Internet is het medium van de vrije associatie. Precies daarom duurt een uurtje surfen in werkelijkheid dubbel zo lang en precies daarom heb je na die twee uur van alles gevonden, maar niet wat je zocht. Zo was het de bedoeling deze Website te wijden aan de geschiedenis van Portugal, omdat ik deze zomer bedacht dat ik eigenlijk nauwelijks iets wist over mijn vakantiebestemming. Maar uiteindelijk liep het allemaal anders.
Tijdens mijn zoektocht naar de geschiedenis van het land van de port kwam ik al snel terecht op een pagina met de tot de verbeelding sprekende titel The Melancholic Majesties of Portugal. Het was echter niet zozeer de melancholie van de Portugese vorsten die mijn zoektocht in de kiem smoorde, als wel de regelrechte waanzin van de vroegere heersers van het land. De koninklijke familie combineerde extreme religiositeit moeiteloos met seksuele perversie. Dat het een het ander niet uitsloot, bewees João V van Portugal (1689-1750) door zijn minnaressen bij voorkeur te kiezen uit nonnen.
De pagina met de lotgevallen van de Portugese vorsten maakt deel uit de site van Joan Bos, een Nederlandse software-ontwerpster met als hobby het schrijven van korte biografieën van vorsten en vorstinnen. Haar speciale interesse gaat uit naar koninklijke geschiftheid en een groot gedeelte van de site bestaat uit The Mad Monarch Series. Naast melancholic majesties beschrijft Bos met flair sadistic sultans, terrible tsars, crazy caesars en deranged dukes. Het gehalte aan hilarische anekdotes maakt het lezen van de korte biografieën tot een verslavende bezigheid.
Het aardige van de Mad Monarch Series is de gedocumenteerdheid. Iedere biografie wordt afgesloten met een uitgebreide literatuurlijst en waar nodig bieden voetnoten nadere uitleg. Bijzonder is ook dat Bos zich niet alleen heeft verdiept in de bizarre levens van de vorsten maar ook in de wetenschappelijke achtergrond van hun gekte. Indien mogelijk eindigen de korte biografieën met een moderne diagnose van de fysieke of psychische aandoeningen die het abnormale gedrag van de betreffende monarch kunnen verklaren. De site linkt bovendien naar serieuze informatie over de huidige stand van zaken in de psychiatrie. Het waren deze links die mij deden afvragen wat er op internet te vinden is over de geschiedenis van de geestelijke gezondheidszorg.
Opnieuw eindigde mijn zoektocht voortijdig, en wel bij de site van het Sigmund Freud Museum te Wenen. Rondkijkend op deze zeer mooie site was ik de geschiedenis van Portugal en de belevenissen van gekke vorsten en vorstinnen al snel vergeten. Naast een gedegen chronologie van Freuds leven is er aandacht voor enkele interessante thema’s. Zo wordt uitgebreid ingegaan op de aard en de ontwikkeling van de psychoanalyse. Daarnaast komen leven en werk van Freuds dochter Anna aan bod. Bijzonder zijn ook het thema over Freud als verzamelaar van antieke kunst en een bijdrage over de invloed van de psychoanalyse op de filmindustrie. Een uitgebreide mediatheek biedt de mogelijkheid privé-filmfragmenten te bekijken en te luisteren naar een interview met Freud uit 1938. Ook zijn er foto’s te bezichtigen van Freuds verschillende woon- en werkvertrekken. De beroemd-beruchte divan ontbreekt niet.
Tot slot kunnen bezoekers van de site zoeken in een uitgebreide databank met citaten uit Freuds werk. Voor de leek op psychiatrisch terrein is het leuker om willekeurig te bladeren. Zo kwam ik bijvoorbeeld een citaat tegen, waarin Freud beschrijft hoe hij patiënten onvermoede kanten van zichzelf laat ontdekken: ‘Anstatt den Patienten anzutreiben, etwas zu einem bestimmten Thema zu sagen, forderte man ihn jetzt auf, sich der freien Assoziation zu überlassen.’ Eigenlijk gaat dit principe onverkort op voor het surfen op internet: de leukste en meest bijzondere sites vind je door je over te geven aan vrije associatie
Dit artikel is exclusief voor abonnees
