Vijfenzeventig jaar geleden, op 27 mei 1932, voer een kleine sloep door het laatste gat; daarna werd het door grijpers gedicht met klei en zand. De Afsluitdijk was klaar, in dit jubileumjaar aanleiding voor de tentoonstelling De Verbinding. 75 jaar Afsluitdijk in het Nieuw Land Erfgoedcentrum in Lelystad. Een foto van het moment is er te zien.
De tentoonstelling begint met fragmenten uit de film Dood water uit 1934 over de bouw van de dijk. De soundtrack is een lied dat overal op de kleine expositie te horen is. Dat gaat bijvoorbeeld over het Breezand, de zandbank die veranderde in een steunpunt voor de dijk, een ‘ijzeren eiland van ijzeren wilskracht’. De zanger bezingt ook de ’tonnen klei en zand’ en de ‘almachtige wil der natuur’.
Oneindig trots was
Al ruim veertig jaar eerder had ingenieur Lely zijn plan geschetst. In een film wordt hij opgevoerd als oudere man met bolhoed. Hij is inmiddels minister en wordt nagespeeld door een acteur. Het is rond 1918 en Lely kijkt uit over het water. Eindelijk is zijn plan aangenomen. De minister overpeinst hoe verderop in Europa mannen sneuvelen voor een stuk grond.
In het licht van dit glorieuze verleden is de expositie erg klein, misschien tien bij twintig meter. Hij bestaat uit drie, vier paden, vormgegeven als rijstroken op de dijk. Er zijn veel foto’s van de werkzaamheden en werklieden: baggeraars, betonvlechters, steenzetters. Er zijn documenten en een paar voorwerpen, zoals
De Verbinding. 75 jaar Afsluitdijk Nieuw Land Erfgoedcentrum, Oostvaardersdijk 1-13, Lelystad. Open: di-vr 10-17 uur, za-zo 11:30-17 uur. Info 0320-26 07 99 of www.nieuwlanderfgoedcentrum.nl
Andere exposities over het thema 75 jaar Afsluitdijk zijn te zien in het Wieringer Eiland Museum ‘Jan Lont’ op Stroe, in
Dit artikel is exclusief voor abonnees