De Britse makers van de sociale komedie Pride hebben uit de grimmige Britse mijnstaking van 1984 een opbeurend verhaal gesleept. Dat lijkt een onmogelijkheid bij de één jaar (!) durende staking tegen de sluiting van ruim twintig kolenmijnen die geregeld uitliep op een veldslag tussen de politie en de stakers. Voor premier Margaret Thatcher draaide de strijd vooral om het breken van de macht van de vakbonden. Na een jaar haalden de vakbond bakzeil en kon Thatcher de mijnen sluiten. Veel mijnstadjes zijn de sluiting, die tot massawerkloosheid en verloedering leidde, nog steeds niet te boven.
Een film over dit bikkelharde gevecht lijkt moeilijk iets anders te kunnen opleveren dan een sociaal deprimerend drama, maar Pride gaat, zonder de geschiedenis veel geweld aan te doen, over een cultuurclash met een happy ending. Tijdens de staking werden de mijnwerkers in hun strijd door veel Britten met financiële bijdragen gesteund. Het geld werd in dank aanvaard door de National Union of Mineworkers, maar de bijdrage van de Londense groep Lesbians en Gays Support the Miners (LGSM) stuitte op verzet. De cultuur van de mijnwerkers stond ver af van die van de gay community in de hoofdstad, zodat de vakbond vreesde voor zijn imago bij de mijnwerkers.
Ook was de bond bang dat door acceptatie van de steun andere groepen financieel zouden afhaken. Bij sommige homoactivisten lag steun aan de mijnwerkers overigens ook problematisch, omdat zij er niets voor voelden om homofobe stakers op de been te houden. Maar omdat de homobeweging met Thatcher, de politie en de rechtse pers dezelfde vijanden had als de stakers, verklaarde ze zich toch solidair.
Omdat de vakbond het geld niet wilde aannemen, besloten de homoactivisten het dan maar zelf naar mijnwerkers in een dorpje in Wales te gaan brengen. Ze stuitten er op een mengeling van homofobie, nieuwsgierigheid en onwetendheid, maar na enige tijd ontstond tussen beide groepen een sfeer van vriendschap en solidariteit. Mooi om te zien hoe de twee groepen elkaars problemen gaan begrijpen en beseffen dat ze tegen dezelfde vijand vechten. De film toont dat er geen beter middel tot verbroedering is dan gezamenlijk feesten. De voetnoot bij de legendarische mijnstaking levert met Pride een geestige en bij vlagen ontroerende komedie op. Met als boodschap dat vooroordelen als sneeuw voor de zon smelten als mensen elkaar ontmoeten. De stakingsgeschiedenis is in Pride, waarin een Britse sterrencast opdraaft, geromantiseerd, maar de film is trouw aan de historische feiten. Nostalgie valt moeilijk te onderdrukken: ooit was solidariteit geen hol begrip.
Jos van der Burg is filmrecensent bij Het Parool en de Filmkrant
Dit artikel is exclusief voor abonnees
