Home Film: Publieke Werken

Film: Publieke Werken

  • Gepubliceerd op: 13 juni 2016
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Jos van der Burg
  • 2 minuten leestijd
Film: Publieke Werken

‘Doe het niet!’, wil je de neven Chris Anijs en Walter Vedder toeschreeuwen in de verfilming van Thomas Rosenbooms historische roman Publieke werken. Met een mengeling van goeddoenerij, naïviteit, sociale rancune en zelfoverschatting storten de twee heren zich in een hopeloos avontuur.

Publieke werken laat zien hoe de nieuwe tijd eind jaren 1880 op de deur bonkte. In Amsterdam verrijst het ene na het andere architectonische wonder (Concertgebouw, Rijksmuseum, Centraal Station).

Vioolbouwer Vedder denkt dat het geluk hem toelacht als de bouwer van het Victoria Hotel zijn woning wil kopen en slopen. Maar daar is zijn neef Anijs, een sociaal bewogen én gefrustreerde ongediplomeerde apotheker uit het Drentse Hoogeveen.

Hij wil bij de elite horen en brengt Vedder op het idee om zijn toekomstige fortuin te gebruiken voor leningen aan arme veenarbeiders die naar Amerika willen emigreren. Twee vliegen in één klap: de heren doen goed werk en het geld zal met rente worden terugbetaald. Iedereen blij en tevreden.

Klein probleem: Vedder heeft helemaal nog geen geld, en zal dat ook nooit krijgen. De halsstarrige man vraagt te veel voor zijn woning, zodat de hotelbouwer afhaakt en het Victoria Hotel om zijn huis heen bouwt – en dat is echt gebeurd, ziet iedereen die uitstapt op Amsterdam Centraal.

Het grotendeels in Hongarije opgenomen Publieke werken wekt het einde van de negentiende eeuw overtuigend tot leven met Gijs Scholten van Aschat (Vedder) en Jacob Derwig (Anijs) als narrige en sympathieke antihelden. Knap hoe de makers (scenarist Frank Ketelaar, regisseur Joram Lürsen) de overvolle roman hebben ingedikt.

Des te onbegrijpelijker de ingrepen aan het einde. In het boek gaan beide neven reddeloos ten onder, maar de makers willen ons niet somber naar huis sturen. Dus is er een deus ex machina.
 
Jos van der Burg is filmrecensent bij Het Parool en de Filmkrant

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Scène uit het grote offensief
Scène uit het grote offensief
Recensie

Blunders en rivaliteit kostten mensenlevens in de Slag om de Schelde

Dat Zeeland met de Slag om de Schelde het grootste Nederlandse slagveld werd in de Tweede Wereldoorlog had niet gehoeven. Het was anders gelopen als de Britse legeraanvoerder Bernard Montgomery minder eigengereid was geweest. Zijn rivaliteit met de geallieerde opperbevelhebber Dwight Eisenhower hielp ook niet mee, blijkt uit de documentaire Het grote offensief. De film...

Lees meer
Amsterdam leverde zijn Joden uit aan de Duitsers, concludeert het NIOD
Amsterdam leverde zijn Joden uit aan de Duitsers, concludeert het NIOD
Recensie

Amsterdam leverde zijn Joden uit aan de Duitsers, concludeert het NIOD

Eerst waren er excuses van het Amsterdamse gemeentebestuur, pas daarna verscheen het bijbehorende onderzoek van het NIOD. Beide trekken dezelfde conclusie: de gemeente gaf volle medewerking aan het beleid van de Duitse bezetter om Amsterdam judenrein te maken. Maar waar burgemeester Femke Halsema koos voor het perspectief van de slachtoffers, staat het NIOD vooral stil...

Lees meer
Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 
Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 
Nieuws

Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 

De beweging van de Jonge Turken, die zich aan het begin van het twintigste eeuw inzette voor de modernisering van het vaderland, liet zich door Franse ideeën inspireren. Dat laat historicus Remzi Çağatay Çakırlar zien in zijn proefschrift, waarop hij onlangs in Leiden promoveerde.  In 1925 gaf de intellectueel en Jonge Turk Abdullah Cevdet een...

Lees meer
Speelfilm <i>Perla</i>: communisten ruïneren jong stel
Speelfilm <i>Perla</i>: communisten ruïneren jong stel
Recensie

Speelfilm Perla: communisten ruïneren jong stel

We mogen denken dat we ons lot in eigen hand hebben, maar de speelfilm Perla dwingt tot bescheidenheid. Daarin ruïneert het communistische regime in Tsjechoslowakije het leven van een jong stel. Het drama opent met de inval in 1968 in Tsjechoslowakije door de legers van het Warschaupact. Daarna schakelt de film over naar 1981 in...

Lees meer