zon van Vergina’ gebeurde juist het omgekeerde. Deze puntige ‛Macedonische ster’ werd net als Alexander de Grote door beide partijen geclaimd. In het kader van het compromis werd het symbool in Noord-Macedonië weggehaald van onder meer putdeksels. Maar in de stad Bitola was het binnen no time terug: iemand had met een spuitbus de zon weer op de deksels gespoten.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Dit artikel is gepubliceerd in Historisch Nieuwsblad 10 - 2019

Nieuwste berichten

Vrouw wordt kaal geschoren, Rotterdam (1945)
Vrouw wordt kaal geschoren, Rotterdam (1945)
Nieuws

Hoe wordt een foute vrouw weer goed?

Vrouwen die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerden met de bezetter, werden na de bevrijding geïnterneerd. De meesten mochten na een jaar zonder veroordeling naar huis, maar bleven onder toezicht van een reclasseringsambtenaar. Wat was het doel van de reclassering? Wanneer vond de overheid dat ‘foute’ vrouwen waren veranderd in ‘goede’ vrouwen? Dat heeft historicus Lieke Speerstra uitgezocht op...

Lees meer
Middeleeuwse monnik drinkt stiekem bier
Middeleeuwse monnik drinkt stiekem bier
Interview

Middeleeuwers dronken bier, want water was voor dieren

‘We kunnen beter bier drinken, net als in de Middeleeuwen,’ grapten Utrechters toen hun kraanwater ondrinkbaar werd door besmetting met een bacterie. In de Middeleeuwen dronken iedereen inderdaad bier, zegt historicus Leendert Alberts. Dat had niet met vervuild water, maar met status te maken. Vóór 1600 hadden inwoners van de Lage Landen weinig andere keuze...

Lees meer
De Amerikaanse gangster Al Capone
De Amerikaanse gangster Al Capone
Recensie

Overheden creëren onbedoeld markten voor misdadigers

Naarmate staten beter zijn georganiseerd en meer wetten maken, raken er ook steeds meer zaken verboden. En dat is een kolfje naar de hand van de georganiseerde misdaad, zo laat Mark Galeotti zien in Homo criminalis. Misdadigers verdienen juist aan handel in zaken die de overheid heeft verboden. Dat was vroeger zo en dat is...

Lees meer
Anti-Immigratie demonstratie escaleert in Den Haag
Anti-Immigratie demonstratie escaleert in Den Haag
Recensie

Historicus heeft kritiek op Rosan Smits: fascisme is geen inhoudsloze strategie

In haar boek Dit is fascisme waarschuwt politicoloog en journalist Rosan Smits voor uiterst rechtse ondermijning van de democratie. De waarschuwing is terecht, maar zij gebruikt het begrip ‘fascisme’ te gemakzuchtig in de ogen van expert Robin te Slaa. Fascisme is geen inhoudsloze machtspolitiek, zoals Smits beweert, maar een echte ideologie. Er zijn weinig boeken...

Lees meer
Loginmenu afsluiten