Amsterdam heeft door de eeuwen heen vaak als decor gediend voor de literatuur. Maar veel ervan is vergeten, of krijgt niet langer de aandacht die het verdient. Een groep auteurs maakte een selectie uit de mooiste verhalen, met als resultaat Amsterdam in bijna 80 boeken. Van Vondel tot Isik. ‘Je kunt er een ontdekkingsreis door Amsterdam mee maken door de tijd heen,’ vertelt schrijver en dichter Guus Luijters.
Dit artikel krijgt u van ons cadeau
Wilt u ook toegang tot HN Actueel? Hiermee leest u dagelijks geschiedenisverhalen met een actuele aanleiding op onze website en ontvangt u exclusieve nieuwsbrieven. U kunt de eerste maand onbeperkt lezen voor € 1,99. Sluit hier een abonnement af en u heeft direct toegang.
‘Emile Brugman, een van de oprichters van uitgeverij Atlas Contact, had tijdens een reis in de Verenigde Staten een boek meegenomen over Chicago. Daarin stond een overzicht van literatuur over deze stad. Daarop benaderde hij een groep auteurs om hetzelfde over Amsterdam te doen. We vertellen het verhaal van Amsterdam aan de hand van thema’s, zoals opgroeien in Amsterdam of het straatleven. Het idee om die thema’s te introduceren kwam van René van Stipriaan, die ook meeschreef aan het boek.’
Waarom kozen jullie voor een thematische indeling?
‘Er ontstond al gelijk een discussie of het boek chronologisch moest worden ingedeeld of thematisch. Ik was zelf ook voorstander van het laatste; anders begin je het boek met taaie teksten uit de zestiende en zeventiende eeuw. Nu staan er boeken uit dit jaar tussen boeken van meer dan honderd jaar oud. En uiteindelijk kwam Geert Mak met het idee om elk thema apart aan te kondigen met een beeldspread, zodat de lezer gelijk kan zien wat elk thema inhoudt.’
‘Ik heb zelf veel geschreven over de Shoa in Nederland, en dus was het logisch dat ik een stuk voor mijn rekening nam met speciale aandacht voor dat onderwerp. Onder andere Het Achterhuis van Anne Frank en De ondergang van de familie Boslowits van Gerard Reve staan hierin, maar ook het Oorlogsdagboek van Hanny Michaelis. Belangrijke meesterwerken, die tot de top van de Nederlandse literatuur behoren. Michaelis slaagt er ook nog eens in om gedetailleerd te beschrijven hoe de eerste deportaties in Nederland werden uitgevoerd. Ik kreeg kippenvel toen ik het las.’
‘Zeker. Het is zo opgezet dat het niet alleen vermakelijk is, maar ook leerzaam voor mensen van buiten Amsterdam. We willen dat je er een soort ontdekkingsreis door Amsterdam mee kunt maken, door de tijd heen. Het boek is geschreven door mensen die van Amsterdam houden, en we nodigen lezers uit de stad te bezoeken via de literatuur.’
Amsterdam in bijna 80 boeken. Van Vondel tot Isik
Guus Luijters, Geert Mak, Marita Mathijsen, René van Stipriaan, Emile Brugman
360 p. Atlas Contact, € 34,99
