Home Tijdschrift: NIEUWSTE TIJD

Tijdschrift: NIEUWSTE TIJD

  • Gepubliceerd op: 5 juli 2002
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Wim Berkelaar
  • 2 minuten leestijd

Een historicus die wil meetellen in de wereld, doet er tegenwoordig verstandig aan zich achteloos te laten ontvallen dat hij goed thuis is in de sociologie en antropologie. De historicus dient zijn Norbert Elias (socioloog) en Clifford Geertz (antropoloog) te kennen. Wie zal dat tegenspreken? Dat aan de geroemde wetenschappen ook nogal wat nadelen kleven, hoor je echter minder vaak. Niet zelden worden door sociologen en antropologen open deuren ingetrapt. Erger nog is de gewichtigdoenerij waarmee dat gebeurt. Neem Marie-Louise Janssen. Wie is Marie-Louise Janssen? Een cultureel antropologe, verbonden aan het Belle van Zuylen Instituut in Amsterdam, waar ze onderzoek doet naar het zelfbeeld van Latijns-Amerikaanse vrouwen in de Nederlandse prostitutie. Ze krijgt in Nieuwste Tijd (4-2002) uitgebreid de ruimte om een deel van haar onderzoek te presenteren in een themanummer over Europa en de liefde.

        Janssen schrijft over de wensen en verlangens van Europese hoerenlopers, in dit artikel natuurlijk ‘prostitutieklanten’ geheten. Die hoerenlopers zijn uitgekeken op hoogopgeleide Europese vrouwen, die seksloos zouden zijn, teveel praatjes hebben en te moeilijk doen. Daarom zoeken ze ‘gewillige’ Afrikaanse of Latijns-Amerikaanse vrouwen. Die zouden er nog pap van lusten en beschikken over dikke billen en grote borsten. Dit is kort samengevat de inhoud van haar artikel – uiteraard in mijn eigen, weinig academische woorden.
        Vijftien pagina’s heeft Janssen nodig om deze overbekende gegevens te vertellen. Bij dat vertellen blijft het niet, ze ‘analyseert’ ook. Een voorbeeld. Ze geeft een vraaggesprek weer met de Colombiaanse hoer Flor, die vertelt dat iedere klant iets anders wil: de één wil zonder veel plichtplegingen seks, de ander wil eerst en vooral een vrouw bij wie hij de illusie van liefde zoekt. De Colombiaanse vertelt hoe ze dat toneel meespeelt. Een verhaal dat al zo vaak in reportages over het hoerenbestaan in de krant heeft gestaan. Wat maakt Janssen van dat toneelspel? ‘De etnische identiteit van Flor wordt hier tot een “perfomatieve handeling”. Met name in de prostitutie is performance een belangrijk aspect.’ Deze overbodige ‘analyse’ is tekenend voor dit impotente artikel.
        Valt er dan niets te genieten in dit liefdesnummer? Zeker wel. Zo biedt het artikel van historica Dienke Hondius over gemengde huwelijken in Nederland, inzicht in de manier waarop er na 1945 tegen dit verschijnsel is aangekeken. Vooral over de Nederlandse vrouw maakte de omgeving zich zorgen: zou zij wel een leven hebben met een buitenlander? Nederlandse mannen stonden minder onder druk. Hondius betrekt in haar beschouwing ook het koningshuis. Toen prinses Irene met een Spanjaard thuiskwam en haar zus Beatrix met een Duitser, was het land in rep en roer. Dat kwam volgens Hondius niet alleen omdat Carlos rooms-katholiek was en Claus een Duitser. Het kwam ook omdat Irene en Beatrix vrouwen waren. Maar goed dat Willem-Alexander geen vrouw is, concludeert Hondius: dan was de commotie rond zijn huwelijk nog veel groter geweest.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Moeder en kind in Noord-Hollandse dracht
Moeder en kind in Noord-Hollandse dracht
Nieuws

Zeventiende-eeuwse jongen kreeg Staten-Generaal als peetouder

In 1668 kreeg een baby, de zoon van de graaf en gravin van Bentheim, een opmerkelijke voornaam. Het jongetje werd ‘Statius’ gedoopt, een afgeleide van het woord ‘Staten’. De Staten-Generaal van de Nederlandse Republiek waren namelijk peetouder van het kind. En zij hadden om die naam gevraagd.  Het was een opmerkelijke gang van zaken, want...

Lees meer
Onthoofding van Johan van Oldenbarnevelt
Onthoofding van Johan van Oldenbarnevelt
Interview

‘Met Mark Rutte zocht ik naar de resten van Van Oldenbarnevelt’ 

Ronald van Raak ging op onderzoek onder het Binnenhof. Hij vertelt over zijn historische sensatie: ‘In mijn goede pak kroop ik door het stof.’ Kent u de historische sensatie, zoals door Johan Huizinga omschreven?  ‘Die heb ik zeker ervaren tijdens een koude januarinacht in 2019, het hagelde, toen ik met Mark Rutte afdaalde in de...

Lees meer
Lída Baarová, Gustav Fröhlich en Joseph Goebbels
Lída Baarová, Gustav Fröhlich en Joseph Goebbels
Artikel

Lída Baarová: de onmogelijke liefde van Joseph Goebbels 

Rijkspropagandaminister Joseph Goebbels raakt zo verliefd op de Tsjechische actrice Lída Baarová dat hij er met haar vandoor wil. Het komt er niet van, en Baarová betaalt een hoge prijs voor de affaire. ‘Geen van mijn films is zo dramatisch geweest als mijn leven.’  Haar moeder pusht Lída (1914-2000) en haar zus Zorka Janů al...

Lees meer
Allegorie Willem I
Allegorie Willem I
Beeldessay

Het regent koninklijke lintjes, een onderscheiding die Willem I invoerde

Koning Willem I doet zijn best het nieuwe Koninkrijk der Nederlanden op te stoten in de vaart der volkeren. Toch verliest hij de helft van zijn land. Op 30 november 1813 landt Willem Frederik van Oranje na een ballingschap van 19 jaar op het strand van Scheveningen. Twee dagen later wordt hij uitgeroepen tot soeverein...

Lees meer