Home Nieuwe Media: Saving private Fritz

Nieuwe Media: Saving private Fritz

  • Gepubliceerd op: 20 augustus 2000
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Bas Broekhuizen
  • 3 minuten leestijd

Here I was on Omaha Beach. Instead of being a fierce, well-trained, fighting infantryman, I was an exhausted, almost helpless, unarmed survivor of a shipwreck.


Bovenstaand citaat is niet afkomstig uit Steven Spielbergs kaskraker Saving private Ryan. Het is een ooggetuigenverslag van de landing op Omaha Beach tijdens de invasie in Normandië op 6 juni 1944 – de dag die de geschiedenis inging als D-Day. Het citaat is slechts een klein stukje uit een van de vele verslagen die te lezen en te beluisteren zijn op de site Normandy 1944.

Al eerder is op deze plaats aandacht besteed aan de mogelijkheden van interactieve geschiedschrijving op het internet. Normandy 1944 is een van de mooiste voorbeelden van deze nieuwe benadering van het verleden. Niet verwonderlijk voor wie weet dat de site onderdeel is van de interactieve Encyclopaedia Britannica.

Kern van de site is een essay van de Engelsman John Keegan, een specialist in militaire geschiedenis. Aan de hand van vijf hoofdstukken behandelt hij de geschiedenis van D-Day. Er is achtereenvolgens aandacht voor de voorbereiding, de eigenlijke invasie, de strijd landinwaarts en de doorbraak van de geallieerden. Geheel in stijl met de hedendaagse mode in de geschiedschrijving is er tenslotte aandacht voor de herinnering aan Normandië.

Ieder hoofdstuk van het essay wordt vergezeld van authentieke foto’s, geluidsfragmenten en filmbeelden. Ook zijn per hoofdstuk deeltentoonstellingen te bezichtigen. Met name de interactieve kaarten van de verschillende stranden zijn indrukwekkend. Voorts is van beide partijen een verhelderend overzicht van de commandostructuur opgenomen, van waaruit kan worden doorgeklikt naar korte biografieën van politieke leiders en generaals.

De liefhebbers van wapentuig kunnen hun hart ophalen. De aparte sectie met informatie over tanks, vliegtuigen en oorlogsschepen is ruim voorzien van foto’s, illustraties en blauwdrukken. De uitgebreide beschrijving van Franse dorpjes en steden waar om is gevochten, doet wat vreemd aan; de informatie is toeristisch van aard en wordt op geen enkele wijze met de oorlog in verband gebracht.

Voor de serieuze historicus is de publicatie van bronnen op Normandy 1944 interessant. Naast de oral histories van soldaten zijn gepubliceerde memoires, officiële documenten en originele nieuwsberichten te raadplegen. Ook van Duitse zijde zijn stukken opgenomen. Voor scholieren is een mooi vormgegeven study guide met opdrachten voorhanden. Voor leraren is er een teacher guide. Literatuurtips zijn per onderwerp aangegeven, maar staan ook op een aparte pagina. De boeken zijn direct te bestellen bij de internetboekwinkel Amazon. Uiteraard ontbreekt een gedegen lijst met links niet.

Dat Normandy 1944 schatplichtig is aan Saving private Ryan wordt niet onder stoelen of banken gestoken. Het is per slot van rekening Spielbergs film die de aandacht voor D-Day de afgelopen tijd heeft doen groeien. Een deel van de site is aan de film gewijd. In The history behind Saving private Ryan vertelt Stephen Ambrose, historisch adviseur van Spielberg, over de verhouding tussen feit en fictie in de film. Veel scènes zijn gebaseerd op originele foto’s, filmmateriaal en ooggetuigenverslagen. De rode draad door de film, de zoektocht naar een soldaat wiens drie broers zijn gesneuveld, berust ook op feiten. De vele mensen die in Normandië op zoek gaan naar het graf van private Ryan verdoen echter hun tijd; de echte Ryan blijkt de oorlog te hebben overleefd. Waarom Spielberg niet de historische naam van deze soldaat heeft gebruikt, laat zich raden. De echte private Ryan heette Niland en luisterde naar de voornaam Fritz.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Scène uit het grote offensief
Scène uit het grote offensief
Recensie

Blunders en rivaliteit kostten mensenlevens in de Slag om de Schelde

Dat Zeeland met de Slag om de Schelde het grootste Nederlandse slagveld werd in de Tweede Wereldoorlog had niet gehoeven. Het was anders gelopen als de Britse legeraanvoerder Bernard Montgomery minder eigengereid was geweest. Zijn rivaliteit met de geallieerde opperbevelhebber Dwight Eisenhower hielp ook niet mee, blijkt uit de documentaire Het grote offensief. De film...

Lees meer
Amsterdam leverde zijn Joden uit aan de Duitsers, concludeert het NIOD
Amsterdam leverde zijn Joden uit aan de Duitsers, concludeert het NIOD
Recensie

Amsterdam leverde zijn Joden uit aan de Duitsers, concludeert het NIOD

Eerst waren er excuses van het Amsterdamse gemeentebestuur, pas daarna verscheen het bijbehorende onderzoek van het NIOD. Beide trekken dezelfde conclusie: de gemeente gaf volle medewerking aan het beleid van de Duitse bezetter om Amsterdam judenrein te maken. Maar waar burgemeester Femke Halsema koos voor het perspectief van de slachtoffers, staat het NIOD vooral stil...

Lees meer
Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 
Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 
Nieuws

Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 

De beweging van de Jonge Turken, die zich aan het begin van het twintigste eeuw inzette voor de modernisering van het vaderland, liet zich door Franse ideeën inspireren. Dat laat historicus Remzi Çağatay Çakırlar zien in zijn proefschrift, waarop hij onlangs in Leiden promoveerde.  In 1925 gaf de intellectueel en Jonge Turk Abdullah Cevdet een...

Lees meer
Speelfilm <i>Perla</i>: communisten ruïneren jong stel
Speelfilm <i>Perla</i>: communisten ruïneren jong stel
Recensie

Speelfilm Perla: communisten ruïneren jong stel

We mogen denken dat we ons lot in eigen hand hebben, maar de speelfilm Perla dwingt tot bescheidenheid. Daarin ruïneert het communistische regime in Tsjechoslowakije het leven van een jong stel. Het drama opent met de inval in 1968 in Tsjechoslowakije door de legers van het Warschaupact. Daarna schakelt de film over naar 1981 in...

Lees meer